2024: jaar van verkiezingen en conflicten
Meer dan 3 miljard mensen gaan stemmen in 2024. Zo'n 40% van de wereldbevolking. India (1429 miljoen), Pakistan (241 miljoen), Indonesië 278 miljoen), de Verenigde Staten (340 miljoen) , Europese Unie (448 miljoen) Mexico (129 miljoen), Rusland (144 miljoen) en Bangla Desh (173) zijn de grootste. In het laatste land werden onlangs verkiezingen gehouden. Die werden voor de vierde maal gewonnen door Sheik Hasina die onder protest van de oppositie en onafhankelijke waarnemers, met haar partij een nieuw mandaat kreeg om als premier een regering te vormen. Van de bovengenoemde grote landen heeft alleen de EU echt democratische papieren. Al wordt dat juist door graag op autocraten stemmende populisten bestreden.
EU- verkiezingen in juni
Anders zal dat gaan in Indonesië met een systeem waar de president naar Frans Amerikaans model vrij grote macht heeft en de populaire Widodo er zijn twee termijnen heeft opzitten. Widodo heeft wel al vast wat opvolgers naar voren geschoven. Ook in Tunesië, Wit Rusland , België en Groot Brittanie zijn verkiezingen, al zijn de vier landen in dit rijtje onvergelijkbaar. De laatste twee landen democratisch, de eerste twee weinig of niet. Het Britse parlement wordt uitrlijk 17 december 2024 ontbonden. Brexit zal daarna niet ongedaan gemaakt worden wel worden inniger naden met de EU verwacht. Welke EU dat zal zijn hangt mede af van de EU verkiezingen in juni.
Gelopen race
In landen als Rusland, en in het ultiem tirannieke Noord Korea, zijn de verkiezingen een gelopen race voor machthebbers. In Europa is de generieke trend in de richting van het rechts populisme. Dat heeft na Hongarije, Slowakije, in verbazend gematigde vorm in Italië, met de verkiezingsuitslag van november nu ook in Nederland voet aan de grond gekregen.
Olifant in de kamer
Maar de grote, voor velen alles bepalende verkiezingen die boven de markt hangen zijn die in Verenigde Staten. Tegen Trump en diens handelen wordt een reeks processen gevoerd. Daarvan loopt de belangrijkste nu. Drie rechters van het hof van beroep van Washington DC oordelen erover of Trump tijdens zijn presidentschap, absolute immuniteit had (en heeft bij een eventuele herverkiezing) of niet. Ze haalden voorbeelden aan waarin een president staatsgeheimen zou verkopen aan een buitenlandse mogendheid en vroegen de verdedigers van Trump, die zelf aanwezig was , of de president dan immuun zou zijn.
Trump zelf vond van wel, waarmee aangegeven wordt wat voor nieuw type presidentschap hem voor ogen staat mocht de kans krijgen, ondanks de vele processen en twee impeachments herkozen te worden.
Intensiteit van conflicten gestegen
De wereld die sinds 9/11 toch al een stuk instabieler is geworden heeft in 2023 een nieuwe record aan spanningen en gewapende conflicten bereikt. De polarisatie in Europa, Azië, Afrika en de Amerika 's neemt snel toe Dat maakt voortzetting van conflicten en humanitaire tragedies in 2024 een stuk waarschijnlijker. Sipri, het Zweedse instituut dat jaarlijks conflicten en oorlogen in kaart brengt schrijft: 'Op mondiaal niveau is de intensiteit van conflicten ook jaar na jaar gestegen in de rapportageperiode van The Armed Conflict Survey 2023 (1 mei 2022 – 30 juni 2023), waarbij het aantal dodelijke slachtoffers en gebeurtenissen met respectievelijk 14% en 28% is toegenomen'. De paradox is dat zucht naar veiligheid die kiezers beweegt om op autocratische leiders te stemmen, de kans op verdere oorlogen vergroot.
Intussen staan in een aantal landen zoals de VS, waar kiezers de keuze hebben tussen democratische op autoritaire leiders niets minder dan de waarborgen voor de democratie zelf op het spel. Dat is zorgelijk in een wereld waar vrijheid en democratie steeds zwaarder onder druk staan.