Agressie tegen politici en ambtenaren toegenomen
Bijna de helft (49%) van de ambtsdragers zoals burgemeesters, waterschapbestuurders en Statenleden heeft het afgelopen jaar te maken gehad met agressie of intimidatie. In 2014 was dit nog 26%. De laatste twee jaar is sprake van een forse toename, zowel van minder ernstige als ernstig ervaren incidenten. Ook een derde (33%) van de ambtenaren heeft afgelopen jaar te maken gehad met agressie of geweld. Dat blijkt uit de Monitor Integriteit en Veiligheid 2022 die minister Bruins Slot van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) begin juli naar de Tweede Kamer heeft gestuurd.
Begin 2022 is een meting gehouden onder politieke ambtsdragers van alle provincies, waterschappen en gemeenten en onder ambtenaren (zowel in dienst van het Rijk als van het decentraal bestuur). De eerste indruk van de resultaten laat onder andere een stijgende trend zien van ervaren agressie en intimidatie ten opzichte van voorgaande jaren.
In de provincie en bij ambtenaren:
Ervaringen met agressie en geweld zijn zowel onder decentrale politieke ambtsdragers als onder ambtenaren gestegen. 35% van de politieke ambtsdragers rapporteerde in 2020 met enige vorm hiervan in aanraking te zijn geweest; in 2022 is dit gestegen naar 49%. Onder ambtenaren is 33% minimaal één keer slachtoffer geworden van agressie, bedreiging of intimidatie. Een groot aandeel van de stijging onder politieke ambtsdragers wordt veroorzaakt door online agressie en intimidatie. Tegelijkertijd is er onder ambtenaren sprake van een stijging van incidenten via e-mail;
Het percentage decentrale politieke ambtsdragers en ambtenaren dat ook melding maakt van een incident laat een kleine stijging zien. Daarentegen worden er minder incidenten organisatiebreed geregistreerd;
Het aantal politieke ambtsdragers dat melding maakt van vermoedens van niet-integer gedrag van collega-ambtsdragers in het decentraal bestuur is licht gestegen sinds de eerste meting in 20162. Vermoedens van niet-integer gedrag onder ambtenaren zijn daarentegen afgenomen ten opzichte van 2016;
Decentrale politieke ambtsdragers zijn goed bekend met onderdelen van integriteitsbeleid, zoals de gedragscode. Over het algemeen zijn overheidsmedewerkers eveneens bekend met onderdelen van het integriteitsbeleid.
Uitingsvorm (kanaal) van meest recente incident:
Eerder dit jaar maakte de minister al bekend de komende 10 jaar 100 miljoen euro extra te investeren in het weerbaarder maken van het openbaar bestuur. Het Netwerk Weerbaar Bestuur, waarin BZK samenwerkt met zo’n 30 betrokken partners, zet in op het versterken van het openbaar bestuur tegen de invloed van ondermijning en andere vormen van oneigenlijke druk. Het Ondersteuningsteam (OT) Weerbaar Bestuur – onderdeel van het Netwerk - is er voor decentrale politieke ambtsdragers die te maken hebben gehad met agressie of intimidatie. Na de zomer gaat er per provincie de ‘OT on tour’ van start om de bewustwording rondom weerbaarheid te vergroten bij nieuwe gemeenteraden.
Een deel van het extra geld gaat dit jaar naar de ondersteuning van kleinere gemeenten. Ook deze gemeenten hebben te maken met ongewenste beïnvloeding, bijvoorbeeld bij vergunnings- en subsidieaanvragen. Zij missen vaak de capaciteit die nodig is om de organisatie te versterken. De minister stelt daarom in totaal 5 miljoen euro ter beschikking aan de provincies voor de extra slagkracht van deze gemeenten. Hiermee kunnen ze bijvoorbeeld de onderlinge samenwerking versterken en trainingen opzetten om gevallen van ondermijning te herkennen en tegen te gaan.
Ook is er een onderzoek gestart naar andere vormen van financiering van benodigde veiligheidsmaatregelen voor de woningen van bestuurders. Nu moeten zij daar nog financiering voor vragen in de raad.
Minister Bruins Slot van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK): “Deze zorgelijke cijfers laten zien dat dat onze burgemeesters, raadsleden, Statenleden en ambtenaren steeds vaker te maken krijgen met bedreiging, agressie en geweld. Dat is onacceptabel. Elk incident is er een te veel. Daarom zet ik zet mij de komende tijd samen met partners als het Ondersteuningsteam Weerbaar Bestuur, VNG en veiligheidspartners in voor de weerbaarheid van onze bestuurders, politici en ambtenaren. Voor een goed en betrouwbaar bestuur is een absolute noodzaak dat zij hun werk zonder agressie, intimidatie of andere ondermijnende invloeden kunnen doen.” |
Met de aanpak Veilig werken zet het ministerie van BZK zich niet alleen in voor het creëren van een agressie- en geweldsvrije werkomgeving voor bestuurders en politici, maar ook voor ambtenaren. Ook zij moeten zonder dwang of oneigenlijke druk hun publieke taak kunnen uitvoeren. Doel is het voorkomen van incidenten, adequaat optreden en goede nazorg in het geval van een incident.
05-Kou-cmp--Foto-RP-Glasbergen---S.jpg)
-20090804-S.JPG)
.gif)
