'Een eenmalige heffing voor rijken'

30 januari 2014 door Jim Postma

Eind december 2013 is ‘ie in Spanje weer gevallen. ‘El Gordo’ oftewel ‘De Dikke’ of ‘De Vette’ Spaanse prijzenpot. Met hoofdprijzen van tientallen en honderden miljoenen euro’s. En een totaalprijzenpakket van maar liefst 2,5 miljard euro.
El Gordo is met deze eindejaarstrekking een traditie geworden waar haast iedere Spanjaard met een of meerdere lootjes aan meedoet in de hoop om ooit miljonair te worden. Enkele jaren geleden viel die hoofdprijs in een arm mijnwerkersdorp en zo was haast iedereen in één klap miljonair in plaats van de eeuwige armoedzaaier.
Hoop doet leven!

Hoe graag had ik hiervan als televisiedocumentairemaker een serie gemaakt om te laten zien hoe het leven van deze arme Spaanse mijnwerkers in een jaar tijd totaal veranderde nu zij ook rijke stinkers zijn geworden. Ten goede of juist ten slechte…
Dit doet mij weer even denken aan die anekdote waarin de arme man naar God bidt om hem nu eindelijk eens de hoofdprijs in de loterij te laten winnen. Ik hoorde dit verhaaltje van de Russische ambassadeur. Na talloze smeekbeden van deze arme man antwoordde God: ,,Begin nou eens met een lootje te kopen!’’
Een goeie kwestie. Kan je als arme man of vrouw ooit nog wel een lootje kopen, als je amper geld hebt voor je dagelijkse boterham. Met geld maak je geld, dat is bekend. Maar hoe moet dat dan als je haast nooit poen in je zak hebt?

Twintig procent
Even terug naar ‘El Gordo’ in Spanje. Voor het eerst heeft vorig jaar deze Spaanse Staatsloterij een winstbelasting ingesteld van 20 procent voor prijswinnaars boven de 1 miljoen euro. Dus een eenmalige extra belastingheffing voor de rijken…
Dat vind ik een goed idee, mits de armen en zeker de allerarmsten daar ook wijzer van worden. Oftewel, de oude gedachte van Robin Hood: ,,Stelen van de rijken en geven aan de armen!’’
Maar ‘Stelen’ is hierin een groot woord. De rijkdom herverdelen tussen rijk en arm is veel eerlijker natuurlijk.
,,Ook in Nederland en zeker hier in Rotterdam moeten wij iets met deze filosofie kunnen doen,’’ zo was mijn eerste gedachte.
Eind vorig jaar, ongeveer tegelijkertijd met de trekking van de Spaanse El Gordo, las ik hier in de NRC over de allerrijkste Nederlanders.
Kent u bijvoorbeeld Charlène de Carvalho (59 jaar). Zo, ja, wie kent haar?…
Juist! Charlène is een vrouw met een vermogen van 7,5 miljard euro – ZEVEN EN EEN HALF MILJARD EURO!!! – de rijkste van Nederland en daarmee één van de rijkste vrouwen ter wereld. Zij is dus de enige dochter en erfgename van wijlen Freddy Heineken.

De rijken, rijker
Dat de rijken steeds rijker worden en de armen steeds armer, is al jarenlang bekend. In 2012 leefden 1,3 miljoen Nederlanders onder de armoedegrens. Tijdens het afgelopen jaar kwamen daar 154.000 mensen bij, waarvan velen ook uit de regio Rotterdam.
In dat krantenbericht van de NRC in eind 2013 las ik verder dat Charlène de Carvalho-Heineken haar vermogen in dat jaar wederom zag toenemen met 300 miljoen euro. Toen kwam het slechts even bij mij op om deze rijke tante te gaan (tussen aanhalingstekens) ‘ontvoeren’. Maar, zoals u allen uit het verleden weet, ligt dit onderwerp nogal gevoelig bij de Heineken-familie…
Alleen in haar eentje al kan Charlène het huidige Nederlandse begrotingstekort van zes miljard en de daaropvolgende bezuinigingen oplossen. Zij zou ‘de Redder des Vaderland’ kunnen worden. Maar, nee hoor. Dit kabinet van Rutte en Samson is vorig jaar maanden aan het steggelen geweest. Niet om te ‘stelen’ van de rijken, maar nog verder van de armen. De allerzwaksten in deze samenleving. Dus uitkeringsgerechtigden, gehandicapten en bejaarden. Geen wonder dat tijdens de laatste opiniepeilingen 75% van de Nederlanders dit kabinet niet meer willen terug hebben.

Bord voor hun kop
Deze bewindslieden met een bord voor hun kop van een meter staalbeton gaan ijskoud verder met het nog meer uitmelken van die arme koe! Schaamteloos en rücksichtslos. Terwijl de rijken in dit land met z’n allen net doen of hun neus bloedt.
Was het niet Jezus Christus zelf die zo’n 2.000 jaar geleden zei: ,,Het is stukken gemakkelijker voor een kameel om door het oog van een naald te kruipen, dan voor een rijke man of vrouw om in de hemel te komen!’’ Nietwaar mevrouw Charlène de Carvalho-Heineken?
Niettemin toverde ik mijn aanvankelijke ‘ontvoeringplan’ voor haar om in een zogenaamd exclusief interview met mij. Gewoon een afspraakje met haar maken in de bruidssuite van Hotel New York. De suite afhuren met het bekende bordje ‘Niet storen’. (Zie ook de korte column hierover van Jim Postma voor de weekkrant Dichtbij (dichtbij.nl).

‘Kinky sex’
In een van de roddelbladen las ik namelijk dat zij een liefhebster is van ‘kinky sex’. Dus een kleine investering van mijn kant in de aanschaf van handboeien, zweepjes, tape, blinddoeken en ‘Klaar is kees’…
In ons spelletje mag zij de hotelkamer niet eerder verlaten dan nadat zij zes miljard euro heeft overgemaakt aan de Nederlandse Staat.
Mijn plannetje besprak ik nog recent door tijdens een crematiereceptie met mijn goede vriend en ex-collega Anne Geelhof, ex-hoofd van de politiepersvoorlichting Rotterdam-Rijnmond. Hij hoorde mijn verhaal met rode oortjes aan en zei toen lachend: ,,Dan word jij de Redder des Vaderlands. En vergeet dan vooral niet de rest van de allerrijksten, de Quote 500!’’

Nummer 1
‘Onze’ Charlène de Carvalho woont in Zwitserland, ongetwijfeld mede om belastingtechnische redenen. Momenteel staat zij hier met haar 7,5 miljard met vlag en wimpel op plek nummer 1 van deze Quote 500. Onder de 30 miljoen euro kom je er trouwens niet in.
Weet u toevallig wie de arme schlemiel is die nu op de 500-ste plek staat? Dat is dus voetbalheld Marco van Basten met slechts 32 miljoen euro! En heeft u enig idee – al is het maar even om te raden – hoeveel deze 500 allerrijksten gezamenlijk aan vermogen in Nederland hebben? Dat is dus het astronomische bedrag van, let wel: 113,1 miljard euro.
Wat dus te denken, á la ‘El Gordo’, van een eenmalige vermogenssolidariteitsheffing van deze allerrijksten van 20 procent. Dit levert de Nederlandse Staat in een keer 22,5 miljard euro op!

Weg crisis
Weg alle bezuinigingen, weg crisis. Nadat dus alle bezuinigingen van zes miljard in een klap zijn weggevaagd, - behalve de bezuinigingen op ambtenaren, die mogen vrolijk doorgaan – houdt het ministerie van Financiën nog minstens 16 miljard over. Voor werkgelegenheidsprojecten, milieuprojecten, stimuleren van kunst en cultuur, afschaffen van de torenhoge accijnzen (momenteel de zwaarste in heel Europa) en dat daardoor het geld weer gaat rollen voor iedereen.
Maar het verhaal wordt nog mooier en vooral hartstikke realistisch. Net niet in de Quote 500 zitten in Nederland nog enkele duizenden miljonairs. En laten wij in deze ook vooral niet kinderachtig zijn. Pas met een vermogen vanaf zeg 10 miljoen euro val je onder die eenmalige solidariteitsheffing van 20 procent.

Dat levert ten minste enkele extra miljarden euro’s op. Die gaan geheel ten goede komen aan die 1,4 miljoen Nederlanders die nu onder de armoedegrens leven. Met zijn allen honderden euro’s per maand erbij om te besteden. Verder het afschaffen van de bijstandsuitkeringen en omzetten in een fatsoenlijk maandelijks minimumloon. Wel door een gemotiveerde tegenprestatie te verrichten in ons aller maatschappelijk belang. En zonder verdere directe sollicitatieplichten en het voor goed afschaffen van die afschuwelijke ambtelijke regeltjesgeverij. Iedereen is dan ook vrij om bij te gaan verdienen, net zo lang, totdat je boven het minimumloon uitgroeit. Het liefst als zelfstandige.

Voordeelwinkels
En dan weg met die stigmatiserende Voedselbanken. Maak daar Voordeelwinkels van speciaal voor de minima. Volop goed eten en drinken, vooral voor onze kinderen.
Mevrouw Charlène de Carvalho-Heineken kan dit allemaal nu al in haar eentje helemaal waar maken. Maar nee ‘mevrouw’ breidt alleen al haar rijkdommen uit door onlangs ‘stiekem’ 3 miljoen extra Heineken-aandelen op te kopen (vorige week voorpagina NRC). Terwijl zij al een kwart van alle aandelen in handen heeft.
Als klap op de vuurpijl heeft zij als grootaandeelhouder van Heineken ook nog eens een vat Heinekenbier (50 liter) verhoogd tot 150 euro inkoop voor de inmiddels al vele noodlijdende cafés. Waardoor de arme man of vrouw nog amper een biertje kan kopen… Schaamteloos.
Waar blijft onze Tegenpartij met Van Kooten en De Bie? Met de prachtige slogan: ‘Geen gezeik, iedereen rijk!’

Jim Postma sprak deze speech/column uit tijdens de jaarlijkse bijeenkomst van ROSA (Rotterdamse Sociale Alliantie) in Rotterdam op 13 januari 2014. ROSA staat ook voor het Netwerk tegen Armoede en tegen Sociale Uitsluiting. www.rosarotterdam.nl Mailen kan naar mail@rosarotterdam.nl t.a.v. de voorzitter Hans Goosen (0610 33 1 211).

Naschrift van de auteur
In de Volkskrant (cartoon) en in andere kranten werd recent melding gemaakt dat de 85 allerrijksten van deze wereld (waaronder Bill Gates, 78 miljard euro), ongeveer evenveel bezitten als de helft van de wereldbevolking, dus 3,5 miljard mensen.
In zijn State of the Union, afgelopen dinsdag 28 januari 2014), heeft president Barack Obama van Amerika verklaard dat ook hij nu de rijken en allerrijksten wil gaan aanpakken in de rest van zijn ambtstermijn. Het hoe en het praktisch uitvoeren van dit plan wist hij nog niet precies.
Wel in ieder geval dat hij het Amerikaanse minimumloon voor overheidsdienaars wil gaan opvoeren van 7 dollar per uur, naar 10 dollar en tien cent per uur…
Hopelijk een begin van een nieuwe wereldwijde aanpak van armoedebestrijding.