IFFR: Politiek drama uit Iran en India - ‘111 Girls’ (Nahid Ghobadi en Bijan Zamanpira)

27 januari 2013 door Ronald Glasbergen

,,Wij zijn 111 meisjes uit Irans Koerdistan. Wij schrijven om u te informeren dat we niet langer mannen in ons land kunnen vinden. Tegenwoordig is het werkelijk al moeilijk genoeg ook elders in Iran goede mannen te vinden die beschikbaar zijn. We zijn gedoemd om in dit geïsoleerde gebied [eenzaam] oud te worden. Het is niet nodig om het gebrek aan mannen te verklaren. De redenen zijn u welbekend. Dit is niet de eerste brief die we . . . .''
De brief is ondertekend met honderdelf vingerafdrukken plus handtekeningen en bevat een wilde verzameling afgeknipte haarlokken.

Speciaal afgevaardigde van de president van Iran, Nazim Donyadideh (Reza Behbudi) krijgt de brief in handen gedrukt door een jongetje die hem naar de meisjes moet gidsen. Dat laatste is wel nodig want de weg is lang en alle wegwijzers blijken weggehaald.
Bovendien stelden de meisjes een ultimatum, binnen 48 uur willen ze een antwoord van de president anders voeren ze hun voornemen uit. Nazim heeft opdracht de massazelfmoord te voorkomen.

Dat blijkt moeilijker dan gedacht, de ene na de andere auto sneuvelt aan panne of ongelukken en er zijn veel hindernissen, zoals jongens die onderweg autobanden lek schieten of macht misbruikende politieagenten.
Als zijn eigen regering bovendien Nazim van zijn taak ontheft door een fake massahuwelijk op touw te zetten om de pers te misleiden lijkt het Absurdistan geworden. Alle materiaal voor een komedie zou je denken.
En hoewel er absurdistische en komische elementen genoeg in de film zitten is de ondertoon ernstig en een onmiskenbare aanklacht tegen de verwaarlozing van de bewoners van Irans Koerdistan door zijn lokale en vooral centrale bestuurders en politici.

De film is gemaakt door het Iraans Koerdisch regisseursduo Nahid Ghobadi en Bijan Zamanpira en is hun debuutfilm. Producent Bhaman Ghobadi, broer van een van de regisseurs, heeft zelf als regisseur bekendheid gekregen met films als ‘Turtles can fly’ (2004) en ‘A time for Drunken horses’ (2000). Een film als deze kan dergelijke bekendheid goed gebruiken want de kans dat een dergelijke film bredere distributie krijgt is niet groot. Jammer want de film verdient het en is de moeite van een groter publiek waard. Wie hem wil zien heeft de beste kans hem hier op het IFFR te zien.

* * *

‘Shanghai’ (Dibakar Banerjee)

Een congsi van multinationals en deelstaat-politiek wil in de deelstaathoofdstad een nieuwe hoogbouwwijk realiseren naar voorbeeld van het Chinese Shanghai. India is immers achter China de economische grootmacht van de toekomst. Voor het plan moet alles wijken.

De Indiase film ‘Shanghai’ van Dibakar Banerjee is losjes gebaseerd op het al eerder verfilmde boek ‘Z’ van Vassilis Vassiliko. Het is een echte politieke thriller gebleven maar voor het overige volledig vertaald naar de Indiase werkelijkheid. Dat levert goede film op, spannend door het thriller gehalte en de interessante acteurs en boeiend door het inkijkje in de Indiase stad en staat en hoe die bestuurd wordt.
Topambtenaar Krishnan (Abhay Deol) wordt vicepresident van de projectmaatschappij en wordt al snel geconfronteerd met pressiegroepen van boze bewoners die hun wijken onteigend zien worden ten bate van het nieuwe Indiase ’Shanghai’. Tegenover die groepen zetten economische en politieke pressiegroepen knokploegen en criminelen in.

Als een controversieel wetenschapper het voor de bedreigde bewoners opneemt, wordt hij vermoord. Krishnan wordt met het politieke onderzoek naar de moord belast en komt, doordat hij ook bij IBP betrokken is, in een vreemde spagaat terecht.
Een videofilmer die bijklust met sexfilms, heeft toevallig wat belastende opnamen gemaakt en wordt eveneens vermoord. Diens assistent en de geliefde van de vermoorde wetenschapper gaan op onderzoek uit, maar slagen er niet in om in de buurt van betrouwbare autoriteiten te komen.

In het India van ‘Shanghai’ heerst veel corruptie. De film van Banerjee bevat zo alle ingrediënten voor de spannende politieke thriller die het geworden is. Ongetwijfeld is er voor de film voldoende publiek in thuisland India en de Indiase diaspora en ongetwijfeld is de film ook hier de moeite van het zien ruim waard. Maar wie hem zien wil, heeft op het IFFR de beste en waarschijnlijk enige kans.