Stikstofadvies Remkes: hou vast aan 2030, koop 'piekbelasters natuur' snel uit
Het Rijk en niet de provincie moet de regie nemen bij het terugdringen van de stikstofuitstoot. Dat betoogde Johan Remkes bij de presentatie van zijn adviesrapport met de titel 'Niet alles kan overal'. En circa 500 veehouderijen, zogenaamde piekbelasters in de buurt van natuurgebieden zullen worden uitgekocht of op een of andere manier zodanig in bedrijfsvoering moeten worden aangepast dat ze voldoen aan de stikstofnormen.
De generieke halvering van de stikstofuitstoot in 2030 blijft. Het advies werd in eerste instantie door enkele betrokkenen waaronder BBB Kamerlid Caroline van der Plas positief ontvangen. Remkes benadrukte dat het om een advies gaat waar de partijen, de landbouw sector en hun vertegenwoordigers en de overheid, Rijk en Provincies komende maanden uit moeten komen.
Een grote verdienste van het eindadvies lijkt in eerste instantie, naast de omvattende inhoud waarin ook eerder aangekondigde maatregelen zoals de zogenaamde stikstofkaart er niet zonder kritiek vanaf kwam, dat Remkes alle partijen ervoor gehoord heeft en belangen en mogelijkheden heeft meegenomen van zowel, natuur, boeren en overheden. Met name de aanbeveling voor een verfijndere manier van meten valt goed.
Een verkorte samenvatting van het rapport volgt hieronder, het hele rapport is hier te downloaden.
Nederlandse natuur in vergelijking met andere Europese landen Bld. uit het rapport
Hoofdlijn: Programma Nationale Natuurdoestellingen
Het Adviescollege formuleert als hoofddoelstelling dat het totale pakket aan aanbevelingen moet leiden tot een geloofwaardige, integrale en gewaarborgde programmatische aanpak die leidt tot het realiseren van de natuurdoelstellingen waaraan Nederland zich heeft gecommitteerd en die tevens onderdeel zijn van Europese afspraken.
Aanpak hoofdopgave 1: Natuurherstel
Voor de aanpak van de eerste hoofdopgave formuleert het Adviescollege de volgende aanbevelingen:
• Waarborg met de structurele aanpak van de stikstofproblematiek dat een gunstige staat van instandhouding van Natura 2000-gebieden wordt gerealiseerd en de voor stikstof gevoelige habitats worden hersteld.
• Tref daartoe herstel- en beheermaatregelen en pas waar nodig de hydrologische condities aan. Duurzaam natuurherstel vraagt in vrijwel alle natuurgebieden om een serieuze inspanning. De mogelijkheden en de termijnen waarbinnen de situatie is te beïnvloeden, verschillen sterk per gebied en systeemtype. Dit vraagt om gebiedspecifiek maatwerk.
• Versterk de veerkracht en robuustheid van natuurgebieden door het creëren van overgangsgebieden en door onderlinge verbindingen (corridors). Bied in de overgangsgebieden ruimte voor een optimale verwevenheid van functies (natuur, landschap, water, extensieve landbouw, transitie duurzame energie, woningbouw, recreatie).
• Bezie – om de natuur meer robuust te maken – of er aanvullende ecologisch waardevolle nieuwe natuurgebieden ontwikkeld kunnen worden, die niet tot de Europese verplichtingen worden gerekend, maar die wel passen bij de unieke Nederlandse natuur.
• Benader het vraagstuk van natuurherstel vanuit het bredere perspectief van het Natuur netwerk Nederland (NNN), en in samenhang met andere grote opgaven. Benut hiervoor een integraal ontwerp, en werk vanuit een visie op het landelijk gebied, waar het natuurherstel en de overgangsgebieden onderdeel van uitmaken, naast de economische functies in het landelijk gebied.
Aanpak hoofdopgave 2: De stikstofaanpak
Reductie NH3-emissies
De verlaging van NH3-emissies vanuit de landbouw dient te worden gerealiseerd op basis van gebiedspecifiek maatwerk, vanwege de meer directe relatie tussen emissie en depositie. Voor het realiseren van de doelstelling om in 2030 de NH3-emissies vanuit de landbouw met minimaal 50% te reduceren, formuleert het Adviescollege de 5M-oplossingsrichtingen. Daaronder is de aanbeveling voor een geavanceerd meetnet, gebaseerd op ‘ interconnected datastreams’, waarbij lokaal per boer de emissies gemeten worden en zoveel mogelijk sprake is van ‘open source’, zodat er volstrekte transparantie is.
Deelopgave 2: Reductie NOx-emissies
Het Adviescollege adviseert voor de aanpak van NOx-emissies een generieke aanpak. De totale NOx-emissies van alle sectoren moeten in 2030 met minimaal 50% worden teruggedrongen, zodat de stikstofdepositie vanuit de stikstofdeken fors afneemt. Het Adviescollege formuleert volgende aanbevelingen voor de verschillende sectoren naast de landbouw, zoals luchtvaart, wegverkeer, bouw die verantwoordelijk zijn voor NOx -emissies.
Uitvoering van de integrale aanpak
Om de geadviseerde aanpak tot uitvoering te brengen, formuleert het Adviescollege de volgende aanbevelingen:
Formuleer als rijksoverheid in het Programma Nationale Natuurdoelstellingen de kaders voor de gebiedspecifieke aanpak, waaronder de vertaalslag van de nationale reductie naar de opgave per provincie. En leg wettelijk vast dat provincies gehouden zijn uitvoering te geven aan het Programma Nationale Natuurdoelstellingen, binnen hun verantwoordelijkheden en binnen de in het programma gegeven kaders.
Neem als Rijksoverheid de regie als provincies er niet in slagen de gebied sgerichte aanpak met voldoende slagkracht uit te voeren.
Het Dagblad van het Noorden maakte een lijstje met 25 aanbevelingen van Remkes.
Hier de link naar het hele eindadvies.