Graaipoging in havenpensioen mislukt
Vroeger werd het vaak populistisch omschreven als graaien uit de pensioenpot van de havenwerkers van Rotterdam.
Het is maar hoe je het uitlegt want het ging niet om persoonlijke verrijkingen maar om eventuele financieringen van kunst en cultuur.
De kwestie zit wat ingewikkelder in elkaar en thans zijn de conflicten tussen de vakbondsvertegen-woordigers en het pensioenfonds grotendeels bijgelegd.
Het probleem ligt erin dat bij de overgang van PVH (het vroegere Pensioenfonds voor de Vervoer- en Havenbedrijven) naar het specifieke verzekeringsbedrijf Optas dat vermogen van het pensioenfonds is 'beklemd'. De rechter heeft bepaald dat het alleen mag worden gebruikt voor pensioenvoorzieningen in de havens.
Buffer
Het verzekeringsconcern Aegon, eigenaar van Optas sinds 2007, erkent deze beklemming. Maar het concern stelt dat de rechter niet heeft gezegd dat het vastgezette geld alléén moet worden gebruikt als garantie voor pensioenvoorzieningen in de havens. Aegon houdt het beklemde vermogen daarom vast. Als financiële buffer (een soort eigen vermogen) voor het hele verzekeringsconcern.
De Stichting Belangenbehartiging Pensioengerechtigden van de Vervoer- en Havenbedrijven probeert Aegon via de rechter nog steeds op andere gedachten te brengen. Een zaak die zij misschien gaat verliezen want in geen enkele wetgeving is namelijk vastgelegd dat een ‘beklemd vermogen’ van een onderneming maar één doel moet dienen: gebruiken voor één bepaalde activiteit (in dit geval de havenpensioenen).
In het verleden toen PVH overging naar Optas is daarop nooit aangedrongen. Het probleem wordt alleen maar heel groot als Aegon failliet zou gaan. Immers dan is de pensioenregeling voor de haven ook dat indirecte ‘eigen vermogen’ kwijt (de rest van de pensioengelden en verplichtingen blijven overeind).
Duidelijkheid
Om bij een faillissement van Aegon – wie gaat daarvan uit? – duidelijkheid te hebben, wil de Stichting Belangenbehartiging nu al een uitspraak van de rechter over wie dat beklemd vermogen toebehoort. Als de stichting daarvan eigenaar wordt, zou misschien het dan beschikbare bedrag volledig besteed kunnen worden aan de pensioenrechten van huidige werknemers in de haven. Zelfs in dát geval blijft het een vogel in de lucht die eerst neergeschoten moet worden om te slachten en om vervolgens daarvan een ‘klein boutje’ op te kunnen peuzelen.
De Stichting heeft overigens al heel veel bereikt. Er is een ingewikkelde constructie bedacht om de pensioenrechten op te hogen. De eerste stap is al per mei 2011 uitgevoerd en betekende een verhoging van maar liefst 13,56 procent van de pensioenrechten opgebouwd tot 1 januari 2011. Voor de nieuwe gevallen daarna was er een verhoging van 7,25 procent met een maximum. Voorts zijn er nog seniorenregelingen.
Inmiddels zijn voor een groot deel de geschillen bijgelegd. De organisaties van werkgevers en werknemers hebben in al die jaren veel bereikt.
Historie
Maar allereerst een stukje historie. Het oorspronkelijke Pensioenfonds voor de Vervoer- en Havenbedrijven (PVH), een zaak van havenwerkgevers en vakbonden, is omgezet in het havenverzekeringsbedrijf Optas waarvan de Stichting Optas met bestuursleden uit organisaties van werkgevers en werknemers de eigenaar was.
Die is op zijn beurt in 2007 weer overgenomen door het grote Nederlandse verzekeringsconcern Aegon waarbij aan de voorwaarden dat alle pensioenrechten zijn gegarandeerd werd voldaan.
Over enkele zaken van die overname zijn conflicten ontstaan. Het toenmalige bestuur van de eigenarenstichting wilde de winst besteden aan ‘kunst en cultuur’. Maar daar staken de havenwerkers een stokje voor. Zij vinden terecht dat deze winst ten goede zou moeten komen aan de deelnemers en gepensioneerden van het pensioenfonds.
In 2001 werd de Stichting Belangenbehartiging Pensioengerechtigden van de Vervoer- en Havenbedrijven (kort gesteld Stichting Belangenbehartiging) opgericht door de werkgevers en vakbonden. Deze stichting zet zich in voor de nalatenschap van het pensioenfonds PVH.
Deze bereikte in 2010 een schikking met de Stichting Optas die 500 miljoen euro betaalde voor verbetering van de havenpensioenen, ondergebracht in een juridisch aparte Stichting Vermogensbeheer BPVH. Het geld wordt gebruikt voor huidige en toekomstige gepensioneerden in de havens en hun nabestaanden.
Procedures
Daarmee zijn de conflicten niet helemaal beëindigd. Immers, zoals gesteld, Aegon heeft het ‘beklemde vermogen’ vastgezet als eigen vermogen van het verzekeringsconcern dat – heel begrijpelijk – er niet alleen is voor de havenpensioenen. De Stichting Belangenbehartiging probeert met juridische procedures Aegon op andere gedachten te brengen.
Maar ook hierin zullen partijen vroeg of laat een schikking moeten treffen. Immers niemand is erbij gebaat dure juridische procedures voort te zetten, de havenwerkers niet en het verzekeringsconcern niet. Bovendien heeft de kwestie een hoog fictief gehalte.
Bepaalde groeperingen in de haven stellen echter nog steeds ‘dat er gegraaid wordt uit de pensioenpot’. Terwijl er inmiddels toch van een gedegen pensioenbeleid sprake is. Mensen die ‘overal tegen’ zijn, zal je altijd houden. Niet voor niks heeft de Stichting Belangenbehartiging al haar retoriek over het Optas-conflict van zijn site verwijderd.
Het enige dat overblijft zijn haar pogingen nog meer geld te krijgen van Aegon voor verbetering van de havenpensioenen. Maar de kans daarop schatten we niet groot in.
Wat merken de havenwerkers thans ervan? Eigenlijk heel weinig. Aegon int de premies van de werkenden en de werkgevers en betaalt de gepensioneerden hun opgebouwde pensioenrechten uit. Pas als Aegon failliet zou gaan, zal men deze strop voelen. Immers de verzekerden in de haven (lees: havenwerkers) kunnen dan namelijk geen aanspraken meer maken op dat beklemd vermogen.
Boek
De Stichting Belangenbehartiging overweegt over deze al vele jaren slepende kwestie een boek uit te brengen waarin alle partijen aan bod komen en een groot aantal interviews zal plaatsvinden. De kosten van het project – het boek is voor alle deelnemers en gepensioneerden van de pensioenregeling bestemd - komen ook uit het schikkingsgeld dat in de Vermogensstichting zit.
Van de in totaal 500 miljoen euro is 10 miljoen in reserve gehouden (bij banken, dus rentedragend) voor onkosten (advocaten, communicatie via website, posters, folders etc.) en voor onvoorziene betalingsverplichtingen. Mocht er uiteindelijk hiervan nog geld overblijven, dan gaat het naar de pensioenreserves.
Meer informatie op www.havenpensioen.nl
.gif)
