We gaan de Schouw toch overleven in plaats van omgekeerd
Het zat er aan te komen. Het was niet te vermijden. Toch hoopte je als oudgediende dat De Schouw jou zou overleven en niet omgekeerd. Nu dreigt dan toch voor ons aller ogen het doek te vallen. En je kunt er niks redelijks tegenin brengen. Het pand waar café De Schouw sinds 1940 gevestigd is, staat inderdaad op omvallen. Restauratie heeft geen zin meer. Voortzetting op de manier van Melief Bender is in ieder geval voor de laatste pachteres van deze zoete inval, Tineke Speksnijder, geen optie meer. Ons rest slechts rouw en weemoed. De Schouw blijft nog tot begin volgend jaar open. Er is dus gelegenheid genoeg aan de bar zelf tranen te storten.
Als de krant 'gezakt' was...
De lichtreclame op de gevel doet qua lettertype denken aan de kop van een krant. Lang heb ik als jongen dan ook gedacht dat er een of ander klein dagblad gevestigd was. Pas eind jaren zestig werd het mij echt duidelijk dat zich achter die naam een kroeg verschool en dat daar geen doorsnee publiek kwam. Met Timmer en Pardoel was De Schouw een ontmoetingspunt voor wie zich in Rotterdam voor bohemien versleet. Die categorie van de bevolking viel deels samen met de journalisten in de stad. De Rotterdamse dagbladen waren allemaal op of rond de Witte de Withstraat gevestigd. Als de krant gezakt was, zoals dat heette, vonden de redacteuren gemakkelijk hun weg naar de afgetrapte stoelen en krukken van De Schouw. Daar vielen alle door deadlines te weeg gebrachte spanningen van hen af, zo verdedigden zij hun al te frequent verblijf. Daar kwamen zij tot rust. Bovendien meenden zij dat ze er zeer gevatte conversaties voerden. Bier en jenever vloeiden rijkelijk zodat de zelfkritiek verdween terwijl de herinnering de volgende dag maar al te vaak te wensen overliet. Hoe dan ook, wie in De Schouw kwam en lieten daarmee zien dat zij zich wensten te onderscheiden van de goegemeente.
Wijsneuzen
De leukste opmerking die ik er hoorde, kwam uit de mond van Louis, helemaal geen journalist maar iemand die naar ik meen op een scheepvaartkantoor werkte. Hij noemde het kabinet eens ¨het blanke regime in Den Haag¨ een term die opnieuw actueel is en misschien bruikbaar voor Sylvana Simons. In de jaren zeventig en tachtig kon men er naast de journalisten, kunstenaars en nietsnutten een huisarts en een wijnhandelaar aantreffen die allebei enorme wijsneuzen waren.
12 september 1940
Waarom had dit publiek De Schouw in het hart gesloten? Omdat er geen blind paard schade kon doen. Dat was op de openingsdag – 12 september 1940 – wel anders. Het Rotterdamsch Nieuwsblad prees de ¨zeer artistieke bekleeding en meubileering¨ van ontwerper Piet den Besten. Uitbater Jan Muller richtte zich duidelijk tot het keurige publiek. Pas toen de sleet erin kwam, kreeg De Schouw het karakter dat het tot op de huidige dag heeft bewaard.
De Schouw was om het bijzondere karakter van de pachters en het bedienend personeel terecht beroemd. Volgens mijn lief verdienen het duo Frans Koenegras en Kale Willem de erepalm. Kale Willem had om onduidelijke redenen een hekel aan gehaktballen zodat hij de door Frans met zorg bereide pan in het vuilnisvat gooide als hij daar gelegenheid voor zag. Toen hij eens een jubileum als barman vierde, brachten de stamgasten hem massaal gebreide, gevouwen en met stukjes kunststof aan elkaar geplakte gehaktballen. Weinigen wisten dat Kale Willem nog een tweede leven leidde: hij was een zorgvuldig en betrouwbaar boekhouder.
Legendarische barbediening
Frans Koenegras wist veel van schaken. Het was niet altijd verstandig in De Schouw over je voortreffelijkheid in deze denksport uit te wijden want net als op veel andere punten kon Frans je dan inhoudelijk onderbouwd van repliek dienen. Ook voor het overige had Frans zich volledig in de hand. Niemand zag hem ooit uit de band springen. Dat deed hij wel en niet zo zuinig ook maar daarvoor reisde hij altijd af naar het zuiden, naar Breda waar hij zichzelf kon zijn zonder dat hij stamgasten van De Schouw tegenkwam.
Kunstenaars verdienden bij achter de bar. Bob van Persie, vader van Robin, heeft er jaren lang gewerkt. De uit de kluiten gewassen Robert Jan Donker – beeldhouwer an stiel – stond erom bekend dat hij soms met collega Immerzeel ´met zonder mouwtjes´ duetten aanhief.
Legendarische gasten
En zo kan ik nog lang doorgaan maar dat laat ik liever aan ander lezers van Rotterdam Vandaag en Morgen over die vast nog wel hun anekdotes hebben, bijvoorbeeld over Herman Wigbold of een van de stichters van dit weblog, Jim Postma.
Er zijn er al een heleboel gegaan….
Tineke
Het laatste decennium zagen ze me haast niet meer in De Schouw. Dat komt omdat de klantenkring zich bleef verjongen. Daar is in het bijzonder Tineke Speksnijder – zelf oudgediende – verantwoordelijk voor. Zij heeft onder handhaving van de oude sfeer en het traditionele interieur toch een jonger publiek weten aan te trekken. Je hebt van die kroegen, die verliezen het merendeel van hun klanten aan het kerkhof. Dat is met De Schouw ook wel het geval maar er kwamen altijd nieuwe voor hen in de plaats. Er zit nu een jeugdige generatie in De Schouw die geniet van de oude traditie maar toch anders is dan wij destijds. Ik moet ze niet lastig vallen met mijn verhalen over vroeger.
Dat doe ik hier wel.
-S.jpg)
.gif)
