NATO-toetreding Finland en Zweden dichterbij, maar wegens Koerden omstreden bij Turkije
Donderdagavond laat stemde een grote meerderheid van ons Nederlands parlement in met de goedkeuringswet voor NATO-toetreding Zweden en Finland. Volgende week volgt vrij zeker de Eerste Kamer. In de NATO moeten alle 30 parlementen akkoord gaan. Nederland dus en 29 anderen. Waar het ondanks eerdere trilaterale afspraken - het memorandum van Madrid - mis kan gaan, is bij het Turkse parlement in Ankara. In Turkije is het Zweedse en Finse lidmaatschap wegens de Koerden in die landen omstreden. Turkije heeft moeite met de vrijheid van PKK en YPG leden in met name Zweden.
Op 4 juli gingen daar de toetredingsonderhandelingen met Finland en Zweden van start. De onderhandelingen zijn diezelfde dag afgerond. NATO-lidstaat Turkije die als belangrijkste dwarsligger gezien werd ging om. Zweden zou kijken of het de hulp aan de Koerdische PKK en YPG wettelijk kon inperken. In de onderhandelingen werden verder de precieze voorwaarden voor toetreding afgesproken, en beloofden Finland en Zweden zich officieel aan de principes en waarden van het bondgenootschap te zullen houden. Ook bevestigden zij hun vermogen om aan de politieke, juridische en militaire verplichtingen van de NAVO te voldoen.
Finland en Zweden hebben goed getrainde legers die ook goed materiaal hebben. En ze hebben al vaak samen met NAVO-landen geoefend, dus samenwerken gaat goed. Daarmee vormen zij een versterking van de NAVO. Ook vanwege hun ligging: de Baltische Zee en het hoge noorden zijn nu veel beter beschermd.
Door de oorlog in Oekraïne is ook voor Finland en Zweden de veiligheidssituatie veranderd. Pas als zij daadwerkelijk zijn toegetreden, is artikel 5 van de NAVO van toepassing. In dat artikel staat dat een aanval op 1 bondgenoot moet worden beschouwd als een aanval op alle bondgenoten. Finland en Zweden zijn dus tot aan toetreding tot de NAVO extra kwetsbaar voor Russische agressie. Het is daarom belangrijk dat de periode tot toetreding zo kort mogelijk wordt gehouden.
Nederland heeft, net als bijvoorbeeld de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk, in een publieke verklaring toegezegd dat het Finland en Zweden ook in de tussentijd op hun verzoek bij zal staan. Op die manier levert Nederland een bijdrage aan de veiligheid van Finland en Zweden.
Het kabinet ging akkoord op 5 juli. De Tweede Kamer op 7 juli. Nu moet alleen de Eerste Kamer zich er nog over uitspreken. Ook de andere landen moeten akkoord gaan. In Turkije maar ook in het toetredende Zweden, is om tegenovergestelde redenen, niet iedereen onverdeeld enthousiast.