Marioepol - Rotterdam

06 april 2022 door Paul Seesink
Marioepol - Rotterdam
Prentbriefkaart met verwoeste auto bombardement. Foto anonieme fotograaf via Stadsarchief

Twee havensteden. Beelden van de Oekraïnse stad vallen zijn kamer binnen. Explosies in wit en geel. Zwarte rookwolken. Bij Rotterdammer Paul Seesink (*1936) doemt een reprise op; Rotterdam 11 mei 1940.

Enorme dreunen, het Noordereiland beeft. Buren, héél veel buren, m'n grootouders, ouders m’n zusje van 14 maanden, schuilen in Steendrukkerij De Maas. Weggedoken voor de knallen, het luchtalarm, de branden en de smeulende huizen aan de overkant. Vijf, wat later bleek Nederlandse, bommen treffen het eiland op die pinksterzaterdag. Ik hoor die dreunen, veel erger dan onweer. “’t Is oorlog” zegt mijn oma. Ik ken het woord niet. Heb als 3,5-jarige het woord nooit gehoord.

Ist nur ein Blitzkrieg

Voor de deur een Duitse militair naast een Flak. Net als veel Russische militairen nu heeft hij geen idee waar hij aan begonnen is. Net als zijn Nederlandse ‘vijanden’ is hij voor zijn dienstplicht opgeroepen. Toen hij thuis afscheid nam zei hij nog “Ist nur ein Blitzkrieg, an Weihnachten bin ich wieder zu Hause.” Dat het allemaal langer zal duren kan hij niet weten.

De eilanders zijn sinds vrijdag zichzelf niet meer. Elektriciteit, gas en water zijn afgesloten. Kaarsen geven wat verlichting, kooltjes en hout wat warmte. Water putten die mensen gewoon uit de Koningshaven, filteren het door theezeefjes en koken het tot drinkwater. Ze zijn verward en bijna niet in staat te eten. Wie bedreigt hen? Die juist voor hen zo beleefde en soms zelfs behulpzame Duitse militairen? Of zijn het de Nederlandse Mariniers? Wie is eigenlijk hun ‘vijand’? Rotterdammers waren door de handel juist erg Duitsgezind en nu is in een klap alles anders.

Een provisorische begrafenis

Op Pinkstermaandag treurt de familie Poppelier in ‘de Laan’ om de dood van haar Maria. Haar lichaam ligt al drie dagen in de Sleephellingstraat. De koude ogen staren de hete hectiek voorbij. Uiteindelijk durven een paar mannen het aan, halen het lichaam weg en begraven het provisorisch achter de schuilkelder op de Prins Hendriklaan.

De volgende dag wil Lina Lauwrier naar haar familie op Zuid. Ondanks waarschuwingen loopt ze over de Koninginnebrug. Dan opeens een klap tegen haar wang en ze slaat tegen het brugdek. Een Duitse soldaat helpt haar op en brengt Lina naar huisarts Van der Does. Die helpt haar en ze kan haar familie in de Oranjeboomstraat bereiken. Ze heeft geluk en zal het later kunnen navertellen.

Bommen

Die middag komt het grote bombardement over de stad. Rotterdam wordt een tweede Warschau. In 2022 krijgt Marioepol ook bommen over zich heen. Wat rest zijn smeulende ontvleesde betonskeletten en puin, heel veel puin.

Rotterdam is in 1940 niet anders. Binnen één kwartier raken bijna 80.000 mensen dakloos en zijn er 850 doden te begraven. Wonder boven wonder blijft die middag ons eiland gespaard!

Het inferno in de stad zal nog decennialang herdacht worden. Een stroom van boeken zal na de oorlog verschijnen met vaak eenzijdige verhalen. Er zullen nog veel bommen vallen met vaak de havens al doel en de gewone burgers als slachtoffers.

Oekraïners

‘Nooit zal er meer oorlog zijn’, hoor je later overal. Nu, 77 jaar is het plotseling toch weer zover. Weer zien we bekende beelden. Horen we weer van slachtoffers en doden, net als in ’40 – ’45. Ver weg, maar toch dichtbij; in ons Europa.

Zij laten hun blauwe Oekraïens paspoort zien en mogen gratis mee. Tien Oekraïners, vrouwen, kinderen, een enkele man, stappen met een Nederlandse begeleider in de bus. Ze kijken wat onwennig rond. Op weg naar een solidariteitsbijeenkomst in de stad. Ver van de bommen, de knallen, het luchtalarm, de branden en smeulende huizen in hun moederland. Wij ontvangen hen met open armen. Nederland heeft geeft ruimhartig, geeft heel veel. Stuurt wapens naar Oekraïne. Nederland is solidair!

Hoe anders is onze houding naar Afghanistan, naar Palestina, naar andere landen waar onderdrukking heerst, waar oorlog is en vanwaar vluchtelingen hier hun heil zoeken! Meten wij toch met twee maten?

Over de columnist

 Paul Seesink is geboren op het Noordereiland. Volgde de Academie van Beeldende Kunsten in de stad en was een belangrijk deel van zijn leven naast zijn werk als binnenhuisarchitect, journalist. Aanvankelijk schreef en illustreerde hij vooral op zijn vakgebied daarna ook in toenmende mate op algemeen gebied.     

Stappen ze ooit over hun schaduw heen?
22 mrt
Stappen ze ooit over hun schaduw heen?
Haarza(a)kje
09 mrt
Haarza(a)kje
'Ouder uit wie het kind geboren is,' wat is dat?
06 mrt
'Ouder uit wie het kind geboren is,' wat is dat?
Roodkapje voor komende generaties
04 mrt
Roodkapje voor komende generaties
De “maareh-methode” van Den Haag
02 mrt
De “maareh-methode” van Den Haag
Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.