Wagner in plaats van Mensenrechten: Vredesmissie MINUSMA weg uit Mali
De VN Veiligheidsraad stemde op 30 juni voor terugtrekking van 13.000 troepen sterke vredesmissie MINUSMA uit Mali. Er was weinig keuze omdat de junta van gastland Mali geen toestemming meer wilde geven voor de missie. De Malinese minister van buitenlandse zaken had daar eerder deze maand dwingend toe opgeroepen.
Die oproep volgde op een goed onderbouwd rapport van de VN mensenrechten commissaris over een vier dagen durende moordpartij in midden Mali. Tussen 27 maart en 31 maart 2022 vielen bij een actie van het Malinese leger en een ''witte'' militie meer dan 500 slachtoffers, voor het grootste deel onder de burgerbevolking. De actie gebeurde in de plaats Moura op 50 kilometer van de stad Mopti. De blanke militie waren gezien de getuigeverklaringen waarschijnlijk Wagnertroepen. Kort na de militaire actie in Moura blokkeerde Rusland in de VN veiligheidsraad een verzoek om een onafhankelijk onderzoek in te stellen naar de gebeurtenissen. Het VN rapport maakt behalve van misdragingen van de militairen trouwens ook melding van gewapende leden van de islamistische strijdgroep Katiba Macina die in Moura het vuur openden op militairen.
| Uit het rapport: Met betrekking tot de verzamelde, geverifieerde en bevestigde informatie heeft de Hoge Commissaris van de Verenigde Naties voor de Mensenrechten grond om aan te nemen dat er tijdens de militaire operatie in Moura tussen 27 en 31 maart minstens 500 mensen zijn gedood , dit in strijd met rechtsbeginselen, mensenrechten en internationaal humanitair recht. |
De berichtgeving door het bureau van het Hoge Commisariaat voor Vluchtelingen van de VN kwam de junta duidelijk zeer ongelegen. Naast de vele slachtoffers voor een deel door standrechtelijke executies, zijn ook martelingen en verkrachtingen gerapporteerd. De rapporteur werd als persona non grata het land uit gezet. Behalve dat het rapport de Malinese junta en haar samenwerking met Rusland in een slecht daglicht stelt, wordt het ook gebruikt als aanleiding om de VN het land uit te zetten. Een VN met kritische rapportages is slecht voor de junta. Het lijkt er dan ook op dat de Malinese junta de VN naar huis om ook na de geplande presidentsverkiezingen van 2024 voor of achter de schermen aan de macht te blijven.
Malinese junta stuurt VN naar huis om voor of achter de schermen aan de macht te blijven
Door de terugtrekking van MINUSMA als beschermende factor voor de toch al getroffen bevolking, ziet de toekomst voor het land er opnieuw somber uit. Er zijn in Mali zelf al honderduizenden mensen op de vlucht. Een eerder geval waar een VN missie gedwongen door de regering het land moest verlaten was Eritrea in 2005. Eritrea is sindsdien belangrijk leverancier van vluchtelingen. Toen de VN macht in Darfour zich in 2020 terugtrok braken kort daarna de eerste aanvallen op vluchtelingen kampen uit.
Mali heeft tussen 2012 en nu, jaren van opstand, burgeroorlog, banditisme, terreurbenden en wanbeleid gehad. De militaire actie in Moura maakt daar deel van uit. Het feit dat de VN nu het land uit gezet wordt, laat zien dat de huidige niet democratisch gekozen regering
De circa 13 000 VN troepen en circa 4000 VN-agenten en burgerfunctionarissen brachten in ieder geval enige stabilliteit. Voor de VN zelf was MINUSMA in termen van 303 dodelijke slachtoffers de gevaarlijkste missie van deze eeuw. Zal dat nu vergeefs blijken?
Duidelijk hebben de gebeurtenissen ook alles te maken hebben met het Russische narratief na de inval in Oekraine: het westen in strijd met de rest. In dat narratief zijn mensenrechten deel van het westen. Rusland heeft in plaats van mensenrechten in Mali de Wagner militie.
Meer info: Rapport sur les évènements de Moura du 27 au 31 mars 2022; MINUSMA factsheet UNSC resolutie 2690 Mali Strijdgroepen in Mali
.gif)
