De H.J. Schoo-lezing laat zien waar Omtzigt goed in is
Partijleider en medeoprichter van NSC Pieter Omtzigt hield maandag 2 september in Amsterdam de 16e HJ Schoo-lezing. Dus nog voordat hij besloot tijdelijk in retraite te gaan. Pieter Omtzigt werd uitgenodigd door weekblad EW. De lezing van Omtzigt heeft als titel: 'Denken in oplossingen: een pleidooi voor meer regie en een nieuwe ordening'.
Het eerste deel van de lezing draait om drie punten. Noem het speerpunten waar het volgens Omtzigt - vooral begonnen in de jaren negentig vorige eeuw - mis gegaan is. 'Verwaarlozing van kerntaken van de overheid' noemt hij het: Migratie, Volkshuisvesting en Onderwijs. Daar valt veel te repareren aldus de leider van het Nieuw Sociaal Contract.
Migratie
We citeren uit de tekst zoals die naast weekblad Elsevier op de site van het NSC staat:
'Tot 2015 was de netto migratie nooit hoger dan 55.000 per jaar. Na 2015 was de netto migratie nooit lager dan 55.000 per jaar. En in de jaren van Rutte gingen we van record naar record. Deze records worden overigens in de eerste plaats gedreven door arbeidsmigratie [...].
In 2000 waren er 2,8 miljoen mensen14 met een migratieachtergrond, dat zijn mensen die in het buitenland geboren zijn of van wie minstens één van beide ouders in het buitenland geboren is. In 2022 waren dat er 4,4 miljoen, een stijging van ongeveer 60 procent. En al die tijd vertolkten politici de zorgen over migratie en de gevolgen voor de samenleving. [...]
Maar er valt ook iets positiefs te melden, want er zijn evident ook oplossingen. Te beginnen met de arbeidsmigratie, dat is veruit het grootste aantal migranten. De tijd van debatteren en onderzoeken is voorbij, we weten wat ons te doen staat. [...]. Dat betekent dat malafide uitzendbureaus en bemiddelingsorganisaties verboden worden en dat dat verbod gehandhaafd wordt. Dat betekent dat een arbeidsmigrant op de eerste dag geregistreerd wordt. En dat betekent dat de werkgever die dit personeel inhuurt, verantwoordelijk wordt voor misstanden en overlast. [...]. ...Dan de studiemigratie. Die is helemaal door het dak gegaan [...]'
Volkshuisvesting
'[...] Eerst werden subsidies voor woningbouwcorporaties teruggeschroefd, dat gebeurde in 1995. En in 2010 werd het zelfstandige ministerie van Volkshuisvesting opgeheven. De volkshuisvesting werd woningmarkt, buitenlandse investeerders werden gelokt. De overheid gaf een deel van de regie uit handen en vertrouwde op de markt. Dat zou dramatische gevolgen hebben en politici erkenden dit pas toen het al veel te laat was. Minister Blok verklaarde bij zijn afscheid als minister voor Wonen in 2017 zelfs dat de woningmarkt draaide als een zonnetje. Terwijl hij ook toen al prima wist dat dat niet het geval was.
Het probleem laat zich samenvatten in twee grafieken. Ten eerste had je heel lang ongeveer 4 tot 5 modale 45 jaarsalarissen nodig voor een gemiddelde woning. Inmiddels is dat opgelopen tot meer dan 10 jaarsalarissen: Ten tweede is het woningtekort keihard opgelopen [...]'
-M.jpg)
Jean Jaques Rouseau schreef in 1762 Du Contrat Social (over het sociaal contract). De afbeelding is van Maurice Quentin de La Tour.
'[...] Jarenlang haalde het Nederlandse onderwijs topposities in internationale ranglijsten. Maar de afgelopendecennia is Nederland bij wiskunde en bij natuurwetenschappen een stuk gedaald in de ranglijsten van het driejaarlijkse PISA-onderzoek.28Echt dramatisch wordt het als we kijken naar de leesvaardigheid. Leesvaardigheid is essentieel om toegang tekrijgen tot kennis in vrijwel elk vakgebied, van wiskundeen wetenschap tot geschiedenis en talen[...]'
Economie: een sociale markt
Het laatste deel van de lezing gaat over de economie. Tenslotte is Omtzigt gepromoveerd econometrist. Hij wil meer vrijheid voor Nederland binnen de EU. Onder andere voor de woningbouwcorporaties om ook midden huurwoningen te mogen bouwen om marktwerking en uit de hand gelopen belastinginstrumenten terug te brengen. Met nadruk het terugbrengen van marktwerking krijgt aandacht van Omtzigt. Dat vertelt Omtzigt in het laatste deel van zijn lezing. Hij bepleit een 'terugkeer' naar een sociale markteconomie. 'Regie die uit handen gegeven is, kan worden teruggenomen. Het is volstrekt duidelijk dat de neoliberale golf, met zijn nauwelijks ter discussie gestelde veronderstelde superioriteit van de markt, gaat omslaan. Het is tijd om de regie terug te nemen, en dat kan op vele manieren.' Aldus Omtzigt .
Gepromoveerd econometrist Omtzigt, rekent graag en precies. Hij houdt ons op basis van zijn rationele argumenten voor hoe het zou moeten, hoe een krimpende en steeds oudere bevolking e welvaart onder druk zet. De Schoo-lezing laat zien waar Omtzigt goed in is. Door de oprichting van de NSC liet hij zien dat hij zaken voor elkaar krijgt. Jammer dat zijn uithoudingsvermogen het zo nu en dan opgeeft.
De hele lezing is hier terug te lezen als PDF op de site van NSC in het Weekblad Elsevier of hieronder terug te zien en te beluisteren op YouTube.
De HJ Schoo-lezing is een sinds 2009 jaarlijkse lezing vernoemd naar de oud-Elsevier hoofdredacteur Hendrik Jan Schoo (1945-2007). De lezing heeft in de tijd dat zij bestaat prestige en gezag opgebouwd en geldt door haar tijdstip begin september als officieuze opening' van het parlementair jaar. De lezing wordt georganiseerd door opinietijdschrift EW (Elsevier Weekblad).
.gif)
