Extreme neerslag sterk toegenomen

17 augustus 2020 door de redactie

Extreme neerslag in Nederland is sterk toegenomen in de tijd. Het opvallendst is de toename in het aantal dagen met zware neerslag, dat wil zeggen: dagen met meer dan 50 mm neerslag ergens in Nederland. Dit aantal is sinds 1951 toegenomen met 70%. Evenzo is het aantal dagen per jaar met meer dan 20 mm neerslag in een etmaal sterk toegenomen. Extreme neerslag speelt een belangrijke rol bij weerwaarschuwingen en weeralarm van het KNMI. Dit omdat het tot grote economische schade en maatschappelijke ontwrichting kan leiden. Aldus het CLO (Compendium Leefomgeving)

Hagelstenen van 5 tot 10 cm

Zware regenval in enkele uren of dagen kan leiden tot grote schade in de landbouwsector, tot onderlopende straten en kelders in de steden en soms tot dodelijke ongelukken in het verkeer. Langere perioden met (extreem) veel neerslag kunnen nadelig zijn voor de landbouw (niet kunnen oogsten) en toerisme. Schade door extreme neerslag kan zeer groot zijn zoals bleek in 2017. De maand juni van dat jaar was extreem nat, vooral in het zuidoosten van Nederland. Zo viel in Ysselstein 277 mm neerslag tegen 68 mm normaal in een junimaand. Vanaf 22 juni werd het kortdurend zeer warm. De warmte resulteerde in zware onweersbuien waarbij op 23 juni in het zuidoosten plaatselijk hagelstenen van 5-10 cm doorsnede grote schade veroorzaakten. Dit leidde volgens de Bond van Verzekeraars tot 100,000 schademeldingen met een verzekerde schade van ruim een half miljard euro.

Let op de kleine lettertjes

In het rapport "Hoofd boven water" (september 2017) geeft de Bond van Verzekeraars een overzicht van welk type schade wanneer verzekerd is, dit omdat er bij particulieren en bedrijven grote onduidelijkheid bestaat wat precies wanneer verzekerd is. (Zie de tabel op pagina's 10-12 van het rapport)

De trend in het aantal dagen met zware neerslag vertoont een toename van 5,3 dagen in 1951 naar 9,0 dagen in 2019. Dat is een significante toename van 70% ten opzichte van 1951. Opvallend is de hoge jaar-op-jaar variatie, van één dag met zware neerslag per jaar in 1974 en 1978, tot 13 dagen met zware neerslag in de jaren 2001 en 2006.

Extreme neerslag en klimaatverandering

De toename in de hoeveelheid neerslag hangt samen met meerdere factoren, zoals de stijging van de jaargemiddelde temperatuur en de daaruit volgende sterke opwarming van de Noordzee. Daarnaast spelen klimaatfactoren zoals veranderingen in overheersende windrichting en luchtvochtigheid een rol. Zie ook deze KNMI-site en KNMI over extreme neerslag .