‘Pleurt op met je haven’ (2)
In het hijgerige medialandschap van dit ogenblik waarbij haasje over wordt gespeeld met steeds nieuwe korte kreten is in Rotterdam enige opwinding ontstaan over een publicatie in het dagblad DePerswaarbij jonge Rotterdammersmet de kreet ˜Pleurt op met je haven" aangeven niet in de haven te willen werken.
Nu wil het toeval dat deze dagen op het kanaal Geschiedenis 24 een documentaire van de NCRV uit 1960 werd vertoond over de bijzonder succesvolle Havenvakschool die in Rotterdam als eerste ter wereld al enkele jaren draaide. De jongens, tussen de veertien en zestien jaar oud, komen veel zelf aan het woord. Zij krijgen een wekelijks zakgeld van tussen de 3,50 en 5,50 gulden. Stromen daarna in een leerlingenstelsel, maar zoals een bijna volleerde havenwerker trots zegt: ,,Straks verdien ik 85 gulden in de week".
Backx
Het was een initiatief van de havenwerkgevers, de SVZ, en de vakbonden. Direct na de oorlog zaten havenwerkgevers zoals de eigenaar van het stuwadoorsbedrijf Thomsen, toen twee duizend werknemers, Jan Backx in de gemeenteraad voor de Partij van de Arbeid. Hij was al begonnen op zijn eigen bedrijf met het opleiden en scholen van de toen vaak nauwelijks opgeleide havenarbeiders.
De bedenker van een aparte Havenvakschool was al in de oorlog de stuwadoor Frans Kruis wiens bedrijf geheel was weggebombardeerd. De jongens leerden niet alleen laden, lossen, hijsen samenstellen, metaal bewerken, knopen leggen, vorkheftrucks- en laadbomen bedienen, zij kregen ook les in creatieve vakken van de beeldend kunstenaar Bouke IJlstra, die later nog behoorlijk beroemd werd.
Excursies
Er waren ook excursies naar bijvoorbeeld museum Boijmans en in de jaren vijftig liep een grote groep mee in de Vierdaagse.Op de sitewww.havenvakschool.com. staat daar meer over. Daar zie je ook een bijdrage van de latere TV-persoonlijkheid Frits Bom die enkele jaren het personeelsblad van Thomsens Havenbedrijf verzorgde.
De oud-leerlingen en oud-leraren maken zich bijzonder boos over het feit dat vorig jaar de leiding van het huidige Scheepvaart en Transport College in Rotterdam de geheel op schaal nagemaakte replicaboot waarmee zij konden oefenen heeft verwijderd van het terrein van de oude Havenvakschool bij de oude Waalhaven.
Het weekblad De Oud Rotterdammer heeft daar nog aandacht aan besteed.
Opleiding
Hoe het nu gesteld is met die opleiding in Rotterdam weet ik niet. Maar het Scheepvaart en Transport College geeft op twee locaties in Rotterdam op verschillende niveaus havenopleidingen. In totaal worden er, met ook vestigingen in Stellendam, Katwijk en Brielle, door zo'n 250 leraren met praktijkervaring 3500 leerlingen opgeleid.
Zij krijgen ongetwijfeld geen zakgeld meer, maar het laatste dat zij zullen zeggen is: ,,Pleurt op met je haven".