Wat zou Kandinsky van deze verkiezingen denken? Cultuurplannen naast elkaar
Op verandering gerichte partijen (D66, GL-PvdA) pleiten voor meer toegankelijkheid, fair pay voor kunstenaars en brede cultuureducatie, terwijl partijen als PVV en JA21 kritisch zijn over subsidieverstrekking en de rol van ideologie, en partijen als VVD en CDA zich richten op ondernemerschap, erfgoed en spreiding. Interessant zijn ook de opvattingen over de publieke omroep. Hieronder een overzicht van de standpunten maar eerst Kandinsky.
Kandinsky (met dank aan ChatGPT) zou deze verkiezingen zien als een botsing van kleuren: felle tinten van idealisme tegenover sobere tonen van pragmatisme. De progressieven zouden hem aanspreken met hun streven naar toegankelijkheid, eerlijkheid en maatschappelijke verbinding — kunst als levenskracht in de samenleving. De liberalen en christendemocraten zouden hij waarderen om hun focus op autonomie en erfgoed, al zou hij het gevaar zien van verstilling zonder verbeelding. De rechtse partijen, die kunst tot kostenpost reduceren, zouden voor hem symbool staan voor een verarming van de ziel. Uiteindelijk zou Kandinsky pleiten voor cultuur als innerlijke noodzaak, niet als politieke keuze. |
Kort overzicht van de standpunten van verschillende partijen
Progressief en Midden (D66, GL-PvdA, Volt, SP, PvdD)
· Toegankelijkheid en Inclusie: Meer cultuur op lokaal niveau, gratis bibliotheken, brede cultuureducatie en toegankelijkheid voor iedereen.
· Eerlijke Beloning: Strijden voor betere lonen en werkomstandigheden voor kunstenaars (fair pay).
· Verbinding met Maatschappij: Actieve inzet van cultuur voor maatschappelijke opgaven zoals sociale gelijkheid en klimaat.
· Spreiding: Culturele activiteiten meer verspreiden over het land, weg van de grote steden.
· Media: Bescherming van de publieke omroep en bestrijding van desinformatie.
Conservatief en Centrum Rechts (VVD, CDA, BBB)
· Ondernemerschap: Focus op een ondernemende cultuursector en minder bureaucratie bij subsidies.
· Erfgoed en Identiteit: Belang van Nederlands erfgoed, taal en streektalen.
· Spreiding: Ook zij willen meer aandacht voor regionale cultuur.
Ver Rechts (PVV, JA21)
· Bezuinigingen: Willen subsidies voor kunst en cultuur beperken of stopzetten.
· Anti-ideologisering: Kritiek op subsidieverstrekking die als ideologisch wordt gezien.
· Publieke Omroep: Hervorming van de publieke omroep, met beperking van het aantal zenders.
Terugkerende Thema's
· Subsidies: Veel partijen willen het huidige subsidiestelsel vernieuwen.
· Cultuureducatie: Aandacht voor muziekonderwijs en cultuureducatie op scholen, met name vanuit progressieve hoek.
· Informele Cultuur: Groeiende aandacht voor de informele culturele sector (niet-gesubsidieerd), hoewel niet alle partijen dit benoemen.
De verkiezingen van 29 oktober 2025 zijn bepalend voor de richting van het Nederlandse cultuurbeleid voor de komende jaren.
Verschillen in één oogopslag
Bibliotheken
VVD (gemeente), D66 (buurt), GL-PvdA (gratis), Volt & PvdD (uitbreiden).
Eerlijk inkomen voor makers
D66, GL-PvdA, SP, PvdD
Erfgoed & identiteit
VVD (uitlenen depotkunst), CDA (Nationaal Historisch Museum), NSC (tradities/streektalen), Volt (EU-erfgoed).
Subsidies
PVV (stoppen), BBB (minder bureaucratie, kleintjes steunen), JA21 (kritisch, beperken), anderen willen uitbreiden of behouden.
Publieke omroep
VVD (hervorming), GL-PvdA (sterk, minder reclame), PVV (afschaffen), JA21 (terug naar 2 zenders). D66 (sterk, meer geld naar onderzoeksjournalistiek
Meer Info: Kunsten 92 de creatieve coalitie