‘Henkie Donia’(78) als ’hofnar’ onder de havenjournalisten

28 maart 2018 door Jim Postma

Niet in een van zijn cafés waar hij haast nog dagelijks kwam, maar maritiem- en havenjournalist pur sang Henk Donia (78) zat gewoon op zijn luie stoel voor zijn raam toen hij daar zo’n tien dagen terug dood werd gevonden. Zo’n twee weken voor zijn 79e verjaardag. Voor zijn vele Rotterdamse collega’s toch nog vrij plotseling. Volgens zijn buurvrouw Anna, die hem dagelijks nog een pannetje eten bracht, leed Henk Donia wel een tijd aan kortademigheid. Eerst bronchitis, gevolgd door een longontsteking die hem waarschijnlijk fataal is geworden.

‘Henkie’ (zijn bijnaam) Donia was in het Rotterdamse uitgaans- en journalistenwereldje werkelijk een van de meest kleurrijke figuren in het centrum van de stad en met name in de haven. Met zijn korte gedrongen gestalte, ruime lange grijze baard (niet zoals op de foto) en zijn bierronde ton van een buik stond hij bij menigeen bekend als ‘de kabouter’ onder de journalisten. Degenen die hem niet kenden, versleten hem voor een immer ‘zwalkende zwerver’, cafeetje in en cafeetje uit. Maar als hij zoals gewoonlijk aan het hoofd van de toog stond sliste hij zelden. Met zijn venijnige rappe tong en zijn vaak nog scherpere pen wist hij luisteraars of lezers als geen ander aan zich te binden.

Collega in de havenjournalistiek Janny Kok: ‘In onze gemeenschap was hij niet alleen kleurrijk, maar bleek als verslaggever over een fenomenaal geheugen te beschikken. Zelfs met zijn dagelijkse grote porties alcoholische versnaperingen wist hij tot in de puntjes weergave te doen van afgenomen interviews of in zijn reportages. ‘Quite A Character’, zouden zijn Britse havencollega’s zeggen. In onze havenpersclub Kyoto was hij jarenlang onze secretaris en altijd graag geziene gast.’

Foto hierboven van Wim de Boek (Henk, in Timmer, met ongetwijfeld een slok op tóch aan het pennen...)

‘De Daltons’
Samen met zijn eveneens journalistieke broers Jan (gerenommeerd kunstcriticus in de stad) en Tim Donia runden zij samen jarenlang het journalistieke bureau Donia Pers Produkties. Met op de achtergrond broer Tom die menig zakelijk succes boekte in de haven. Zo werd het hele kwartet met meestal Henk Donia in de hoofdrol in de journalistieke volksmond betiteld als ‘De Daltons’. Eerder bedoeld als compliment dan als de bekende criminele bende uit het Wilde Westen met Lucky Luck.

Verder werd Henk decennia lang bekend als redacteur bij het maandblad Havennieuws van de Scheepvaart Vereniging Zuid (SVZ), de havenondernemersvereniging daarvan, de promotie van de stad Rotterdam, de haven zelf en de sectie kunst- en cultuur. Onder hun persbureau kwamen talloze informatiekranten uit en boeken zoals ‘Werkers aan de Waterweg’, de delen een en twee in oplagen van vele duizenden. Henk Donia had een zoon, Rick.

De meest favoriete horeca-etablissementen waar Henk Donia te vinden was, waren kunstenaars- en journalisten café Timmer aan de Oude Binnenweg en chique zakenrestaurant ‘Old Dutch’ nabij de Nieuwe Binnenweg. Tussen al die zakenlui en havenbaronnen in manifesteerde Henk zich als een soort van hofnar met de vele lachers op zijn hand. Tegelijkertijd was hij daarin scherp en spitsvondig genoeg om hieruit menige havenprimeur weg te slepen. Talloos zijn de anekdoten die hij hier op zijn naam kreeg.

Factor F.
Zoals verteld door Geert-Jan Laan, voormalig adjunct-hoofdredacteur van Het Vrije Volk en later hoofdredacteur van het Nieuwsblad van het Noorden. Laan: ‘Het was Henkie Donia die mij voor het eerst als piepjong verslaggever introduceerde in berucht en beroemd café Timmer (inmiddels meer dan honderd jaar oud – JP). Van mijn goede collega wijlen Rien Robijns hoorde ik dat Henkie bezig was met een publicitaire opdracht van Gorkumse ondernemers.

Samen zouden zij aan de klus beginnen met Henkie aan het zakelijke roer. Donia deed de offerte en rekende 20 procent meer op het totaal bedrag. Onder de noemer: Factor F. 20 %. ‘De gebruikelijke toeslag in deze branche’, vertelde Donia met een knipoog aan Robijns. Toen Rien aan hem nog vroeg: ‘Waar staat de Factor F. dan voor?’ , kreeg hij te doodnuchter te horen ‘Fractor Fun’ , voor onze borrels maat!’ (Foto hiernaast: Wim de Boek)

‘Houtzagerij’
Collega Hans Roodenburg, destijds penningmeester van de Havenpersclub Kyoto: ‘Een bijna jaarlijks hoogtepunt van onze Havenpersclub was de uitnodiging voor een spreekbeurt van de Rotterdamse havenwethouder. In die tijd had die nog veel macht. Zo zat onze Henkie een keer op de eerste rij in behoorlijk beschonken toestand. Hij kwam totaal niet meer uit zijn woorden. Collega’s Bram Oosterwijk en Wim de Regt hebben hem toen gered door Henkie een andere plaats te geven. Op een gegeven moment werd de hele zaal stil. Uit de mond van Henk klonk een gigantisch gesnurk of dat je in een houtzagerij zat!’

Bekend economie-journalist Aad van Cortenberghe en voormalig NVJ-voorzitter: ‘Henk was inderdaad een zeer memorabel element aan de toch al barokke kroon van de haven- en scheepvaartjournalistiek. Wij gedenken hem in eerbied, met zeker een glaasje jenever terzijde.’

Wat tenslotte nog het meeste verbazing heeft gewekt bij alle collega’s die Henk Donia van haver tot gort hebben gekend is dat hij met zijn dagelijkse fenomenale alcoholische inname nog zo oud is geworden. Zelfs een oersterk paard was in die hoeveelheden al lang door zijn hoeven gegaan. ‘Maar zo kan het dus ook’, zegt collega Janny Kok haast triomfantelijk. ‘Ik hoop van harte dat onze Henk nu eindelijk in zijn veilige haven is beland!’.

(Henk Donia is afgelopen donderdag in besloten kring begraven op de algemene begraafplaats Hofwijk in Rotterdam).

Foto gemaakt door Wim de Boek op 2 oktober 2014