Een brede waterval aan titels en prijzen

Rotterdam kent een waterval aan ‘jaar’prijzen en -eretitels. De politicus van het jaar. Vorige week gekozen. De havenman van het jaar die elke tweede maandag van januari wordt gehuldigd. Het recent gehonoreerde Stadsinitiatief. De Persprijs Rotterdam voor een bijzonderheid in de media (meestal in oktober).
Regelmatige verkiezingen en peilingen op cultuurgebied. De Ketelbinkieprijs. De Rotterdammer van het jaar. De Wolfert van Borselen Penning. De Laurens Penning. Het Sleepanker. De wijkvrijwilliger van het jaar. Enzovoort, enzovoort.
Het kan tegenwoordig niet meer op. Vele jury’s en/of internetpeilingen bepalen wie in Rotterdam een jaar lang een soort ‘hotemetoot’ mag zijn of wie er een extraatje uit de pot van de gemeente krijgt zoals bij het Stadsinitiatief.
In beginsel is het best leuk om bijvoorbeeld te weten wie politicus of havenman van het jaar is geworden. Maar zitten we daar op te wachten? Heeft het toegevoegde waarde voor de burgers? Is het nieuws voor de media?
Aardigheidje
We vrezen echter dat het heel even een aardigheidje is voor een bepaalde groep in de Rotterdamse samenleving. De rest van de bevolking is het weer even snel vergeten of staat er totaal niet bij stil.
Maar nog belangrijker is wat kost het de samenleving in een tijd dat iedereen de eindjes aan elkaar moet knopen? Welnu, meestal gaat het om onschuldige festiviteiten die worden gesponsord door belanghebbenden, leden of stichtingen en ‘verkiezingen’ worden vaak georganiseerd door een groep vrijwilligers.
Even afgezien van het feit dat een jaar lang een man/vrouw een veer in het achterwerk wordt gestoken, zijn al deze benoemingen en initiatieven natuurlijk volkomen onschuldig. Ga ermee door, zouden we willen zeggen. Tenminste, zolang het niet teveel geld kost aan de Rotterdamse samenleving in zijn geheel.
Twijfel
De twijfel die we daarover hebben, is het Stadsinitiatief waarvoor 2,5 miljoen euro uit de gemeentekas komt. Vorige maand is na een internetpoll daarvoor de 2 miljoen euro kostende Schaatsbaan Rotterdam gekozen. Op zichzelf een goed initiatief van een groep vrijwilligers die wel weet dat de kosten behoorlijk binnen de perken moeten blijven.
Toch is hierover veel te doen geweest. Onder burgers en (uiteindelijk verantwoordelijke) politici zijn er tegenstrijdige groepen. De een vindt het onzin en geldverspilling, de ander juicht het toe dat buiten het stadhuis mensen ook eens met ideeën kunnen komen om de Rotterdamse samenleving op te kalefateren.
Het enige bezwaar wat we zelf hebben bij het Stadsinitiatief is dat het een nogal manipulatief karakter heeft. De groep met de meeste aanhang en met oproepen aan hun (internet)achterban wint al gauw. Tsja, hoe moet het anders?
‘Neutraal’
Een onafhankelijke jury geeft wel méér mogelijkheden tot ‘een moeilijke uitverkiezing’ maar daaraan kleeft vaak een sfeer van vriendjespolitiek, eigenzinnigheid en indirecte belangenverstrengeling. Dus wie weet hoe het 100 procent ‘neutraal’ kan, mag het zeggen.
Van de hier boven gestelde prijzen en eretitels, vastgesteld door jury’s, bestaan die van de Havenman van het Jaar (sinds 1981) en die van de Rotterdammer van het Jaar (sinds 1979) het langst.
Bij de verkiezing van de Havenman van het Jaar was deze auteur (HR red.) sinds het begin betrokken als lid van de niet meer bestaande Havenpersclub Kyoto, die in een ledenvergadering van onafhankelijke journalisten jaarlijks ‘de hotemetoot’ kozen.
Omdat met de jaarlijkse huldiging nogal wat kosten waren gemoeid – het huren van een partyschip, drankjes en een traditioneel captains dinner’ – hebben de journalisten een nevenstichting Havenman van het Jaar opgericht waarin sponsorgelden van vele havenbedrijven werden verzameld. Dat leverde zoveel geld op dat na de eerste 25 jaar niet meer aan de leden van Havenpersclub Kyoto een bijdrage hoefden te worden gevraagd.
Sponsoring
Het ene lid declareerde dat bij zijn werkgever, het andere nam het – vaak vanwege zijn mee feestvierende partner – voor eigen rekening. De verkiezing van Havenman van het Jaar gebeurt sinds enkele jaren door een ‘onafhankelijke’ jury elf personen. De sponsorgelden stromen nog steeds binnen.
Al deze eretitels en benoemingen hebben wel één ding gemeen: ze bestaan vaak bij de gratie van publiciteit. Media denken daar heel verschillend over. Zelf hebben we daarin enige ervaring. Het hemd is nader dan de rok. Hoe dichter het dagblad, de huis-aan-huis krant, de regionale radio en tv bij het gebeuren staat, hoe eerder publiciteit hierover. Over internetpublicaties hebben we het dan nog niet eens, want dat is toch al een verzamelplek van allerlei uitingen geworden.
In Havenpersclub Kyoto hebben we ons – als regionale mediajournalisten – vaak wel verbaasd dat de tot eind vorig jaar in Rotterdam gevestigde NRC Handelsblad geen enkele interesse in een publicatie over de ‘Havenman van het Jaar’ toonde.
Voorzitter
Uiteraard waren de journalistieke vertegenwoordigers van de krant elk jaar aanwezig. Een van hen was zelfs gedurende lange tijd voorzitter van de organiserende persclub. In die tijd beperkte de krant zich tot een zogenoemd ‘ladderbericht’ van enkele regels achterin.
Ook andere grote landelijke dagbladen, zoals De Telegraaf, De Volkskrant, Trouw en het landelijk deel van het AD, en nationale radio en televisie geloven de Rotterdamse prijzenwaterval wel. Eigenlijk terecht. Want het gaat slechts om enkele regionale belanghebbenden. Iedere benoemde ‘hotemetoot’ beseft zelf wel dat het niet zoveel voorstelt.