Werkeloosheid vooral door nieuwe werkzoekers toegenomen

Het aantal werklozen is in augustus 2022 verder toegenomen tot 378 duizend. Dat is 3,8 procent van de beroepsbevolking. Gemiddeld over de afgelopen drie maanden steeg het aantal werklozen met 18 duizend per maand. Meer mensen gingen op zoek naar werk, maar vonden geen baan. Ook het baanverlies nam toe. Het aantal werkenden van 15 tot 75 jaar nam in de afgelopen drie maanden voor het eerst sinds mei 2021 licht af, met gemiddeld 3 duizend. Dat meldt het CBS op basis van nieuwe cijfers over de beroepsbevolking. De toename van de werkloosheid leidde niet tot meer WW-uitkeringen. UWV registreerde eind augustus 152 duizend lopende WW-uitkeringen.

In augustus hadden 3,7 miljoen mensen van 15 tot 75 jaar om uiteenlopende redenen geen betaald werk. Naast werklozen ging het om 3,3 miljoen mensen die niet recent hebben gezocht en/of niet direct beschikbaar zijn voor werk. Zij worden niet tot de beroepsbevolking gerekend. Het gaat voornamelijk om mensen die met pensioen zijn of niet kunnen werken vanwege ziekte of arbeidsongeschiktheid. In de laatste drie maanden is deze niet-beroepsbevolking met gemiddeld 9 duizend per maand afgenomen.
Werkloosheidspercentage in augustus toegenomen
Om de conjuncturele ontwikkelingen op de arbeidsmarkt in verschillende landen te kunnen vergelijken, wordt gebruikgemaakt van de werkloosheidsindicator van de International Labour Organization (ILO). Volgens deze indicator zijn mensen werkloos als ze geen betaald werk hebben, maar daar wel recent naar hebben gezocht en direct beschikbaar zijn. Dit cijfer heeft betrekking op de bevolking van 15 tot 75 jaar. In april 2022 bereikte de werkloosheid met 3,2 het laagste percentage in de reeks met maandcijfers vanaf 2003. Daarna nam de werkloosheid toe naar 3,8 procent in augustus. Hiermee is de werkloosheid weer op het niveau van eind 2021.
Niet alle werklozen ontvangen een uitkering. Wie voorheen niet werkte, maar op zoek gaat naar werk en daarvoor beschikbaar is, hoort ook tot de werklozen. Hij of zij kan daarmee echter geen aanspraak maken op een WW-uitkering.
Vooral minder jongeren aan het werk
In augustus waren er 9,5 miljoen mensen aan het werk. In de afgelopen drie maanden nam het aantal werkenden af met gemiddeld 3 duizend per maand. De nettoarbeidsparticipatie (het deel van de bevolking van 15 tot 75 jaar dat betaald werk heeft) daalde in deze periode van 72,3 procent in mei naar 72,1 procent in augustus. De afname deed zich vrijwel uitsluitend voor onder 15- tot 25-jarigen. In deze leeftijdsgroep daalde de nettoarbeidspartipatie van 76,1 procent naar 74,9 procent. Bij 25- tot 45-jarigen en bij 45- tot 75-jarigen veranderde de participatie nauwelijks.
Meer baanverlies
De stijging van het aantal werklozen met 55 duizend in de afgelopen drie maanden (gemiddeld 18 duizend per maand) is het resultaat van onderliggende stromen tussen de werkzame, de werkloze en de niet-beroepsbevolking. Het schemaboven dit artikel laat die stromen zien.
Het schema maakt duidelijk dat de werkloosheid niet alleen kan toenemen doordat werkenden hun baan verliezen, maar ook doordat mensen toestromen die eerder niet tot de beroepsbevolking behoorden. Zodra die gaan zoeken en beschikbaar zijn voor werk, horen ze ook tot de werklozen.
De instroom vanuit de niet-beroepsbevolking is doorgaans de belangrijkste factor bij de aanwas van werklozen. Ook de voorgaande maanden was dat het geval, maar in juni, juli en augustus nam ook de toestroom toe van werkenden die hun baan verloren, terwijl de stroom de andere kant op, van werkloos naar werkend, iets minder groot werd. Dat resulteerde in augustus per saldo in de kleinste uitstroom van werklozen naar werk dit jaar (5 duizend).