Nobelprijswinnaar Svante Pääbo deed het onmogelijke

08 oktober 2022 door een van onze medewerkers

The Nobel Committe for Physiology or Medicine. Ill. Mattias Karlén

De Zweedse wetenschapper  Svante Pääbo deed iets wat lang onmogelijk werd geacht, hij vond de sequentie van het genoom van de lang geleden uitgestorven Neanderthaler  Na de dood van een mens of dier wordt DNA in de loop van de tijd afgebroken en uiteindelijk blijven er slechts heel kleine fragmentjes over. Ook raakt het besmet met DNA van b.v. bacteriën en  hedendaagse mensen. Als er dan tienduizenden jaren overheen gaan blijft er weinig over. 

Fylogenetische boom die de evolutie laat zien en relatie tussen Homo sapiens en de uitgestorven mensachtigen. De fylogenetische boom ook illustreert de door Pääbo ontdekte genenstromen.

Pääbo haalde DNA uit botmonsters van uitgestorven mensachtigen. Het eerst deed hij dat bij een botfragment verkregen uit het Neandertal in Duitsland, de site die naam gaf aan de Neanderthalers. Later gebruikte hij een vingerbeen uit de Denisova-grot in Zuid-Siberië, de site die naam gaf aan Denisovans een door hem ontdekte uitgestorven tak van mensachtigen.  

 Belangrijk is dat Pääbo ook ontdekte dat genoverdracht had plaatsgevonden van de nu uitgestorven mensachtigen naar Homo sapiens na de migratie uit Afrika ongeveer 70.000 jaar geleden. Deze oeroude stroom van genen naar de huidige mens is tegenwoordig fysiologisch relevant, bijvoorbeeld hoe ons immuunsysteem reageert op infecties.

Svante Pääbo winnaar van de Nobelprijs 2022 voor geneeskunde en fysiologie  is de zoon van biochemicus Sune Bergström die in 1982 de Nobelprijs won​