Fluiten achter een lemen masker
In het internationale theaterfestival van Rotterdam, ‘De Keuze’, speelde woensdagavond het Argentijnse theaterstuk ‘África’ en het Duitse zangtheater ‘Human Requiem’. Meer verschillend kunnen theaterstukken haast niet zijn. Een punt van overeenkomst is dat het beide stukken zijn die niet los laten.
‘África’ van
Luis Biasotto met nawerkingen en ‘Human
Requiem’ van Jochen Sandig en Sasha Waltz als directe beleving.
‘Human Requiem’
Niets staat stil
in ‘Human Requiem’ met muziek van Johannes Brahms’ Opus 45: Ein Deutsches
Requiem. De tijd staat niet stil. Dat is inherent aan muziek, aan theater ook.
Maar ook het
vierenzestig mens sterke professionele Rundfunkchor-Berlin staan niet stil.
En het publiek staat loopt of zit op de vlak gemaakte speelvloer van de
Schouwburg en komt in beweging door de spelers, die zich een weg banen door het
publiek of wordt door klank en beeld naar de focuspunten van de beweging
getrokken.
De koorleden en
solisten trekken, willekeurig of geformeerd volgens patronen van de
choreografie, door het publiek. Maar al die beweging valt in het niet bij de
wonderlijk mooie publiekservaring om te midden van een koor van bewegende
stemmen te zijn. Op een plek waar stemmen niet alleen door modulatie en volume
maar ook door afstand en nabijheid voortdurend veranderen.
Als je het
vergelijkt met een muziekinstallatie is dit muziek uit vierenzestig boxen die allemaal in beweging zijn. En
bovendien soms zo dichtbij dat je de bron aan kunt raken. Voeg daar voorbeeldig
uitgevoerde muziek van Brahms aan toe - van niet geringe schoonheid - en een
choreografie die goed aansluit bij de
inhoud – de troost die Brahms met dit Requiem wil brengen - en je hebt een
betoverend en zinnenstrelend spektakel.
‘África’
Choreograaf en
regisseur Louis Biasotto is zelf, hoewel hij bepaald niet klein is, de lelijke
eend in zijn ‘África’.
Een zebra
(Gabriela Gobbi) legt het met hem aan, tart hem, tracht hem te verleiden, maar
Biasotto speelt de logge inerte dikhuid die niet gemaakt is om te dansen.
Snelheid en traagheid zijn thema’s die door de voorstelling heen blijven terug
komen.
In een andere
scene staat Andrea Nussembaum voor het publiek. Ze trekt haar kleren uit. Ze
vraagt ons, het publiek, om datgene wat we vandaag willen vergeten met
viltstift op haar lichaam te schrijven. Twee mannen staren in de ruimte. Heel
langzaam verandert hun gelaatsuitdrukking van ontzetting naar lach, naar woede.
Sarah Chaumette
komt op, zij voert ons mee door Buenos Aires de Argentijnse stad waar África
ontstaan is. Twee mannen
(Francisco Egido en Matthieu Perpoint) zetten luidsprekerboxen neer waar stevig
basisritme uitkomt, ze dansen, fluiten vanachter lemen maskers.
Twee vrouwen
(Agustina Sario en Luciana Acuña) doen voor hoe ze dansten als kind als puber
en als net volwassen. Er is een draad die alle elementen, alle scenes – dat
zijn er veel meer dan die hierboven genoemd zijn - verbindt, maar niemand kan
er de vinger op leggen. Ook een hand is niet genoeg. Een wolk misschien,
vandaar waarschijnlijk de naam ‘África’ dat is een continent zo groot, dat het
niet te vatten is.
Luis Biasotto won met ‘África’ de Patronage Preis 2013 op het Zürcher Theater Spektakel. ‘Dadaïstisch spektakel’ zei de jury in Zwitserland. Slim geformuleerd van die jury: dadaïstisch spektakel laat zich niet vangen.
‘África’ . Gezien: 24 september, 19 uur, Rotterdamse Schouwburg, Krijn Boon Studio.Concept en regie Luis Biasotto makers en spel Luciana Acuña, Luis Biasotto, Sarah Chaumette, Francisco Egido, Gabriela Gobbi, Andrea Nussembaum, Agustina Sario enMatthieu Perpoint
‘Human Requiem’. Gezien: 24 september, 21.30 uur, Rotterdamse Schouwburg, Grote Zaal.Regie: Jochen Sandig Choreografie en dramaturgieIlka Seifert en Sasha Waltz. Met hetRundfunkchor Berlin o.l.v. dirigent Simon Halsey. Sopraan Sophie Klussmann. Bariton Jochen Kupfer. Piano Philip Mayers en Angela Gassenhuber.‘Human Requiem’is een co-productie van De Doelen en Festival De Keuze.