Vreemd fruit
Er stond een suikerwerkfabriek op Zuid. Tussen de Kuip en de scheepswerf van Piet Smit. Daar werkte vader. Hij ging over de smaakmakers. Echt iets voor hem. Als het over smaak ging moest je bij mijn vader zijn. De fabriek produceerde snoep in allerlei fruitsmaken. Met veel suiker, maar zonder fruit. Daar hadden ze mijn vader voor.
Pa hield kantoor in een magazijn vol mandflessen, voorzien van kleurige etiketten. Aardbeiensmaak, sinaasappelsmaak, bosvruchten en nog veel meer gezonds.
Grote flessen, die moesten worden leeggegoten in een metershoge ronde tank. Een enorme kookpot, waarin grote schoepen ronddraaiden in een hete, stroperige brij. Een eenvoudig klusje voor de magazijnknecht van dienst.
De trap naar het platform van de brede vulopening was vet en glad. Net zo vet en glad als de schoenzolen van de magazijnknecht. Dat moest een keer mis gaan…
En op een dag ging het mis. Vreselijk mis.
De aardbeiensmaakjes kleurden wat flets, dus besloot pa de magazijnknecht op pad te sturen met een mandfles vol arbeidsvitamines.
Er werd niets meer van de jongeman gehoord of gezien. Horen en zien verging je tussen het lawaai van die heksenketels. Pas aan het einde van de productielijn merkten de meisjes van de inpak dat er iets niet in orde was.
Het aardbeiensnoep werd wel erg rood. En aardbeiensnoep met nootjes stond nog niet op het leveringsprogramma.
Na enige tijd werd duidelijk wat er gebeurd was. De knecht had het niet overleefd. De tank werd gespoeld met kokendheet water. Op de bodem werden de schoenen van de man gevonden. Robinsons maat 43, met de voeten er nog in.
Het Vrije Volk
Het stond in de krant de volgende dag. In onze krant. Het dagblad van de Arbeiderspers, gevestigd in een modern kantoorgebouw aan de Slaak.
‘Bij elkaar gespaard met dubbeltjes en kwartjes’ volgens vader. Een mooi en zinvol initiatief.
Aan kopij geen gebrek. Het werkvolk spaarde kosten noch moeite om de publiciteit te halen. Ze vielen dood in scheepsruimen, stikten in het graan bij de GEM (Graan Elevator Maatschappij) of werden verpletterd onder verkeerd gestuwde ladingen. Ook bij het classificeren van schepen, een smerig en gevaarlijk karwei dat vaak door losse arbeiders werd verricht, vielen regelmatig slachtoffers.
‘Hard voor weinig’ was het motto op Zuid in die dagen. Er werd heel veel gepoetst en weinig geluld. Slechte huisvesting, alcoholisme, jongens naar de ambachtsschool, meisjes naar de huishoudschool met weinig kans op een vervolgopleiding.
Een pijnlijk stukje havenslavernijverleden waarvoor bij Rotterdamse historici helaas weinig belangstelling lijkt te bestaan.
Morgenrood
Er moest iets veranderen. Pa nam eindelijk de leiding. Samen met zijn vakbond en de biljartmaten. ‘Op socialisten sluit de rijen’. ‘Het rode vaandel volgen wij’ klonk het in de donkere trapgaten van driehoog achter.
Zijn vrouw bleek helaas heel wat minder strijdbaar. Haar rode vaandel was al lang geleden gestreken. Ingewisseld voor een witte vlag.
‘Rood en Wit zijn onze kleuren’, zong onze heer des huizes als hij ’s zondags met zijn makkers naar het voetbalveld afreisde.
Vroeg of laat valt alles op zijn plaats.
-W-de-Boek,-IMG_5938-S.jpg)
.gif)
