Talkshow Hoog & Laag #2 rond gentrificatie
De tweede talkshow Hoog en Laag raakte aan het gevoelige thema van sociale mix. Gast op de show was sociaal psychologe Joke van der Zwaard, oprichtster van de leeszaal Oude Westen. Ze legde de vinger op de wond door te constateren dat in de oude wijken 1000 sociale woningen verdwijnen. Hier bovenop komt de Rotterdamwet, die verhindert dat lage inkomens in bepaalde wijken aan een huis geraken. ‘Een laag inkomen hebben betekent niet dat je geen sociale en culturele bagage hebt. Het aller belangrijkste is het netwerk van de buurt.’
Voor Joke zijn de buurtwinkels waar bewoners elkaar ontmoeten, van groot belang voor de wijk. De meest diverse bewoners hebben er contact met elkaar en maken grapjes. Ze schreef een heel boek over de gespreken in de kopieerwinkel. Ook garages in de buurt zijn hangplekken. Ze vindt het jammer dat de sportzaal is gesloten. Vrijwilligers proberen er nog wat van te maken. Een pluim krijgt de actiegroep Oude Westen, die nu ook contacten zoekt met de nieuwe middenklasse.
Filmmaakster Ineke Smits uit de Eendrachtsstraat heeft haar twijfels over het slagen van de sociale mix. Blijven bewoners van de torens niet in hun eigen bubbel ? Ze volgde een film-video opleiding aan de Rotterdamse Academie en deed haar master in Londen. Geïnspireerd werd ze door een bekend Georgisch-Armeens filmtalent. Met hem maakte ze twee spraakmakende films. Georgië is haar tweede vaderland geworden. Ze houdt van het landschap, van het theatrale en werd meer en meer een geëngageerd filmmaker. In haar films raakt ze thema’s aan als sociale ongelijkheid en vraagt ze zich af : ‘Wat is je thuisland ?’
Ze staat ook stil bij de fascinatie voor de oorlog en bracht diverse vrijwilligers in beeld zoals artsen, verplegers, explosieven deskundigen. Ze zoeken allen naar betekenis geven aan hun leven. Dichter Renato zorgt voor een intermezzo. Transformatie heet zijn gedicht. ‘Je huid is maar één laag, wat klopt mag gezien worden.’
De torens
De torens in Cool komen aan de orde. De bevolking van Cool-Zuid wordt verdubbeld. ‘Heeft dat geen grote gevolgen voor de wijk ?’ vraagt interviewer Ronald Glasbergen. ‘De gemeente wil gedifferentieerde wijken en faciliteert. De wijk krijgt een andere samenstelling. Er hangen ook mogelijkheden aan vast zoals oprichten van een gezondheidscentrum en fors vergroenen van de wijk. Zo komt er een park dat loopt van het Oogziekenhuis tot de Russische Kerk.’ Zo vullen Ine Jans en Sabrine Kers van Stadsontwikkeling elkaar aan. Toch krijgen we in de wijk verschillende werelden, maar waren vroeger het Oude Westen en Cool ook geen gemengde wijken ?
Het gezelschap rond de tafel Ine Jans van Stadsontwikkeling, Sabine Kers ontwerpster van het Landje, Joke van der Zwaard en Ineke Smits, denkt er heel verschillend over. Ine Jans ziet veel positieve kansen, maar een nieuw netwerk opbouwen gaat niet vanzelf. Sabrine ziet kansen voor een leefbare wijk met groene accenten. Joke van der Zwaard vindt dat Rotterdam minder behoefte heeft aan die hele dure woningen. Ze kunnen die woningen niet kwijt. Precies aan middenhuur is behoefte. Ze vindt dat er aandacht besteed moet worden aan betaalbare huisvesting voor senioren. Ze moeten kunnen verhuizen naar beneden tegen de oude huur. Ineke Smits vindt het erg dat het buurtnetwerk is verbroken en kijkt kritisch naar een nieuwe samenhang.
Bewonersreacties
Bewoners uit de zaal kijken er optimistischer tegen aan. Ze vinden de torens wel wat hebben, samen met een opgeknapte omgeving en voorzieningen. ‘Kijk naar de Webertoren’ stelt bewoonster An Huizer. ‘Het is één groot dorp. In een toren wonen betekent niet persé in een eigen bubbel leven.’
Andre van het Vasteland vindt de transformatie van Dijckhove van seniorenvoorziening tot studentenhuisvesting te ver gaan. Al zijn de weinige ouderen die er nog wonen erg opgezet met de jongeren. Hij is niet tegen een nieuw elan in Cool waarbij ook het sociale niet mag vergeten worden. Ed de Meyer stelt dat Woonstad werkt aan een nieuwe sociale visie. Het publiek reageert gereserveerd.
Vioolspeelster Moniek speelt zowat de sterren van de hemel met Gipsy, Griekse en Balkan nummers. Het feit dat ze hoogzwanger is kan haar niet deren. De energie en de muzikale hoogstandjes, overrompelen het publiek.
De talkshow Hoog en Laag is een belevenis. We zijn er weer op dinsdag 30 mei om 19.30 uur in WORM, Boomgaardstraat 69.