IFFR 2017: Amerikaans achterland, Franse slagen en Rotterdamse kunst

03 februari 2017 door Ronald Glasbergen

Kunstenaars en filmmakers lijken de Zeitgeist goed aan te voelen in veel films op het festival. Dat geldt voor veel films die in het Amerikaanse achterland spelen, dat geldt voor veel Franstalige films uit geheel verschillende hoeken.

En dan is er de prachtige tentoonstelling ‘Nuts & Bolds’ met aan film gerelateerde kunst of gewoon film als kunst, in onder meer de voormalige Kunstuitleen aan de Nieuwe Binnenweg.

Foto: Erin Allegretti and John Cho in 'Columbus'

Amerika
Het Amerikaanse achterland, het land van de recente volksopstand van Trumpstemmers, is het tableau voor op films als de wervelende roadmovie ‘American Honey’ van Andrea Arnold. Stel je een groep beatniks en punks voor die op de tonen van actuele rap die tijdschrift abbonementen aan de man brengend door Amerika trekt. Of de in New Yersey spelende nieuwe Jim Jarmusch, ‘Paterson’, misschien wel zijn beste tot nu toe, over een dichtende buschauffeur in de stad waar dichters als Ginsberg en Carlos Williams vandaan komen. Dan is er de bejubelde Oscar kandidaat ‘Moonlight’ die speelt in een low-down buurt in Miami –Trump-state Florida. Maar niet alles wat Amerikaans is past in dat stramien. De niet te versmaden Tigeraward kanshebber ‘Columbus’ van filmguru Kogonada speelt in Columbus Ohio – en versmelt daar 40’s en 50’s moderne architectuur met een liefdesgeschiedenis. Ook de historische film ‘Jackie’ van Pablo Larrain die speelt rond over Jaqueline Kennedy –Nathalie Potman op haar best - in de dagen na de moord op JFK laat een ander , maar daardoor niet minder intrigerend Amerika zien.

Foto: Tomer Sisley in 'Le Serpent aux mille coupures'

Frankrijk
Een andere wereld laat de Franstalige cinema op het IFFR zien. Deels gewelddadig, zoals in goed gemaakte crimi’s als ‘Le serpent aux mille coupures’ van Eric Valette, over een gezin dat, vanwege een gemengd huwelijk, gepest wordt door lokale stoethaspels , vervolgens bruut gegijzeld wordt door een beroepsterrorist en of dat niet genoeg is, midden in een brute en bloederige drugsoorlog terecht komt. Het is klassiek spannend goed gemaakt amusement naar de normen van de tijd, met een sociaal politiek randje. Een andere respectabele Franse thriller is ‘Braqueurs’ van Julien Leclerq waarin Eric (Guillaume Gouix) betrokken raakt bij een vrijwel perfecte reeks overvallen. Alles lijkt goed te gaan, maar dit is een wereld waar de geringste fout een dodelijk staartje kan krijgen. Ook Frans en soms gewelddadig is ‘Chez Nous’ van Paul Belvaux over een wijkverpleegster uit socialistisch nest die kandidaat wordt voor een rechtse partij , met aandacht – de filmmaker kent de streek waar de film speelt- goed- gemodelleerd naar het Front Nationale. Goede acteurs in een film die zeker in de pre-verkiezingstijd in Frankrijk discussie uitlokt. Is de film te zeer een duidelijk haast pamflettistisch anti FN betoog zoals de FN zelf beweert, of is de film nog veel te aardig? Daar ging de discussie onder enkele Festivalgangers over. De film gaat in Frankrijk 22 februari in première en zal waarschijnlijk meer nog dan nu al het geval is, het FN framet de film als anti FN propaganda, de tongen losmaken, ook in Nederland. En dan is er tussen al het boeiends uit Frankrijk ook nog de sprankelende film ‘Heis’’ (Grieks voor één) van veelbelovende actrice en filmmaakster Anais Volpe (1990) over een meisje dat terugkeert naar haar ouderlijk huis om een film te maken over haar eigen leven. Oogt naturel en direct, opgenomen met uitstekende Franse acteurs gestrikt uit de persoonlijke beroepskring van de filmmaakster. In Kino is van Volpe ook de gelijknamige installatie ‘Heis’ te zien.

Componeren met licht
En dan is er Nuts & Bolts –ofwel bouten en moeren-, de meer naar beeldende kunsten neigende, materiële tak van het IFFR . Eén van de hoogtepunten daarin en ook daarbuiten, is zeker de tentoonstelling in de voormalige Kunstuitleen aan de Nieuwe Binnenweg. Prachtige tentoonstelling waar je kan zien hoe je van een vissenei een projectielens maakt. Vergeet zeker niet even de geheel in brons afgegoten, werkende, 35 mm projector van Wim Janssen en Dušica Dražić te gaan bezien waarop met uiteraard 35 mm het maken van de projector van mal tot bronzen apparaat wordt getoond.Intussen is aan één van de deelnemende kunstenaars, Rotterdammer Joost Rekveld, een hele sectie van het IFFR gewijd. Misschien laat Rekveld, die aanvankelijk muziek componeerde. Zich het best beschrijven als componist met licht.