Coronavirus eiste 19.400 slachtoffers in 2021 ofwel 11% van alle overledenen

03 april 2022 door een van onze redacteuren

In 2021 zijn 19,4 duizend mensen overleden aan COVID-19. De hoogste sterfte aan deze doodsoorzaak vond plaats in de maanden met de meeste oversterfte: januari, november en december. Bijna 61 procent van de in 2021 aan COVID-19 overleden mensen was ouder dan 80 jaar. Van alle overledenen aan COVID-19 gebruikte 46 procent Wlz-zorg. Dit meldt het CBS op basis van de voorlopige cijfers over doodsoorzaken.

Vanaf maart 2020, het begin van de coronapandemie, tot en met december 2021 zijn bijna 40 duizend (39 552) mensen aan COVID-19 overleden. In 2020 waren er 20 173 mensen met als doodsoorzaak vermoedelijke of vastgestelde COVID-19 (12 procent van alle sterfgevallen in 2020); in 2021 waren dit er 19 379 (11 procent van de sterfgevallen in 2021).

In januari 2021 overleden 4 464 mensen aan COVID-19, in november 3 097 en in december 3 353. April 2020 telde de meeste overledenen aan COVID-19: 6 378 mensen.

CBS vs RIVM

Het totaal cijfer van het CBS wijkt af van dat van het RIVM omdat artsen wel een officiële doodsoorzaak moeten geven- in dit geval dus COVID. Die cijfers komen terecht bij het CBS. Ze mogen, maar hoeven de overlijdensgevallen aan COVID, niet door te geven aan het RIVM. Het RIVM registreerde dan ook veel minder doden. Op basis van GGD-meldingen rapporteerde het RIVM 21 049 mensen die overleden aan COVID-19 van maart 2020 tot en met 31 december 2021 (stand op 29 maart 2022). Het CBS registreerde in dezelfde periode op basis van doodsoorzaakverklaringen 39 552 mensen die overleden aan vastgestelde of vermoedelijke COVID-19.

Sterfte gedurende de Corona pandemie in Nederland Grafiek CBS

Hoogste COVID-sterfte bij 80-plussers

Van de ruim 19 duizend mensen die in 2021 aan COVID-19 overleden, was 60,9 procent 80 jaar of ouder (11 775 mensen). De oversterfte in deze leeftijdsgroep komt grotendeels overeen met de sterfte door COVID-19, ook in de derde oversterftegolf. In de derde oversterftegolf (week 33 tot en met 52 van 2021) overleden 6,4 duizend meer 80-plussers dan verwacht. Bij zeker 5 duizend mensen in die leeftijdsgroep was COVID-19 vastgesteld als onderliggende doodsoorzaak tijdens die periode (gebaseerd op de voorlopige cijfers).

Ook onder mensen van 65 tot 80 jaar komt de stijging van de sterfte tijdens de derde oversterftegolf grotendeels overeen met de hogere sterfte door COVID-19. De sterfte exclusief COVID-19 was hoger dan de verwachte sterfte en lag - anders dan bij 80-plussers - deels buiten de marge van de verwachte sterfte. Onder 65- tot 80-jarigen overleden in de derde golf 3,5 duizend mensen meer dan verwacht. Volgens de voorlopige doodsoorzaakgegevens overleden in dezelfde periode 2,2 duizend mensen aan COVID-19. Mogelijk dragen andere doodsoorzaken bij aan de oversterfte in die periode.

Onder de 65 jaar fluctueert de sterfte per week sterk. In deze leeftijdsgroep zijn vooral de eerste en derde oversterftegolf zichtbaar en is er een toename in COVID-19-sterfte tijdens alle golven. Tijdens de derde oversterftegolf overleden 1,2 duizend meer mensen jonger dan 65 jaar dan verwacht en werd volgens de voorlopige cijfers bij bijna 500 van hen COVID-19 als doodsoorzaak vastgesteld.