'Wie zou jij uit een oorlog redden?' Een beeldende oefening in empathie

23 maart 2024 door een van onze redacteuren

Uit de serie Kitten of Vluchteling van fotograaf Tina Farifteh

De jury van de Zilveren Camera heeft op vrijdag 12 januari uit 2300 inzendingen dé winnaar van de Zilveren Camera 2023 gekozen. Daarnaast zijn ook de winnaars in de tien categorieën aangewezen en in enkele beelden en series. Hieronder de prijs voor Storytelling 

Zilveren Camera Prijs voor Storytelling: Tina Farifteh. 

De Prijs voor Storytelling ging naar Tina Farifteh met Kitten of Vluchteling?  Alle winnende foto’s ook in de ander categorieën zijn te zien in de tentoonstelling de Zilveren Camera in Museum Hilversum.

Kitten of vluchteling

Waarom halen we de ene vluchteling met onze eigen auto op en laten we de andere verdrinken aan de grenzen van Europa? Deze korte documentaire gaat in op de mechanismen achter empathie, de impact van beelden op ons (on)empathisch handelen, en de gevaren van empathie-erosie.

Hoe kan het dat we zo empathisch zijn naar de een en zo wreed naar de ander? Zijn empathie en xenofobie verschillende kanten van dezelfde medaille? En wat doet de eindeloze beeldenstroom van leed met ons? Op confronterende wijze wordt in deze documentaire blootgelegd wie er onderaan de ‘empathieladder’ staat in noodsituaties. De maakster spreekt wetenschappers, mensen die in actie komen, en onderwerpt de kijker aan een experiment: wie zou jij uit een oorlog redden? Een katje of een vluchteling?

“Kitten of vluchteling?” is zo een reflectieve productie op het grensvlak tussen fotografie, film en beeldende kunst en daarmee een beeldende oefening in empathie   

Uit de serie Kitten of Vluchteling van fotograaf Tina Farifteh

JURYRAPPORT PRIJS VOOR STORYTELLING

Het niveau van de inzendingen voor deze editie van de Prijs voor Storytelling is over het algemeen hoog. De urgentie van de onderwerpen is voelbaar en in veel gevallen slagen de inzenders erin vanuit een persoonlijke benadering aan universele vraagstukken te raken. Ook de fotografische kwaliteiten en de gelaagdheid van de werken vallen op in positieve zin – vooral bij de projecten die een langere productieperiode hebben gekend. Een aantal daarvan is tijdens een studieperiode tot stand gekomen, maar kan zich kwalitatief meten met overige inzendingen.

Fotografie toont zich als een volgroeid medium, maar Storytelling en het produceren van complexe documentaires vergt ook de inzet van andere expertises. Makers bedienen zich van verschillende media, gaan samenwerkingen aan, en wat verder opvalt is dat de inzet van bewegend beeld inmiddels een vanzelfsprekend aspect van de fotografische praktijk is geworden. Sinds dit jaar biedt de Prijs voor Storytelling ook ruimte voor de inzet van AI (kunstmatige intelligentie). De jury vermoedt dat hierin nog veel in valt te ontdekken.

De jury kende de derde prijs toe aan Simone Wenth, een jonge maker die op speelse en toegankelijke wijze de universele maar ook complexe werkelijkheid van migratie in beeld bracht. Met ‘Blurred line, hard cut’ wordt een gelaagd verhaal verteld met de inzet van verschillende media en creatieve uitingen.

Robin de Puy’s ‘De Amerikanen’ overtuigt volledig in oprechtheid en nabijheid en wordt de tweede prijs toegekend. De fotografie is van hoog niveau, de aanpak is ambitieus maar volwassen. De samenwerking met De Volkskrant geeft aan dat wanneer maker en media elkaar weten te vinden en zich durven te verbinden aan langlopende projecten, er krachtige producties kunnen ontstaan van internationale allure.

De winnaar van deze categorie is Tina Farifteh, die de kijker op confronterende wijze met de neus op ongemakkelijke feiten drukt. Haar persoonlijke benadering maakt het universele voelbaar en raakt aan iets dat ons allemaal aangaat. Met ‘Kitten of Vluchteling?’ laat Farifteh ons opnieuw naar de werkelijkheid kijken: ze gaat de strijd aan met vooringenomen opinies, kantelt het beeld en zet de zaak op scherp.