Israël - Hamas hebben (vrijwel) deal gijzelaars en wapenstilstand Gaza. Afspraken vrijwel hetzelfde als in mei 2024

(updates 15/01 18.30 & 23.30) Er zou meer vooruitgang dan in lange tijd geboekt zijn in de onderhandelingen over Gaza die zijn gehouden in Doha die gecoördineerd worden door Qatar, Egypte en de Amerikaanse regering (met inbreng van de aankomende regering). Een deal over wapenstilstand en over het vrijlaten van een deel van de gijzelaars is rond zeiden Amerikaanse functionarissen tegen nieuwszender CNN. Het is nu wachten op een formele beslissing van het veiligheidskabinet van Netanyahu en van het Israëlische parlement de Knesset. Bij enkele minderheidsgroepen in Israël bestaan bezwaren tegen de deal. Volgens een hoge Israëlische functionaris tegenover The Times of Israël zouden nog enkele details moeten worden uitgewerkt.
Gijzelaars tegen gevangenen
De deal zou in de eerste fase de vrijlating van 33 gevangen betekenen, waaronder vrouwen, kinderen en ouderen meldde Ynet op 14 januari. 'De meeste ervan levend' (The Times of Israël) . Israël zou voor elke levende overgedragen gijzelaar 30 vrouwen, kinderen en ouderen die in Israëlische detentie zijn vrijlaten, zo meldde Associated Press gisteren. Voor iedere vrijgelaten militaire gijzelaar, het zou daarbij gaan om vijf vrouwelijke IDF soldaten, zouden 50 Palestijnse gevangenen worden vrijgelaten. Onder de vrijgelaten Palestijnen zouden 30 tot levenslang veroordeelden zitten.
De eerste fase van de wapenstilstand zou zes weken duren. In die tijd zou Israël zijn troepen grotendeels terugtrekken uit Gaza en zou bevoorrading op het vooroorlogs niveau worden hervat. Er zijn echter struikelblokken en onduidelijkheden. Israël wil graag zekerheid dat niet opnieuw wapens richting het noorden van Gaza gaan. En niet alle gijzelaars in Gaza zijn in handen van Hamas, een deel is in handen van Islamitische Jihad.
Er zouden in totaal nog 89 Israëlische gijzelaars in Gaza vast gehouden worden waarvan er, zo wordt gedacht, 34 al overleden of gedood zijn.
Hoofdpunten : Israël en Hamas zijn akkoord met een wapenstilstand in Gaza die ingaat op 19 januari. De eerste fase van de wapenstilstand duurt zes weken. 33 gijzelaars worden geruild tegen circa 1100 Gazaanse gevangenen. Geleidelijke terugtrekking van Israëlische troepen. Bevoorrading Gaza gaat naar vooroorlogs niveau. Na 16 dagen beginnen onderhandelingen over tweede fase . In de tweede fase worden overige gijzelaars vrijgelaten. In het vervolg daarvan wordt gesproken over nieuw bestuur voor Gaza. Hamas zou bereid zijn af te zien van deelname aan regering en bestuur. De Israëlische regering en parlement stemmen donderdag over de deal |
Hezbollah, Trump en slepende oorlog
In eerdere stadia van het nu 15 maanden bloedige conflict zijn ook diverse malen pogingen tot onderhandeling geweest maar die liepen op niets uit. De nederlaag van Hamas' bondgenoten Hezbollah, de verzwakking van Iran, het doorgaande offensief van Israël in Gaza met de uitschakeling van kopstukken van de terreur beweging en de komst van Trump in de VS hebben het speelveld veranderd. De kans op een deal zo denken veel betrokkenen is nu groter dan ooit sinds het begin van het conflict. In Gaza zijn volgens opgaven van Gazaanse gezondheidsautoriteiten sinds oktober 2023 meer dan 46000 doden gevallen.
VS-Qatar-Egypte
President Biden sprak op 13 januari met Amir Sheikh Tamim bin Hamad Al Thani van Qatar. De twee leiders bespraken de onderhandelingen in Doha voor een staakt-het-vuren en een overeenkomst voor de vrijlating van gijzelaars op basis van de regeling van 27 mei 2024 die vorig jaar door de president werd beschreven en unaniem werd onderschreven door de VN-Veiligheidsraad.
Tweede fase: duurzame vrede
Onderhandelingen over de belangrijke en meer definitieve tweede fase zouden moeten beginnen op de 16e dag van de wapenstilstand. Die tweede fase zou moeten bestaan uit het vrijlaten van alle resterende gegijzelden, volledige terugtrekking van Israël uit Gaza en duurzame vrede waarbij Hamas ermee akkoord gaat dat geen rol meer speelt in de regering van Gaza.