Gilets Jaunes /Gele hesjes: De Straat versus de Staat
Om als kleinere wereldmacht en grote Europese macht mee te kunnen blijven draaien moet het land, moet Frankrijk, zijn sociale regelingen en economie moderniseren. Niet alleen om die reden trouwens, ook om zijn kinderen van nu en hun nazaten een behoorlijke toekomst te kunnen bieden, in een open samenleving, met behoorlijke voorzieningen in een omgeving waar de ergste uitwerkingen van het veranderend klimaat gedempt worden.
Om die reden moet de uitstoot van broeikasgassen en vervuilende stoffen teruggedrongen worden. Om die reden heeft En Marche, de partij die Macron president maakte en die nu het Franse parlement domineert, voorgesteld de brandstofprijzen te verhogen door er hoger belastingen op te heffen.
Het voorstel is aangenomen. Midden november zou de prijs omhoog gaan. Die verhoging is uitgesteld. Intussen zo maakte de Franse premier op 4 december bekend, voor zes maanden. De Franse benzineprijs is in een jaar niet zo laag geweest. Onder de 1,50 voor zowel diesel als benzine.
Vrijdag 2 november organiseerden zo’n 500 automobilisten bij Dole in de Jura een langzaamaan-blokkade. De zaterdag erop, meldt dagblad Le Parisien dat 180 mensen in gele hesjes op een carpoolplek bij Saint Beauzire in Midden-Frankrijk tegen de voorgenomen prijsstijging van diesel en benzine protesteren. De Franse premier Édouard Philippe geeft als commentaar: ‘Ik begrijp de grieven en de ergernis volkomen, maar er is geen magische oplossing voor de klimaatproblemen’. Diesel als grootste vervuiler wordt het meest extra belast.
Op de sites waar de uitspraken gepubliceerd worden zijn de commentaren niet mals, inconsistente politiek, onrechtvaardige belasting en twijfel aan de klimatologische noodzaak zijn de –beschaaftste- gemeenschappelijke noemers. Logisch natuurlijk, Frankrijk is een uitgestrekt land met veel verspreide bewoning waar de enige mogelijkheid vaak de auto is. Juist voor langere afstanden hebben mensen vaak een diesel aangedreven auto aangeschaft.
Wie geld zat heeft klaagt niet snel, maar de meeste mensen moeten uitrekenen hoe ze het jaar doorkomen. Zo’n plotselinge prijsverhoging waar geen verruiming van besteedbaar inkomen tegenover staat raakt sommigen dan ook in hun bestaansgrond. Zoals een commentaar het zegt: ‘De auto is onze metro. De snelheidsmetingen, de 80 km grens en de brandstofprijs zijn een serie maatregelen die zich opstapelt en dat vervoer aantasten.
Anderen voelen zich gekrenkt in een wereld die vanuit hun specifiek perspectief toch al krenking op krenking opstapelt. Net als in Amerika, Nederland, Groot Brittannië stemmen veel mensen niet. Ze hebben geen vertrouwen in het politiek systeem. Wat dan? Na ons –gele hesjes- de zondvloed?
Opstand platteland
Antenne 2, de Franse televisiezender die tegenwoordig deel uitmaakt van het digitale zenderpakket van sommige providers, liet gisteren een schatting maken van de totale schade van de protesten tot nu toe, inclusief economische schade: schatting circa 2 miljard euro. Schade die kan oplopen tot meer dan 10 miljard als de protesten langer aanhouden.
Schrijft commentator Peter Giessen in de Volkskrant : ‘sinds mei 68 heeft Frankrijk niet meer zoveel geweld gezien als afgelopen zaterdag in Parijs’. Bedoeld wordt zaterdag 1 december. Oh ja, en de banlieu rellen dan, van 2005, waarbij in totaal meer dan duizend auto’s in de brand werden gestoken? Nu anno 2018 komt de opstand niet uit de banlieu, al zullen er intussen genoeg inwoners van daar aan mee doen. De oorsprong ligt bij de armere werkenden.
Vooral die op het platteland. Die hebben hun auto voor alle transport nodig en werden het hardst getroffen door hogere brandstofprijzen. Nogmaals, Frankrijk is een uitgestrekt en, vergeleken met de Lage Landen, dun bevolkt land. Openbaar vervoer is derhalve dunner gezaaid. Oproepbare zelfrijdende electrowagens / drones, kunnen in een mogelijke toekomst uitkomst gaan bieden. Ook gezien de prijskaartjes duurt dat nog wel even. Voor die tijd moet er een cultuuromslag komen.
Zo niet maakt Frankrijk en daarmee Europa zich nog minder relevant op het wereldtoneel. In een toenemend verbonden wereld moeten ook grotere regio’s voor zich zelf op kunnen komen, zo zegt de theorie. Die kan je aan de hand van de geschiedenis en de feiten nu eenmaal niet zo maar aan je laars lappen. Een omslag in Frankrijk kan daarom, mits goed uitgevoerd, veel ten goede komen. Klimaatbeleid en geopolitiek zijn lastig uit te leggen. Zeker aan mensen die elke tientje om moeten draaien. Toch moet Macron , moeten gekozen vertegenwoordigers dat doen. De staat moet met zijn wettig gekozen vertegenwoordigers uiteindelijk het voortouw nemen. De straat kan bijsturen, maar niet besturen.
.gif)
