Nederlandse drones worden bewapend, met dank aan de oorlog
Oorspronkelijk wilde defensie al in 2015 vier geavanceerde drones, reapers, aanschaffen. Er was toen geen geld voor. Ze kwamen er drie jaar later in 2018. Wel onbewapend, puur voor verkenningsdoeleinden waren de 11 meter lange onbemande vliegtuigen met een spanwijdte van 20 meter. De VS gebruikte ze al jaren om terroristen vanuit de lucht mee uit te schakelen. Dat ging dan met laser gestuurde bommen of raketten. Een toestel dat tot 15 kilometer hoogte kan bereiken is niet zo makkelijk te traceren.
Nu in 2023, met de oorlog in Oekraïne als grote game changer, is er geld en een veel grotere drang om ook effectieve wapensystemen te hebben die schade aan 'de' vijand aan te brengen. Over wie die vijand kan zijn bestaat intussen weinig twijfel meer.
Defensie schaft nu munitie aan om het onbemande verkenningsvliegtuig MQ-9 Reaper te kunnen bewapenen. De behoefte hiervoor was in al de Defensienota 2022 kenbaar gemaakt. Er wordt nu vervolg aan gegeven. Dat schreef staatssecretaris Christophe van der Maat onlangs aan de Tweede Kamer.
Bewapening van de toestellen zorgt dat de snelheid en flexibiliteit van een inzet wordt vergroot. Data uit de MQ-9 hoeft niet overgedragen te worden aan andere wapensystemen. Dit zorgt voor een kortere reactietijd en daarmee een verlaagd operationeel risico. Doel is om de eerste munitie in 2025 binnen en initieel inzet gereed te hebben. In 2028 kan deze volledig ingezet worden.
Technisch voorbereid
De nieuwe toestellen die in 2026 binnen komen, hoeven niet aangepast te worden voor de bewapening. Daar zijn ze technisch al op voorbereid. De huidige 4 MQ-9’s moeten wel worden aangepast. Verder is de munitie niet nieuw qua gebruik. Het gaat om laser geleide GBU-bommen die nu al op de F-35 zitten en lucht-grond Hellfire raketten voor de Apache. Ten opzichte van de munitie van de gevechtshelikopters gaat het om een nieuwere variant.
Verwerving gaat via de Amerikaanse overheid, via zogenoemde Foreign Military Sales (FMS). Nederland sluit hierbij aan bij Frankrijk, dat eveneens FMS-partner is en met dezelfde configuratie werkt. Met het project is tussen de € 100 en 250 miljoen gemoeid.
Geen autonoom wapen
Technisch gezien is wapeninzet vanaf een MQ-9 niet anders dan die van een bemand aanvalsplatform. Het is namelijk geen volledig autonoom wapen. In alle gevallen beslist gekwalificeerd personeel over inzet. De bemanning opereert vanuit een grondstation.
De MQ-9 is inzetbaar in missiegebieden waar andere wapensystemen van Defensie niet altijd aanwezig (kunnen) zijn. Het onbemande systeem wordt momenteel beproefd op Curaçao. Het helpt daar bijvoorbeeld bij de ondersteuning van civiele autoriteiten of voor opsporing en toezicht.
.gif)
