Kopstukken weerspreken negatief imago haven
Het moet er maar eens uit. Ondanks diverse pogingen komt het veelzijdige maritiem cluster niet af van een slecht imago: de scheepvaart zou per definitie vervuilend zijn, havenwerk is vuil en zwaar werk en in containers worden alleen maar goedkope en kwalitatief slechte artikelen vervoerd. Het al in 2018 uitgegeven boek Rotterdamse Container Kopstukken; Honderd jaar containertransport Rotterdam: 1966 – 2066 bewijst het tegendeel. Het laat zien dat onderzoek en ontwikkeling van de containersector en de daaraan gerelateerde zaken voortdurend doorgaan.
De wetenschappers Bart Kuipers, Dirk Koppenol, Klara Paardenkooper en Hugo van Driel hebben in hun bijdragen aan het boek hun kennis toegankelijker voor een breed publiek gemaakt. De kern daarvan bestaat uit twee proefschriften en een essay. Deze zijn verwerkt in portretten van veertien personen die een beslissende rol hebben gespeeld in de ontwikkeling van Rotterdam als eerste containerhaven van Europa.
Naar 60 miljoen containers in 2066?
Dr. Bart Kuipers liet de nu scheidend CEO Allard Castelein in de toekomst blikken in het laatste hoofdstuk 1966 – 2066: 100 Jaar Containerhaven Rotterdam. Als de verwachtingen van het toonaangevende bureau McKinsey bewaarheid worden, zal er jaarlijks maximaal 3,2% groei in de containeroverslag zijn. Dat zou kunnen betekenen dat Rotterdam ongeveer 60 miljoen containers in 2066 zou gaan behandelen.
Het hoeft geen betoog dat de werkelijkheid grilliger kan zijn dan voorzien. Sinds de crisis in 2009 is er al sprake van een trendbreuk in de groei van de wereldhandel. De matige groei in de containeroverslag of zelfs neergang daarvan in Noord-Europese havens, is aan een aantal factoren te wijten. Neem het feit dat er in toenemende mate wordt gekozen voor productie dichterbij de afzetmarkt (de zogenoemde nearsourcing). Deze is min of meer ingegeven door geopolitieke ontwikkelingen. Wie wil er bijvoorbeeld nog afhankelijk zijn van productie uit Azië en meer bepaald China. De keuze om daarvan af te zien, kan mogelijk handelsstromen beïnvloeden.
Azië naar Europa
Robotisering en 3Dprinting beïnvloeden handelsstromen ook en zo zijn er meer zaken die productie van artikelen vanuit Azië richting Europa sturen. Dat neemt niet weg dat belanghebbenden van containerstromen vanuit Azië deze op gang willen houden. Het is onder meer het verdienmodel van onbetrouwbare webshops. Zij bieden in sociale media schijnbaar goedkope artikelen aan en laten deze vooraf betalen. De webshops doen hun zaken met zogenoemde dropshippers die niet, of incorrecte bestellingen vervoeren. De besteller van een dergelijk product mag blij zijn als hij zijn bestelling uiteindelijk geleverd krijgt. Hij zou daaruit zijn conclusie kunnen trekken door beslist niet meer aan dit businessmodel mee te werken. Consumenten kunnen dus ook het verloop van handelsstromen kunnen beïnvloeden.
Rotterdamse Container Kopstukken; Honderd jaar containertransport Rotterdam: 1966 – maakt dat en meer inzichtelijk. Kennelijk liet de uitgever ProMedia het bij bijdragen aan de realisatie van het boek. Andere sponsoren waren het Havenbedrijf Rotterdam, de gemeente Rotterdam, de Erasmus Universiteit en een aantal bedrijven. De wetenschappers leverden hun artikelen onbezoldigd.
Aan promotie van het boek is kennelijk na 2018 niet veel gedaan en dat is jammer. Dit boek is om te beginnen al een feest der herkenning voor havenactiviteiten ingewijden die de 14 portretten van de Kopstukken lezen. Deze scribent kwam een stapeltje boeken voor de verkoop tegen in het Maritiem Museum Rotterdam. Gezien het financieel aandeel dat de verkoper toekomt is de aanbeveling om het boek vooral in dit museum aan te schaffen.
Bart Kuipers, Dirk Koppenol, Klara Paardenkooper en Hugo van Driel (2018) Rotterdamse container kopstukken : honderd jaar containermainport Rotterdam: 1966-2066. Promedia Group : Rotterdam, 200 pagina's Prijs € 32,50