Webbtelescoop kijkt door 'gravitatielens' 12,7 miljard jaar terug

13 juli 2022 door een van onze redacteuren
Webbtelescoop kijkt door 'gravitatielens' 12,7 miljard jaar terug
Webb Space Telescope infraroodopname van Melkwegcluster SMACS 0723 en daarachter andere stelsels tot 13 miljard lichtjaar weg. Bld. NASA, ESA, CSA, & STScI

De verwachtingen van astronomen waren hooggespannen, en ze zijn niet teleurgesteld. In de opname hierboven laat de Webb telescoop het SMACS 0723-sterrenstelsel zien zoals het 4,6 miljard jaar geleden was. Of anders gezegd: 4,6 miljard lichtjaar ver weg. Ernaast zijn clusters te zien tot 12,7 miljard lichtjaar ver weg. 

Op jacht naar de kosmische dageraad

Verder weg gelegen sterrenstelsels in de foto zijn ongeveer 12,5 miljard jaar oud. Maar toekomstige beelden zullen naar verwachting nog oudere sterrenstelsels vastleggen, waarbij ze 13,5 miljard jaar terugkijken tot de vroegste periode van het universum. De hoofdprijs is  voor veel astronomen het lokaliseren van "kosmische dageraad" - het moment waarop het universum voor het eerst sterrenlicht had.

Wonder van techniek en wetenschap 

De Webbtelescoop is op zichzelf een wonder van techniek. Het instrument moest zichzelf uitvouwen in de ruimte anderhalf miljoen kilometer van de aarde rond het tweede Lagrange-punt. Een Lagrange-punt is een punt tussen twee hemellichamen waar een object met de juiste snelheid ongeveer stationair kan blijven hangen. Dat is gelukt met de Webb telescoop. 

De boven gemaakte foto is een heel klein deel van de sterrenhemel. NASA vergelijkt het met  een zandkorrel die op armlengte wordt gehouden. De gecombineerde massa van de SMACS 0723 cluster van sterrenstelsels fungeert als een zwaartekrachtlens - die het licht afbuigt - en die daarmee verder weg gelegen sterrenstelsels vergroot, waaronder enkele die werden waargenomen toen het universum minder dan een miljard jaar oud was. Dat is bij een universum dat ongeveer 13,7 miljard jaar oud is, dus zo'n 12,7 miljard jaar in het verleden. 

Stephan's Quintet

Stephan's Quintet

Het mozaïek van Stephan's Quintet is de grootste afbeelding tot nu toe van NASA's James Webb Space Telescope. Het beslaat ongeveer een vijfde van de diameter van de maan . Het is opgebouwd uit bijna 1.000 afzonderlijke afbeeldingsbestanden. De visuele groepering van vijf sterrenstelsels werd vastgelegd door Webb's Near-Infrared Camera (NIRCam) en Mid-Infrared Instrument (MIRI). Met zijn krachtige infraroodvisie en extreem hoge ruimtelijke resolutie toont Webb nooit eerder vertoonde details in deze melkweggroep. Fonkelende clusters van miljoenen jonge sterren en starburst-gebieden van net ontstane sterren sieren het beeld. Door zwaartekracht-interacties worden uit verschillende sterrenstelsels zwiepende staarten van gas, stof en sterren getrokken. Het meest dramatisch is dat het MIRI-instrument van Webb enorme schokgolven vastlegt wanneer een van de sterrenstelsels, NGC 7318B, door het cluster breekt. Deze gebieden rond het centrale paar sterrenstelsels worden weergegeven in de kleuren rood en goud.

Meer info hier

Meer over:
Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.