Scheepsluiken met ultradunne zonnepanelen

18 augustus 2021 door een van onze redacteuren
Scheepsluiken met ultradunne zonnepanelen
Wattlab-binnenvaartschip-met-zonnepanelen Foto PoR

In de Rotterdamse haven varen binnenvaartschepen met ultradunne maar robuuste zonnepanelen op de luiken. De Rotterdamse start-up Wattlab verduurzaamt zo de binnenvaart. Bo Salet, mede-oprichter van Wattlab: ‘Bij de energietransitie moeten we slim omgaan met de ruimte die beschikbaar is. Wij ontwikkelen nieuwe toepassingen voor zonne-energie en wekken energie op dáár waar het nodig is.’

De werkruimte van Wattlab in bedrijfsverzamelgebouw de Kroon ligt vol met zonnepanelen, elektriciteitsdraden en soldeerbouten. Bo: ‘Hier ontwikkelen en ontwerpen we. Deze werkplaats is ingericht voor ‘rapid prototyping’, dus om snel prototypes te maken. We stellen zelf de verschillende lagen van het paneel samen, zo creëren we zonnepanelen met specifieke eigenschappen en vormen. Op die manier kunnen we een brede variatie aan zonnepanelen maken die aan unieke eisen voldoen. Van flinterdunne lichtgewichte zonnefolies en buigbare robuuste zonnepanelen tot flexibele panelen in elke willekeurige vorm. Wij integreren het hele solarsysteem op bestaande producten. Daarom is totale vormvrijheid, waarbij we onze ideeën de vrije loop te laten, voor ons cruciaal. Onze klanten willen graag met esthetisch mooie zonnepanelen het maximale rendement uit de beschikbare ruimte halen en dat alles ook nog eens voor een gunstige prijs. Dat is onze uitdaging!’

Mooie wereld

Met de toepassingen voor zonne-energie draagt Wattlab bewust bij aan de energietransitie. Bo: ‘Wij zijn de eerste generatie die volop beseft welke impact de klimaatverandering gaat hebben op ons leven en de laatste generatie die er nog wat aan kan doen. Die verantwoordelijkheid willen we pakken. Ik ben ervan overtuigd dat als we klimaatverandering aanpakken we tegelijkertijd een mooiere wereld kunnen creëren. We moeten de achteruitgang niet minimaliseren maar juist deze situatie aangrijpen om de standaard te doorbreken en grondig te veranderen. Om vooruitgang te boeken en zo een betere maatschappij voor iedereen te realiseren.’

Logische stap

Werk maken van zonne-energie is eigenlijk een logische stap voor Bo Salet, David Kester en Siebe Roef, de oprichters van Wattlab. In 2016 leert het drietal elkaar kennen bij het Nuon Solar Team van de TU Delft. Geïnspireerd door de lichte panelen in de raceauto, besluiten ze hun krachten te bundelen en hun kennis breed in te zetten. Een jaar later staat Wattlab ingeschreven bij de Kamer van Koophandel. Al snel wordt de start-up van vele kanten benaderd door mensen en bedrijven met ideeën voor zonne-energie.

Zo rijden de bezorgwagentjes van online supermarkt Picnic sinds 2019 rond met ultradunne zonnepanelen die de boodschappen in de zomer koelen. Via via komt Wattlab dat jaar ook in contact met de wereld van de binnenvaart. Bo: ‘We wilden de binnenvaart verduurzamen en stapten naar Damen om de kansen te verkennen. Tegelijkertijd werden we benaderd door een schipper die zonnepanelen op zijn schip wilde. Damen bracht ons in contact met Blommaert Aluminium Constructions dat onder meer scheepsluiken maakt voor de scheepvaart. Toen greep alles snel in elkaar. In het najaar van 2020 draaiden we onze eerste pilot en inmiddels zijn de solarluiken commercieel verkrijgbaar.’

 Bo Salet van Wattlab Foto PoR 

Vrijheid schipper

De binnenvaartwereld mag dan de naam hebben conventioneel te zijn, Wattlab ervaart dat toch anders. ‘Al snel waren er meerdere schippers enthousiast en wilden ze meedoen aan de pilot. De binnenvaartwereld ziet zelf ook de voordelen van de solarluiken. Door de zonnepanelen in de luiken te verwerken, gebruiken we bestaande ruimte en besparen we op de uitstoot van een schip. Het geeft de schipper ook vrijheid, die is vrij om te liggen waar die wil en is niet afhankelijk van walstroom.’

Stille nacht

De opbrengst liegt er niet om: 1 luik levert op jaarbasis gemiddeld 2.900 kilowattuur op, dat staat gelijk aan het verbruik van een gemiddeld Nederlands huishouden. Bo: ‘Op een schip van 110 meter lang liggen 22 luiken. Dat levert dus veel energie op. Schepen met een elektromotor kunnen de zonne-energie inzetten voor voortstuwing en zo brandstof besparen. Daarnaast wordt aan boord ook veel energie verbruikt. Denk aan kranen, pompen, de navigatie maar ook de woonverblijven van de bemanning. Ook daar kun je de panelen voor inzetten in plaats van dieselgeneratoren. De terugverdientijd voor een schipper is zo’n 5 tot 8 jaar en daarna heb je gratis energie. En natuurlijk schonere lucht, minder onderhoudskosten en geen lawaai van de generator, dus ook weer nachtelijke stilte.’

Stootje

Inmiddels draait de tweede pilot en heeft Wattlab veel geleerd: ‘Toen we begonnen wisten we niets van de binnenvaart of scheepsluiken. Omdat het er ruig aan toe kan gaan bij het laden en lossen, moeten de luiken tegen een stootje kunnen. We hebben eerst een systeem gemaakt met lichtgewichtpanelen op rolluiken omdat daar de stapelhoogte nog geen harde eis was. Toen ons dat eind vorige jaar lukte, konden we ons storten op de meer gebruikte stapelbare luiken, de ‘Friesche kap’-luiken zoals ze heten bij binnenschepen. In ons laatste prototype zitten de zonnepanelen, inclusief bevestiging, alle elektrische aansluitingen en andere elektra, binnen de maximale beschikbare hoogte van maar 30 millimeter! We hebben nu een product dat echt klaar is voor de markt. Het zou natuurlijk mooi zijn als de panelen standaard op nieuwbouwschepen zitten. Maar ze zijn ook geschikt voor retrofit, dus waarbij je de oude luiken op bestaande schepen vervangt door de solarluiken.’

Meer over:
Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.