Fellini live (4)

28 juli 2015 door Jim Postma
(Vervolg van vorige week)

Rotterdams bekend kunstenaar Jano had mij eerder eens toevertrouwd ,,dat hij dit leven niet meer zag zitten.’’ Na een mislukte nekoperatie in het Zuiderziekenhuis, kreeg hij tot overmaat van ramp een hartstilstand.
Chirurgen waren daarna minutenlang in de weer om hem ter plekke weer tot leven te wekken. Maar eindigde daarin uiteindelijk met een definitieve dwarslaesie, voor altijd veroordeeld tot de rolstoel.


Een klein groepje ‘levenskunstenaars’, waaronder ikzelf, besloot een veiling voor hem te organiseren van zijn overgebleven kunstwerken. In huize Jano ten Haaf was het na die mislukte operatie volkomen armoede troef.
De ‘eindjes aan elkaar knopend’ totdat er geen enkel ‘eindje’ meer was.. Haast mensonterend in deze tijd. Met schulden en nog meer schulden die zich maar op bleven stapelen, totdat er geen enkele horizon van licht meer te zien was. Pure duisternis in dit aardse bestaan.
Met als klap op de vuurpijl zijn mongoloïde zoon Gilbert. Twee gehandicapten bij elkaar die alleen door zijn liefdevolle vrouw Tea, alias ‘Sister Nightingale’ 24 uur per dag werden verzorgd. Hun toen nog enige bestaanszekerheid.

Voor hun drieën, mede door het in de steek laten van allerlei gemeentelijke afdelingen, was er nog amper iets te ‘makke’ in dit leven. Volkomen droefheid in dit puur Rotterdamse gezinnetje, buiten hun schuld veroordeeld tot de bedelstaf. Werkelijk armoede troef.
En dit alles nadat Jano ten Haaf ooit miljonair was geweest. Dit ooit na de erfenis van zijn beroemde vader en huisarts. In de tijd dat hij financieel een rijk man was, had Jano vele (drugs-)discipelen om hem heen. Die vanzelfsprekend als bijen rond hem heen zoemden.
Maar na zijn ‘slechte tijd’, mede door zware belastingschulden, waren daar maar nog weinigen van over. Hoe herkenbaar, in een wereld van ‘goede en slechte tijden.’

In die tijd beschikte ik bij toeval over een zogenaamde oude ‘Pausmobielwagen’. Die auto voor gehandicaptenvervoer had ik verdiend voor mijn bijdragen aan mijn toenmalige grote vriend Roy Schoonheim.
Die had zelf na een noodlottig auto-ongeluk in zijn jonge jaren eveneens een dwarslaesie opgelopen. Daarvoor was hij op-en-top sportman, onder meer als talentvol voetballer in het eerste van Neptunes. Zoals ook in de cricketteams.

Roy Schoonheim begon toen samen met mij een organisatie voor Telewerken door gehandicapten. Samen verdienden wij daarmee ‘de Telewerkprijs gehandicapten in Nederland’.
Daardoor kreeg ik onder meer ‘als beloning’ zijn oude ‘Pausmobiel’ en hij dus meer dan terecht een gloednieuwe. En sommen van nieuwe subsidiegelden om gehandicapte collega’s succesvol aan het werk te helpen. Hoe dankbaar!

Intussen reed ik samen met Jano ten Haaf in die oude Pausmobiel door de stad om zijn veiling te organiseren. Hij zat dan achterin deze wagen en had de grootste lol. Naar iedereen zwaaien langs de route als een soort ‘Paus van Rotterdam’. Wat een gelukzaligheid voor ons beiden.
Maar tijdens een van die organisatieritten in mijn ‘Pausmobiel’ biechtte hij mij een poging tot zelfmoord. Dat was bij een gebouw in aanbouw. Met een touw om zijn nek was hij ter plekke van een balk afgesprongen. Het touw brak echter, omdat hij veel te dik was… Hij kon daar nog hartelijk om lachen. Ik niet, zo zou pas later blijken.

Nadat wij de zoveelste keer met de Pausmobiel door de stad waren gereden was het weer huiswaarts naar de Beverwaard. Via de Van Brienenoordbrug. Het was zowat spitsuur en dus ontzettend druk op de weg.
Nadat ik de hol op reed van de brug schoot hij plotseling met zijn rolstoel los. Kennelijk, zonder dat ik het kon zien, had hij de handrem van zijn rolstoel losgegooid. Ik hoorde achter mij een enorme knal.
De achterdeur van mijn Pausmobiel was open geknald. Alleen een klein gedeelte van de achterklep was blijven zitten. Daar hing hij nog net aan vast met een totaal wezenloos gezicht. Links en rechts zoefden de auto’s ons voorbij.

In mijn eerste reactie zette ik mijn knipperlichten aan. Zodat achterop komend verkeer kon zien dat er iets grandioos mis was. Vervolgens ging ik met mijn lange lichaam rechtop staan van mijn bestuurderszit. Met de ene hand nog aan het stuur wist ik met de andere zijn rode sjaal te grijpen.
En zo kon ik hem langzaam weer naar boven en naar binnen trekken. Tegelijkertijd stuurde ik naar rechts op de brug. Uiteindelijk kon ik, met het zweet op mijn voorhoofd, de afslag halen en de wagen veilig stoppen.

In de tientallen seconden daarvoor, die uren schenen te duren, schoot alles als een film door mij heen. Ik ‘zag’ hoe Jano mijn wagen was uitgevlogen, gelanceerd in zijn rolstoel als een raket, á la een film van Fellini. Ik ‘zag’ hoe tientallen auto’s op elkaar waren geknald met vele doden en gewonden. Ik ‘zag’ grote foto’s op de voorpagina’s van alle kranten en journaals.

Jano heb ik toen uit pure zenuwen volkomen verrot gescholden. Vervolgens, uren en menige dagen daarna, mijzelf de grootste verwijten makend. Want uiteindelijk was alles mijn niet te vergeven schuld geweest.
Jano wilde niet dat ik voor het rijden zijn veiligheidsriemen vastzette. En ik, de gek, luisterde daarnaar… Wat een absolute stommiteit van mijn kant.

Overigens is de veiling daarna boven café De Ridder nog een groot succes voor hem geworden. Al zijn werken werden destijds nog voor zeer fatsoenlijke prijzen verkocht. Zo’n twee jaar voor zijn natuurlijke dood.

Dat nog net wel. God zij dank!

Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.