Groene longen
Volgens sommigen onder ons begint de beschaving met de Bijbel. Hoe dan ook de Bijbel begint met de Hof van Eden. Een soort van Arboretum met een Boom van Goed en Kwaad… En eindigt met een stad: Nieuw Jeruzalem
Dat Nieuw Jeruzalem blijkt volgens het laatste visioen in het boek Openbaringen de kenmerken te hebben …van een bomentuin.
En te midden van de bestrating en aan weerszijden van de rivierstaat geboomte van leven, twaalf maal vrucht dragend, iedere maand zijn vrucht gevend, en de bladeren van het geboomte zijn tot genezing van alle volkeren
Het is een motief dat ook in de Koran voorkomt:
God heeft de rechtvaardige mannen en vrouwen tuinen toegezegd waar de rivieren stromen, om daarin te verblijven in Gods woningen ( Soera 9:72)
Kortom een stad dient blijkbaar idealiter een Groene Stad te zijn. En inderdaad, dat was dan ook het ideaalbeeld, dat aan het programma van de Stadspartij ten grondslag lag; de Groene Stad. Dus volop aan dacht voor de Stadsparken. Want Stadsparken zijn de poëzie van de stad. En het kan niet vaak genoeg gezegd, de Stadspartij was een poëtische partij.
Maar hoe is dat met Rotterdam vandaag de dag? Heeft Rotterdam bijvoorbeeld voldoende parken? Want parken zijn, zoals gezegd, de groene longen van een stad! Zij ademen poëzie, zoals gezegd.
Helaas is het overheidsbeleid in Rotterdam gericht op het zoveel mogelijk vol bouwen van de openbare ruimte, vooral de hoogte in. De skyline als het symbool van de wereldstad, die Rotterdam zo graag wil zijn. Manhattan aan de Maas. De metafoor van Rotterdam als een afgeleide van de metafoor van New York, zoals die ten grondslag ligt aan de 'architectuurroman' van Ayn Rand, The Fountainhead, de lievelingsroman van zowel Thatcher als Reagan. En , o, o, Rotterdam wil zo graag architektuurstad van Nederland zijn En...het is dat ook... Rotterdam ais als Manhattan aan de Maas de architectuurstad ….van het neoliberalisme!
Dit architectuurbeleid leidde tot een sterke 'betonning' van de openbare ruimte en weinig tot geen toevoeging van parken, plantsoenen en andere groene ruimten zoals natuurtuinen en en volkstuincomplexen.
Hoogstedenbouw trekt zich weinig aan van schaduwwerking, ontstaan van gure windhoeken, etc, kortom van het creëren van een aangenaam straatklimaat. Het is, helaas, te zeer gericht op het vertoon, op imponeren!
De Rotterdamse overheid beseft (nog steeds! ) onvoldoende de waarde van de publieke groene ruimte, niet enkel de esthetische waarde , maar ook voor de volksgezondheid.
Parken dragen hun 'steentje' bij aan de beleving van een stad als veilig, ontspannen en herbergzaam.
Niet alleen de alhier veel te overheersende hoogbouw verwekt onherbergzaamheid Ook het verkeer. Te veel ruimte voor de auto, te weinig voor de fietser.
Nodig is dus minder verstening en minder asfaltering!
Kortom, aan de architektocratie in onze stad met zijn 'New Yorkse' hoogbouwzucht- Rotterdam Ayn Randstad! – moet een halt worden toegeroepen.
Een gezond milieu in een humane stedelijke sfeer creëren,dat is de taak waarvoor wij staan in Rotterdam! Een stad is er in de eerste plaats voor zijn bewoners, niet voor de skyline.
Dat besef moet terug in Rotterdam.
Hoogste tijd voor dus voor de aanleg van meer parken en plantsoenen in Rotterdam! En, uiteraard, voor behoud en/of herstel van de huidige
Een daarvan is zelfs Hét Park genaamd, ook wel het ‘Park aan de Maas’ of ‘het Park onder de Euromast’ of het ‘Zochers park’, naar de landschapsarchitect, die het rond 1850 ontworpen heeft.
Dat Park mag van geluk spreken. Dat park is namelijk behouden voor Rotterdam! En dat is kantje boord geweest..
Er is daar geen tweede Euromast, geen gigantische hoogbouwflat en geen pretpark gekomen, zoals gewild door gemeentebestuur en projektontwikkelaren. Omdat Het Park inmiddels de status van Rijksmonument verworven heeft. Het is namelijk een van de weinige parken aangelegd door de fameuze tuinarchitect Zochers, dat nog min of meer in de oorspronkelijk staat is.
Die status van Rijksmonument was aangevraagd door prominent lid van de Stadspartij via de landelijke Stichting Tuin- Verzin een list ,Tom Poes! – én gehonoreerd!
De gemeenteraad moest het debat over het Park onder de Euromast van de agenda afvoeren. Want een gemeente heeft over een Rijksmonument niets te zeggen. Die gaat daar niet over.
U en de Stadspartij hebben die strijd tot behoud van het Zocherspark samen mogen voeren onder de slogan – Parken zijn de poëzie van de stad! !
En zie, het is ons gelukt!!
En het past ons dit succes te memoreren hier in het Arboretum, in de Bomentuin.
Toen ik nog een 'gewoon' dichter was en nog lang geen weet had , dat mijn weg ('mijn Tao') die van het politiek dichterschap diende te zijn, had ik een poëtisch plan.
Ik zou een jaar lang iedere dag het Arboretum Trompenburg bezoeken, en in taal vastleggen wat ik daar dan zoal aan moois zou zien en denken.
Dit plan verging het als met zovele (plant)aardige plannen van mij ... .Nee, vandaag dan tóch. Daar gaan we!
De poort in, linea recta naar de cactus-kassen. Met als kroonjuweel de befaamde cactus ‘De Koningin van de nacht’, die één zomernacht per jaar uitbundig bloeit
Cactusmuziek
Bach schreef fraaie cellosuites
maar Mozart schreef …de Toverfluit
voor de cactus Selenicereus Grandifloris
‘De Koningin van de Nacht’
Dan sta ik een minuut lang stil voor de Zakdoekjesboom ( Davidia involucrata), daar vlak bij. En neem mij voor over dies gelukzaligheid te schrijven, want het is de meest gelukkig makende boom van Rotterdam. (En dat heb ik inmiddels ook gedaan, zie de tekst De Onbekende Boom)
Verder gaat de tocht, een ware pelgrimage, over het knarsende grind, naar de volière, waar de takken overvol zitten met de trillende wolballetjes van koukleumende veelkleurig vogeltjes. Guur winterweer is het.Het heeft licht gevroren.
Ik loop naar de achtertuin gelegen tegen het terrein van voetbalclub Excelsior, waar 's zomers torenhoog de berenklauwen prijken. Op de mesthoop daarachter laat zich de man Job vermoeden. (" Heere, Heere, wat moet ik op een mesthoop in Rotterdam?").
Dan naar de kleine vijver met een lichte ijslaag bedekt. Onder het melkwit kan ik de goudvissen uiterst traag zien bewegen.
Ik moest plots denken aan 'het vooroorlogs wonder' van de verlichte dansvloer van de uitgaansgelegenheid Pschorr hier in de Maasstad.
Weggebombardeerd!
Die dansvloer zou ik graag hebben gezien!
In mijn verbeelding zie ik daar elegante Dames in cocktailjurken & Heren op zorgvuldig glanzend gepoetste lakschoenen richting Tweede Wereldoorlog dansen... Op muziek van Duke Ellington en King Louis 'Satchmo' Armstrong ('Body and Soul')!
Toen ik dit verlangen eens uitte tegenover de schrijver Herman Romer, wiens (zware) lot het is, zogezegd, om elke steen van het vooroorlogse Rotterdam mee te torsen in zijn hoofd…. deelde hij me mee die wonderbaarlijke vloer, helaas, ook nooit te hebben gezien.
Maar... wèl had hij ooit de elektricien gesproken, die nu en dan de krakkemikkige lichtinstallatie onder de vloer had moeten repareren.
Het stikte er van de vlooien!
Moet het Verhevene dan altijd weer vernederd? ?
Blijkt Schoonheid altijd, altijd maar weer haar gezicht te hebben ‘verbrand’ ?
Dacht het niet.
Want er bestaan parken!
Zij zullen hopelijk met ons zijn, zolang wij ademen… sterker, zonder hen zouden wij dat niet eens kunnen ademen....want zij zijn de groene longen van de stad!