Verdacht van kindermisbruik in film ‘Jagten’

19 augustus 2016 door Ronald Glasbergen

Stel je wordt verdacht van kindermisbruik. Stel je wordt daardoor de paria van de gemeenschap. Je komt tijdens een jachtpartij voor de loop van het geweer van één van de ouders van de kinderen die aan je toevertrouwd waren. Een ‘ongeluk’ ligt dan in een klein hoekje. Premissen die in de handen een goed filmteam waaronder regisseur/scriptschrijver Thomas Vinterberg en acteur Mads Mikkelsen leiden tot een imponerende film als ‘Jagten’.

Thomas Vinterberg maakte in 1998 de veelgeprezen speelfilm ‘Festen’, over een feestelijke familiereünie die dankzij een opborrelend duister verleden uitloopt op een uiterst pijnlijk drama. Het was gelijk de eerste Dogme-film. Het nut van die filmbeweging was onder meer dat ze met haar regels en taalgebruik, bezinning op de kunstmatigheid en oppervlakkigheid van de commerciële filmindustrie bracht.

Het hoogtepunt van Dogme lag tussen 1998 en 2002 en bracht intussen een aantal van de interessantste Scandinavische filmers en films voort waaronder Lars von Trier’s ‘Idioterne’ uit 1998 en de genoemde ‘Festen’. Vergeten wordt wel dat de oprichters van de Deense ‘Dogme naast rebellen tegen de commercie - moord of spectaculaire visuele effecten waren taboe - ook uitstekende verhalenvertellers zijn.

Denk behalve aan het bovengenoemde ‘Festen’ en Von Trier’s ‘Idioterne’ aan niet-Dogme-films als Submarino (Vinterberg 2010) ‘Breaking the Waves’ (Von Trier, 1996), ‘Antichrist’ (Von Trier, 2009) en in ‘Jagten’(2012). De laatste opgenomen met de Arri Alexa Plus, een digitale camera iets wat bij een Dogme-film ondenkbaar was.

In ‘Jagten’ gaat het over Lucas (Mads Mikkelsen), die bij gebrek aan een andere baan in de buurt, kleuterleider is geworden. Lucas is gescheiden en blijft in het dorp wonen om in de buurt van zijn jonge zoon Marcus (Lasse Fogelstrøm) te kunnen zijn. Hij is goed geïntegreerd in het dorp en is samen met boezemvriend Theo (Thomas Bo Larson) en een groep leeftijdgenoten een enthousiast jager.

Het is herfst en het jachtseizoen is geopend. Hij lijdt eronder dat hij zijn zoon maar een enkele dagen per maand mag zien. Dat verandert als zijn zoon te kennen heeft gegeven dat hij liever bij zijn vader wil wonen. Maar onder dit gebruikelijk alledaags drama tikt een tijdbom. Een pupilletje van Lucas, het kleine enigszins autistische meisje Klara (Annika Wedderkopp, heeft een ontuchtige fantasie over hem bedacht en vertelt die door aan Grethe (Susse Wold) het schoolhoofd.

Thomas Vinterberg kreeg in 1998 al een certificaat voor zijn veel geprezen speelfilm 'Festen'.

‘We hebben aanleiding om te geloven dat de kinderen zijn blootgesteld aan ongepast gedrag,’ zo maakt zij de verdenking bekend op een ouderavond. Genoeg om elke ouder geholpen door mediaberichtgeving van heinde en ver, meer dan een onrustige nacht te bezorgen.

Het duurt dan niet lang tot de inmiddels met verlof gestuurde Lucas, schuldig of niet, het centrum wordt van een heksenjacht. Die raakt hem, ook in het hart van zijn privéleven als zoon Marcus hem s nachts belt met de boodschap dat hij wegens de geruchten niet meer met Lucas om mag gaan. Dat is het begin. Lucas komt in een stroomversnelling van verachting terecht. Vrijwel iedereen, ook zijn beste vriend Theo, is overtuigd van zijn schuld. Zijn gemeenschap spuwt hem uit. En juist als er tegen het onvermijdelijke einde hoop op eerherstel gloort blijkt de jacht niet gesloten te zijn.
Geen vrolijke film derhalve.

Daar staat tegenover dat een goed kunstwerk, hoe tragisch ook, vrijwel altijd balsem voor de ziel is. Mikkelsen won met deze film in Cannes de prijs voor beste acteur mee. Aanrader dus.

‘Jagten’ van Thomas Vinterberg is zaterdag 20 augustus om 23.05 uur onder meer te zien op de televisiezender NPO2. Ook ‘Festen’ (Vinterberg, 1998) circuleert momenteel op televisie.