Coronacrisis geeft voedsel aan verdeeldheid en onbehagen

06 februari 2021 door een van onze redacteuren
Coronacrisis geeft voedsel aan verdeeldheid en onbehagen

'Groepen die al kwetsbaar waren, zijn door de coronacrisis kwetsbaarder geworden. Er ontstaan ook nieuwe kwetsbare groepen, zoals jongeren die door de crisis een onderwijsachterstand oplopen. Sinds de pandemie komt maatschappelijk onbehagen online en offline meer aan de oppervlakte. Sociale media faciliteren dit gevoel en kunnen mensen mobiliseren. Waar groepen boze burgers elkaar vinden in wantrouwen tegen de overheid, versterkt dit polarisatie. Dit leidt in sommige gevallen tot verharding, intimidatie of (oproepen tot) geweld'.

Strategisch Omgevingsbeeld

Voor het tweede jaar op rij publiceert het ministerie van Justitie en Veiligheid het Strategisch Omgevingsbeeld. De bovenstaande alinea  komt daaruit. De op 2 februari jl. openbaar gemaakte  publicatie bundelt een hele berg kennis op veiligheidsgebied. Er is daarbij geput uit 100 recente publicaties  van het ministerie van Justitie en Veiligheid, trendbureaus, de wetenschap, kennisinstellingen en planbureaus samengebracht. Deze analyse is aangevuld met inzichten en perspectieven van diverse experts, van binnen JenV en daarbuiten. Zo is gesproken met Politie, IND en NCSC, maar ook met vertegenwoordigers uit de wetenschap en het bedrijfsleven. Het omgevingsbeeld biedt de lezer nieuwe perspectieven op het gebied van beleid, kennis, innovatie en strategie. Hieronder enkele uitsneden uit het rapport. (onderaan staat een link naar het hele rapport) 

Extremisme en terrorisme blijven actueel

De kans op een terroristische aanslag blijft aanzienlijk. De belangrijkste terroristische dreiging in Nederland gaat nog steeds uit van het jihadisme. De opleving van rechts-extremisme in diverse delen van de wereld heeft in Nederland niet geleid tot gewelddadigheden. Dreiging gaat vooral uit van eenlingen. Extreemlinkse groeperingen uiten zich momenteel niet op extremistische wijze. Uit solidariteit of om meer steun te verwerven, koppelen ze eigen thema’s zoals het asiel- en migratiebeleid aan bredere maatschappelijke onderwerpen zoals de klimaatproblematiek.
Anti-overheidssentimenten, zoals onvrede over overheidsbeleid en complottheorieën, hebben bij een kleine radicale onderstroom tot buitenwettelijke en gewelddadige acties geleid.

Cyberincidenten kunnen de maatschappij ontwrichten

Verstoring, spionage en sabotage vormen de belangrijkste cyberdreigingen voor Nederland. De maatschappij is in grote mate afhankelijk van digitale processen: aantasting leidt daarom snel tot maatschappij-ontwrichtende schade. Digitale ontwikkelingen maken misbruik eenvoudiger, terwijl de ernst van mogelijke uitval van vitale processen toeneemt. Door snelle digitalisering is afhankelijkheid van technologie ontstaan die buiten de Nederlandse controle valt. Daarnaast worden netwerken van data, diensten en systemen steeds meer aan elkaar gekoppeld, waardoor ze groter en complexer worden. De omvang van de dreiging en het achterblijven van de digitale weerbaarheid brengen risico’s met zich mee.

Statelijke dreigingen steeds vaker digitaal

Statelijke actoren ondernemen acties die onze nationale veiligheidsbelangen kunnen schaden. Soms doen ze dat openlijk en legitiem, soms ogenschijnlijk legitiem met een verborgen motief, soms niet-legitiem en heimelijk. Belangrijke statelijke dreigingen zijn beïnvloedings- en inmengingsactiviteiten, spionage, vormen van informatieconfrontatie en de inzet van economische instrumenten. Deze dreigingen uiten zich steeds vaker in het digitale domein. Dreigingen zijn gericht op doelwitten over de hele breedte van de maatschappij, zoals diaspora en geloofsgemeenschappen, de wetenschap en het bedrijfsleven.

Coronacrisis brengt risico’s aan het licht

Er klinken oproepen om de coronacrisis te gebruiken voor terroristische doeleinden, bijvoorbeeld omdat veiligheidsdiensten verzwakt zouden zijn. De coronacrisis heeft strategische afhankelijkheden blootgelegd, bijvoorbeeld rond de productie van mondkapjes. Sinds de uitbraak van corona is online en in de fysieke wereld een context ontstaan waarin anti-overheidsextremisme kan bloeien.Ook is er sprake van een toename van het aantal cyberincidenten.

Lees hier het hele rapport Strategisch Omgevingsbeeld

 

Meer over:
Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.