‘Je kunt niet altijd zeggen wat je denkt’
De burgers van
Rotterdam maken zich het meeste zorgen over de risico’s die zij lopen op ziekte
en door slechtere gezondheidszorg, werkgelegenheid en criminaliteit. Hun
boodschap is dan ook dat op dit gebied voor de centrale overheid en de gemeente
Rotterdam nog vele taken zijn weggelegd.
Dat blijkt uit
het Continu Onderzoek Burgerperspectieven (COB) van het Sociaal Cultureel
Planbureau in het tweede kwartaal.
Uit het
uitgebreide rapport halen we dat in Rotterdam (en in Almere) in april
groepsgesprekken zijn gehouden die een persoonlijke mening geven van mensen.
April was de maand waarin een juweliersvrouw in Deurne twee overvallers
doodschoot hetgeen een mediahype veroorzaakte. Zij is hiervoor (nog) niet
veroordeeld.
Het was ook de maand dat PVV-leider Wilders van zich deed spreken door zijn publiek in Den Haag te laten scanderen dat er minder Marokkanen in Nederland zouden moeten zijn. De crisis begon toen in Oekraïne. Al deze kwesties spelen natuurlijk een rol in de groepsgesprekken.
Meningsuiting
De vrijheid van
meningsuiting en de multiculturele samenleving is in stellingen sterk
onderschreven. In Rotterdam zegt iemand: ,,Ik vind dat nu heel veel mag, je zou
alles kunnen zeggen, want dat is gewoon vrijheid van meningsuiting.’’ Wij
denken dat veel Rotterdammers het daarmee eens zullen zijn. Er zijn echter
grenzen. Een ander wijst direct op de moord van de Rotterdamse politicus Pim
Fortuyn in 2002.
Die vrijheid zou
dus helemaal niet zo evident zijn. Ook anderen vinden dat je niet altijd kunt
zeggen wat je denkt, omdat mensen dat niet altijd accepteren. Een mooi
voorbeeld is wat dat betreft de recente opvattingen van aanhangers van de
Islamitische Staat in Syrië/Irak. Daarover staan de media thans bol. In april
dit jaar speelde dit in de groepsgesprekken nog niet.
‘Regelreflex’
Een belangrijk
onderdeel van het rapport is de ‘regelreflex’ van de centrale overheid en in
het verlengde daarvan de gemeente Rotterdam. De conclusie uit het rapport: het
zijn er te veel, maar nodig om Nederland veiliger te maken.
In Rotterdam zegt
een 55-jarige hoger opgeleide man: ,,Het is vaak de oppositie die het erg leuk
vindt om tegen de regering aan te trappen.’’ Overigens wordt in het
kwartaalbericht van het SCP al gemeld dat het vertrouwen in de regering over
het dieptepunt van eind 2013 heen is.
De nieuwe
digitale manier van belasting betalen (of terugkrijgen) en persoonlijke zaken
bij de overheid is het gebruik van DigiD (met gebruikersnaam en wachtwoord). De
eerder geciteerde hoger opgeleide man: ,,Het wordt vanuit het bestuur
opgedrongen, dan moeten zij daar de verantwoordelijkheid voor nemen.’’
Macht
Vele mensen
verwoorden dat de overheid zich te veel laat beïnvloeden door machtige
marktpartijen. Dit slaat waarschijnlijk ook op de gemeente Rotterdam. In de
groepsgesprekken hebben de deelnemers er moeite mee dat de overheid financiële
overwegingen soms voorrang lijkt te geven boven kwaliteit. De onderzoekers:
,,Dit doet afbreuk aan het vertrouwen dat mensen hebben in de objectiviteit van
regelgeving en toezicht door de overheid.’’
Een hoger opgeleide vrouw van 35 jaar in het groepsgesprek in Rotterdam: ,,De overheid laat zich volledig beïnvloeden door al die lobbypraktijken.’’ Een 66-jarige man, eveneens hoger opgeleid: ,,Omdat ze bepaalde dingen vaststellen, wordt er gelobbyd om het op hun manier vast te stellen, terwijl, als de overheid nu niks zou willen vaststellen, krijg je ook geen lobby.’’ Een logica die ons ontgaat.
Simpel
Hetzelfde kan
gezegd worden van een ander die laag opgeleid is en de wereld nogal simpel
ziet. ,,De overheid past soms regels toe ten gunste van hun portemonnee. Die
zijn dus niet gemaakt voor de burger. Het is een afschuifsysteem! Bescherming
lijkt niet van toepassing op de eerlijke hardwerkende personen of ondernemers
maar op de overtreders, fraudeurs, ondeskundige inhalige bank- en
verzekeringsmensen, directeuren die hun portemonnees gevuld hebben met geld dat
eigenlijk is bestemd voor onderhoud van huurwoningen.’’ Deze persoon rukt heel
sterk zijn mening uit z’n verband.
Nuchterheid komt
in de groepsgesprekken voor als er sprake is van overmacht bij burgers én
overheid. De mensen houden dan niet de overheid verantwoordelijk of
aansprakelijk voor het incident. De onderzoekers concluderen dat dit de
overheid niet ontslaat van haar taak om mensen bij te staan, tevens financieel.
Een hoger opgeleide vrouw van 66 jaar in Rotterdam: ,,Ik zit mij af te vragen,
wie is de overheid? Wie is de belastingbetaler? Dat zijn wij! Wij betalen de
schadevergoeding met z’n allen.’’
Een mooie conclusie om mee te eindigen, want veel mensen, ook in Rotterdam, denken dat de ruif van de overheid onuitputtelijk is.
.gif)
