CO2-opslag onder de Noordzee
De Europese Commissie heeft voorgesteld het Porthosproject € 102 miljoen subsidie te geven. Porthos is een project om CO2 van de industrie op te slaan onder de Noordzee. Als het Europees Parlement akkoord gaat, dan draagt Europa een flink deel van de investering van Porthos van in totaal € 450 tot 500 miljoen.
Belangrijk lokaal element in strijd tegen opwarming aarde
De Europese Commissie wil financieel bijdragen aan de aanleg van Porthos, omdat afvang en opslag van CO2 (carbon capture and storage; CCS) breed gezien wordt als noodzakelijk om de opwarming van de aarde onder de 2 graden te houden. Er is bijna geen scenario zonder CCS dat onder de 2 graden blijft. CCS speelt dan ook een belangrijke rol in de recente Green Deal van de Europese Commissie. Porthos is binnen de EU het meest vergevorderde project voor grootschalige opslag van CO2. De subsidie komt uit het Connecting Europe Facility-budget. Omdat Rotterdam samenwerkt met Antwerpen en North Sea Port (Vlissingen, Terneuzen, Gent) op het gebied van CCS, komt Porthos voor deze subsidie in aanmerking. Dankzij de Europese subsidie is er minder Nederlandse subsidie nodig voor het project.
De bijdrage van de EU wordt deels gebruikt voor het aanleggen van een toekomstbestendige leiding voor CO2 door het havengebied. De capaciteit van de pijpleiding maakt het mogelijk om ook andere bedrijven van de transportleiding gebruik te laten maken. Hiermee wordt aanleg van een tweede leiding in de toekomst (met bijbehorende kosten en effecten op het milieu) voorkomen. Naast de investering in een in de buis, draagt de EU ook bij aan de totale kosten van het project
Joint venture
Porthos is een joint venture van EBN, Gasunie en Havenbedrijf Rotterdam (voor 70% van de gemeente Rotterdam) . Porthos brengt bedrijven die hun CO2 willen laten opslaan een tarief in rekening voor transport en opslag. De hoogte van dat tarief wordt met name bepaald door de kosten die Porthos maakt voor de aanleg en de exploitatie van het systeem (zoals energiekosten voor het onder druk injecteren van de CO2 in de diepe ondergrond). Dat tarief kan nu dus lager worden door de EU-subsidie. De vier bedrijven die van plan zijn om CO2 te leveren aan Porthos maken daarnaast kosten voor het afvangen van de CO2. Daar staat tegenover dat zij geen ETS-rechten betalen voor de CO2 die ze opslaan. Via de SDE++-regeling is de overheid bereid het verschil tussen de totale kosten en besparingen voor de bedrijven te overbruggen.
Eind 2020 kunnen de bedrijven de SDE++-subsidie aanvragen. In 2021 wordt bekend of die daadwerkelijk verleend wordt en moeten de vergunningen afkomen. Op basis daarvan nemen Porthos en de vier bedrijven de finale investeringsbeslissing. In 2022 en 2023 staat de aanleg van het Porthossysteem gepland. In 2024 is het operationeel.