Dorpen meegesleurd in grote verandering

(Door Saskia Wigbold en Ronald Glasbergen) - Landschap en cultuur spelen hoofdrollen in A Temple, de derde film vanUmesh Vinayak Kulkarni. De landschappen en dorpen zijn die van Deccan, de hoogvlakte van Midden-India, in de deelstaat Maharashstra. Tijdens een middagdutje doet zich aan dorpelingKesha een goddelijke verschijning voor. Dat zet een trein van gebeurtenissen in gang die dorp en gemeenschap grondig verandert.

Het visioen van Kesha verdeeld het dorp aanvankelijk in twee kampen die je gemakshalve kan omschrijven als de sceptici en de gelovigen. Al snel gaan de dorpsnotabelen en de buitenwereld zich er mee bemoeien in de vorm van pers, politiek en in het voetspoor daarvan de commercie.

Het brengt een aantal dorpsbewoners nieuwe welstand en er wordt naar de modernste lokale inzichten een hypermoderne geheel betonnen tempel gebouwd waarvoor en passant de oude tempel moet wijken.

Assistent

Umesh leerde het vak als assistent van regisseurs als Sumitra Bhave en Sunnit Sukthankar. Maharashstra heeft behalve een filmproductie van zo’n honderd films per jaar tevens een zeer levendige theatercultuur. In A Temple wordt een van de hoofdpersonen gespeeld door Girish Kulkarni, die tevens scenarist van de film is en daarnaast bekendheid geniet als toneelschrijver.

De jonge Indiase regisseur is zelf ook afkomstig uit de deelstaat waar zijn films zich afspelen. ,,Ik hou van de dorpen en de landschappen van de Deccan hoogvlakte. Voor het locatieonderzoek van de films heb ik grote stukken daarvan afgereisd. Ik werk vooral vanuit mijn eigen ervaring en waarneming. Veel daarvan is opgedaan tijdens research voor mijn films.’’

Dit is je derde film op het IFFR. Heb je een voorkeur voor dit festival?

,,Ja. Ik vind het een heel prettig en vriendelijk festival, Bij de meeste festivals gaat het alleen maar om commercie en de verkoop van de film. Hier is dat niet zo. De sfeer is anders en bovendien komen hier veel jonge filmmakers.’’

Platteland

Je films spelen op het platteland. Ze laten zien op welke wijze politici corrupt zijn en trachten situaties naar hun hand te zetten en de dorpelingen die worden meegesleurd in de veranderingen. Kies je doelbewust voor de politieke kant van dit thema?

,,Niet specifiek. Ik haal de inspiratie voor mijn films uit eigen ervaringen. Ik doe research door te reizen en met de bevolking te spreken. Ik voer gesprekken met jonge mensen in de dorpen die geen werk kunnen vinden vanwege het gebrek aan regen.’’

,,Stadsmensen hebben vaak een clichébeeld van het platteland. Ze kijken neer op dorpelingen. Ik toon het beeld vanuit de dorpelingen en laat zien hoe de ontwikkeling richting een vermeend moderne leefstijl deze mensen mee kan sleuren.’’

Hoe is het idee voor deze film ontstaan?

,,Bij mijn eerste film Valu (2009) hebben de bewoners van het dorp waar het verhaal zich afspeelde mij enorm geholpen. Wij stelden toen voor om een bibliotheek voor kinderen te helpen opzetten als dank voor hun hulp. Echter de bevolking vroeg ons geld om een oude tempel te renoveren. Dat werd het uitgangspunt van A Temple.”

Muziek

In deze film gebruik je voor het eerst muziek. Is dat voor jou een stap in een nieuwe richting?

,,Nee. Ik houd er niet van om muziek in een film te voegen omdat men dat in een film verwacht. In deze film past het en kwam het mij goed uit. De songteksten zijn gemaakt door en gespecialiseerde songwriter. Godsdienst wordt in de context van de middelen van deze tijd geplaatst. De godheid is een ‘WiFi, Hifi, Multichannnel, quadrofonische God’. Daarom waren er tijdens het maken van de film mensen die bang waren dat die muziek met zijn teksten aanstoot zou geven. Maar de muziek en de songteksten zijn juist redenen dat de film populair is geworden.”

Waar is je film te zien?

,,De film is alleen gedistribueerd in Maharashstra. Dat heeft met de taal te maken, de film is in het Marathi, terwijl de meeste films uit bijvoorbeeld Bollywood in het Hindi zijn. Buiten India bestaan er bovendien stevige stereotiepen over de Indiase film. Het is of Satyajit Ray of Bollywood.’’

,,Intussen worden er wel zo’n honderd speelfilms per jaar in het Marathi gemaakt. A Temple is na het uitbrengen in november 2011 in de eigen deelstaat een groot succes. Het is een hoge uitzondering dat een film in het Marathi nu voor een ander publiek te zien is.”