Media vaak schimmig over zichzelf

De specifiek op Rotterdam gerichte media blinken bepaald niet uit in openhartigheid als zij gevraagd worden hun eigen bereik, oplages of internetbezoek te vertellen. Je zou verwachten dat journalistiek onafhankelijke media, die het vooral moeten hebben van openheid bij andere partijen, hierin duidelijk zouden zijn.
Internetsites
Uitzonderingen zijn enkele (gratis toegankelijke) internetsites als die van RTV Rijnmond, Vers Beton, De Oud-Rotterdammer, en Stadslog Rotterdam. Zij zijn vrij doorzichtige organisaties van – op de site van RTV Rijnmond na – die hun bestaan hebben te danken aan vrijwilligers en hun bijdragen.
Huis-aan-huis-krant De Havenloods (www.deweekkrant.nl/de_havenloods) in Rotterdam heeft volgens eigen zeggen met de drie editiesites samen 30.000 bezoekers per maand. Internetsite Vers Beton (www.versbeton.nl) zegt, gebaseerd op advertentiemogelijkheden, thans ongeveer 30.000 per maand aan unieke bezoekers te hebben.
Visits
De internetsite van De Oud-Rotterdammer (www.deoudrotterdammer.nl) telt circa 20.000 bezoeken (‘visits’) gemiddeld per maand. Daarop is overigens pas na een paar weken de inhoud te lezen van de eenmaal in de veertien dagen gratis verkrijgbare nostalgische ouderenkrant.
Internetsite Rotterdam Vandaag & Morgen (deze site) heeft gemiddeld dit jaar ruim 3100 unieke bezoekers per maand. De laatste maand waren het er volgens eindredacteur Rob Timmer 4954 (exact). Bij internetsite Stadslog (www.stadslog.nl) schommelt het dit jaar per maand tussen de 1500 en 3500 bezoekers. In de maand september was er een dip van exact 1413 bezoekers.
Als kanttekening kan bij al deze sites gesteld worden dat zij behoorlijk van kwaliteiten, journalistieke intenties en soorten berichtgeving verschillen.
De nieuwszender RTV Rijnmond is een professionele journalistieke organisatie die jaarlijks voor bijna 10 miljoen euro wordt gefinancierd door overheden (subsidies uit met name de luister- en kijkgelden die via de belastingheffing worden geheven). Haar internetsite is volgens mijn onderzoek veruit marktleider in onafhankelijke journalistiek in de regio Rotterdam.
Globaal
De informatie die Dichtbij (Telegraaf Group) verstrekt is nogal slordig en volgens mij heel globaal. Degelijker (en eerlijker?) zijn de mededelingen over het internetbereik van redactiechef Emile van de Velde van De Havenloods Rotterdam.
Een van de zeer geïnteresseerde vrijwilligers van Vers Beton in mijn onderzoek is journalist Inge Jansen. Hij schrijft: ,,Cijfers liggen altijd heel gevoelig. Ze worden ook vaak misbruikt voor verkeerde doeleinden (lies, damned lies and statistics), dus uitgevers houden zich liever van de domme (wat er niet is, kan ook niet tegen hen gebruikt worden).’’
Over www.vandaagenmorgen.nl en www.stadslog.nl kan ik stellen dat het bereik vrij klein is. ‘Klein maar fijn’ dus. De vertrouwelijke cijfers wil Vandaag & Morgen eigenlijk (nog) niet geven. Eindredacteur Rob Timmer meldt mij dat het er in de laatste maand 4954 waren.
Stadslog is meer gericht op persoonlijke ‘blogs’. ‘De makers’ heet dat op de site. ‘Online de boeiendste ogen, oren en hersens van de stad’, schrijft mede initiatiefnemer en journalist Hans van Willigenburg. Hij is in ieder geval een van de weinigen die na raadpleging van zijn webbouwer met betrouwbare cijfers komt.
Van de betaalde regionale dagbladen in Rotterdam (in het begin van de jaren ’70 nog zeven stuks, inclusief twee bijna dagelijks uitkomende vakmatige kranten) zijn alleen nog AD Rotterdams Dagblad en de editie Rotterdam van De Telegraaf over. AD Rotterdams Dagblad heeft naar mijn schatting onder de 100.000 betalende lezers (oplage). De krant komt elke dag uit behalve op zondag.
Volgens de openhartige redactiechef Fred Pruim van De Telegraaf in Rotterdam is het niet mogelijk een uitsplitsing te maken van Rotterdam-stad en de rest van de regio (Zuid-Hollandse eilanden, Alblasserwaard, B-driehoek, Waterweg). Helaas zijn er volgens hem geen cijfers te geven voor internetbereik in deze regio. ,,Wij liften gewoon mee met de landelijke site van De Telegraaf.’’
Aan dit onderzoekverhaal wil het AD Rotterdams Dagblad niet meewerken. Ik werd eerst heel moeizaam van het kastje naar de muur gestuurd. Wat de betaalde oplage van de papieren krant in de regio Rotterdam betreft, heb ik moeten peuren uit mijn vertrouwelijke bronnen. Die melden allen dat die van het AD Rotterdams Dagblad tot onder de 100.000 is gezakt. Sommigen menen zelfs ver daaronder.
Schimmig
Van vaagheid en schimmigheid is ook sprake bij het gratis dagblad van Metro dat eveneens een Rotterdams editie kent. Een openbaarvervoerkrant noem ik dat omdat deze – gratis mee te nemen op stations – vooral in trein en metro wordt gelezen. Een specifieke Rotterdams site heeft Metro niet.
Resteert nog in Rotterdam de gratis papieren kranten, zoals Dichtbij (Telegraaf Media Group), De Havenloods (Wegener) en De Oud-Rotterdammer (uitgeverij De Oude Stad). Dichtbij (oplage 600.000) en De Havenloods (oplage 280.000) komen per week uit als huis-aan-huis-krant in brievenbussen die geen nee-sticker hebben aangebracht.
Onduidelijk is hoeveel procent van de gratis kranten nooit wordt gelezen en ongezien bij het oud papier belandt. De gratis kranten zijn in het verleden in de journalistieke wereld wel eens ‘advertentiefuiken’ genoemd omdat hun voortbestaan afhankelijk is van advertenties en ‘advertorials’ (betaalde redactionele stukken) en de journalistiek nogal kleinschalig is gericht (op wijken en delen van de stad). Uiteraard ontkennen de benaderde journalisten (redactiechefs) dat ten zeerste.