Prinses Beatrix onthult nieuw gebrandschilderd raam in de Laurenskerk

11 september 2021 door Martin Reekers
Prinses Beatrix onthult nieuw gebrandschilderd raam in de Laurenskerk
Prinses Beatrix onthult het raam. Naast haar Laurens-voorzitter Wubbo Tempel. Foto Anneke Ruys

Afgelopen vrijdagochtend heeft prinses Beatrix, vergezeld door minister van staat Korthals Altes en burgemeester Aboutaleb, het nieuwe gebrandschilderde raam van de Laurenskerk onthuld. Prinses Beatrix was ook degene die in 1968 als koningin de gerestaureerde Laurenskerk opende. Na het bombardement op Rotterdam op 14 mei 1940 was er van het hart van Rotterdam en de Laurenskerk weinig meer over. Op foto’s van na de puinruiming is goed te zien dat de ruïne van kerk oprijst in een desolate vlakte van wat eens een levendige stad was. Nu is de kerk er weer in alle glorie, is het naast een gebedshuis een multifunctioneel gebouw geworden voor alle Rotterdammers en is de plaatsing van het raam dat als titel ‘Vrede en verzoening’ meekreeg een passend sluitstuk voor het herrezen Rotterdam. Het raam verwijst overigens naar de bombardementen op respectievelijk Rotterdam (14 mei 1940), Coventry (november 1940) en Dresden (februari 1945) tijdens WO II en de daaropvolgende Vrede & Verzoening.

 Prinses Beatrix  onthulde het raam Foto Anneke Ruys  

Kunstenaar Janneke Viegers heeft de afbeelding ontworpen en Glasatelier Hagemeier uit Tilburg heeft er het imposante raam van gemaakt, dat 3,5 bij 9 meter meet. Er bleek een uitdagende maar ook inspirerende samenwerking tussen schilderkunst en glaswerkkunst voor nodig te zijn. Voor het vervaardigen van het glaswerk is door middel van eindeloos uitproberen een compleet nieuwe techniek ontwikkeld, waardoor het raam enig in zijn soort is. Een zelfde soort vernieuwing zoals die ook de wederopbouw en de doorontwikkeling van de stad kenmerkt.

Kunst als persoonlijke wraakactie

Janneke vertelde dat ze de opdracht kreeg om te verbeelden hoe door de bombardementen op Rotterdam, Coventry en Dresden het leven van gewone onschuldige mensen op slag veranderde in een hel op aarde. Ze ging in op de complexiteit van het werk waarin zij gemengde technieken toepaste. Ze gebruikte haar schildershandschrift om de vuurzee feller dan het oranje licht van zonnevuur, weer te geven. Dat vulde ze plaatselijk aan roetzwarte accenten om het horreur van het geweld tegen de steden aansprekend te verbeelden.

In het midden prinses Beatrix en kunstenaar Janneke Vlegers. Foto Anneke Ruys

Janneke Vlegers: “De compositie loopt vanaf het bovenste deel langs de punt van de toren van de kathedraal van Coventry en verder naar beneden baant een gigantisch licht zich een weg naar het centrum van Europa. Vandaar gaat de beweging over in de hand van de vredesengel boven Dresden, die verzoening ontvangt in de vorm van het centrale hemelse licht dat naar beneden nevelt. Achter de engel is de toren van de Laurenskerk zichtbaar. Daarbovenuit torent de onbeschadigde klok van het stadhuis waarvan de wijzers de tijd aangeven van het moment dat Rotterdam nooit is vergeten: 13.40 uur. Het tijdstip waarop Rotterdammers zich realiseerden dat de stad in as gelegd was. Vrede en verzoening is de titel. Van mij mag het ook bombardement, de verwoesting of dood en verderf heten, want daar staat het raam ook voor. Kunst is wat ons onderscheidt van beesten en barbaren. Van de barbaren ook die deze stad hebben verwoest. Kunst geeft ook de kracht om barbarij en beestachtigheid te overwinnen. Het was voor mij een eer om, als een persoonlijke wraakactie, hier de kunst te laten zegevieren over de cultuurloosheid van de verwoesting van ons Rotterdam. Ik hoop dat het raam de spreekwoordelijke vinger zal zijn die wijst waarnaar je niet meer naartoe wilt”.

Janneke noemde  vervolgens Rotterdam de uit de as verrezen Fenix die is getransformeerd in wat zij de modernste stad van Nederland noemde.

Het nieuwe hart

Singer-songwriter Sophie Reekers vertolkte, samen met gitarist Max Abel, haar lied ‘Het Nieuwe Hart’ waarin zij vertelt hoe de stad lang geleden haar hart verloor, dat de puinhopen van de platgebombardeerde centrum het fundament vormen voor het nieuwe hart en dat het werkelijke hart eigenlijk nooit is opgehouden te kloppen omdat dit zit in de mensen die in Rotterdam wonen. De liedtekst sloot naadloos aan op de beschrijving van Janneke.

Tevens werd het boek ‘De ramen van de Laurenskerk’ van Jack Wereldsma gepresenteerd. Prinses Beatrix ontvangt het eerste exemplaar uit handen van de voorzitter van Stichting de Laurenskerk Wubbo Tempel. Foto Anneke Ruys

Drie keer is scheepsrecht

De in verband met het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd scheidende directeur van Stichting de Laurenskerk sloot de bijeenkomst af met een korte terugblik op de weg die moest worden afgelegd om de financiering van het kunstwerk rond te krijgen. Een weg die af en toe hobbelig was en dan weer opmerkelijk glad leidde naar de verwezenlijking. De onthulling was twee keer eerder gepland, maar de covidpandemie strooide roet in het eten. Dit keer lukte het. In een kerk die keurig was ingericht met het anderhalvemeterlint in de hand, met een drankje en een hapje onder de stoel van elke bezoeker. Nadat de prinses nog even had nagepraat in petit comité konden de aanwezigen het raam bewonderen.

Prinses Beatrix vlak voor de onthulling  Foto Anneke Ruys  

Meer over:
Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.