Turkse rellen: speculeren over een nieuw Europa
De Turkse AK partij spiegelt zich graag aan het grote Turkse – Ottomaanse verleden. Turkije als leider, als gidsland van de –soennitisch – islamitische wereld. Daar past grote presidentiële macht bij. Wat de AK partij zegt te willen, is een presidentieel systeem zoals in Frankrijk of Amerika, maar dan met nog veel meer macht voor de president dan in die landen. (Foto: demonstratie zaterdagavond Rotterdam 11 maart © Ronald G (genomen met iPhone)
Turkije is wel een islamitisch land, dat onder Erdogan en diens vroeg twintigste-eeuwse voorgangers, die korte metten maakten met christelijke minderheden, maar is geen Arabisch land. Die nogal extreem grote presidentiële macht die Erdogan’s AK partij nu voorstaat, gaat wel in de richting van de meeste Arabische landen. Die worden autocratisch, soms dictatoriaal bestuurd en bezetten gezamenlijk al vele jaren de onderste plaatsen van de democratie ranglijst die het Engelse blad The Economist bijhoudt.
Indien het Turkse referendum op ‘evet’ , op ‘ja’ uitkomt – de Turkse regering voert, niet alleen in Rotterdam, maar ook in eigen land een agressieve campagne (zie dit artikel + filmpje van de BBC), mag Erdogan tot 2029 blijven zitten. Met de macht die hij dan in de tussenliggende tijd heeft, is de kans groot dat 2029 niet absoluut blijkt te zijn.
Foto © BBC
Evident is dat Turkije met zijn repressieve klimaat, pers en oppositie (anders dan de AK partij denkenden) het moeten ontgelden. Van dwars zitten en gewaarschuwd worden op school en werk tot ontslag, arrestatie, geweld en soms de dood. Bij dergelijke repressie passen door de Turkse overheid georchestreerde verkiezingscampagnes en opsluiting zonder tussenkomst van een rechter van critici van het regime.
Aan de andere, de Europese kant van het spectrum, staat dan in de visie van de tegenstanders van de EU zoals de PVV, die voorzien in een nieuw Europa van natiestaten zonder de huidige samenwerking. Die samenwerking noemen ze, met retorisch geweld, ‘dictatuur’. Ze staan dus een Europa voor waarin Cyprus , Griekenland, Spanje, Bulgarije, Pollen , Estland, Litouwen, Finland en Nederland er weer alleen voorstaan. Een werelddeel van grote en kleine natiestaten die door middel van een complex netwerk van onderlinge verdragen hun handel, verkeer, veiligheid, communicatie, defensie en nog veel meer moeten regelen.
Foto © BBC
Een dergelijk geheel verdeeld Europa wordt in de visie van Marine Le Pen, Frauke Petri, Nigel Farage, Geert Wilders en tot op zekere hoogte ook Emile Roemer en Beppe Grillo, de tegenhanger van de wereld van deze eeuw. Dat is een eeuw waarin de Amerikaanse veiligheidsparaplu niet meer zo zeker is,, en waarin tal van oude en nieuwe spelers, ver weg en dichtbij, ‘onze’ Nederlandse belangen en burgers kunnen bedreigen. Van die nieuwe machtige spelers zullen Rusland, China, de Verenigde Staten er maar enkele zijn. Turkije is een groot land met internationale machtsambities en een krijgshaftig verleden. De demografische en economische expansie van buurcontinent Afrika zal ongetwijfeld in de nieuwe wereld van deze eeuw van Texel tot de Noordkaap te voelen zijn.
Farage, Le Pen en Wilders doen dat liever alleen. Nu zijn die eerste twee nationalisten nog vertegenwoordigers van de kernmachten Groot Brittanie en Frankrijk, met een redelijk groot leger en redelijk verdedigbaar territoriaal gebied. Wilders vertegenwoordigt een territoriaal piepkleine, voormalige zeemacht, met nadruk op ‘voormalig’. Indien het kleinere Nederland zich -zonder EU en VN- in een gedestabiliseerd Europa te midden van een gedestabiliseerde wereld bevindt, ligt dat toch een tikje anders dan voor Brittannië of Frankrijk.
Voor die mensen die de bereidheid hebben zich niet door blinde woede te laten leiden maar door enig inzicht in internationale verhoudingen, is vanuit verschillende gezichtspunten duidelijk dat je in plaats van stoere taal en neo-nationalisme de provocaties van de Turkse regering beter diplomatiek kan beantwoorden. Rutte en Aboutaleb hebben hun best gedaan. Erdogan heeft er het maximum aan politieke winst uit proberen te halen. Nu wordt het tijd even de scherven te bestuderen en te zien hoe de relatie te herstellen. Niet vanuit het perspectief van alleen NL en Turkije nu, maar breder: vanuit een Europees en toekomstbestendig perspectief. Makkelijk zal dat niet zijn. Dat hoeft ook niet. De enigen die op dit moment soms voorstellen dat internationale politiek bedrijven makkelijk is, zijn de verstokte neo-nationalisten.
Foto demonstratie zaterdagavond Rotterdam 11 maart © Ronald G (genomen met iPhone)
