'Pond veren vliegt niet zonder Vogel'

21 februari 2016 door Jim Postma
'Pond veren vliegt niet zonder Vogel'
Frans Vogel

Schrijver, dichter/performer Frans Vogel is afgelopen vrijdag in zijn Rotterdamse woning op 80-jarige leeftijd overleden. Vogel stond in het Rotterdamse literaire wereldje bekend als onnavolgbaar ‘buitenbeentje’, vaak ook als provocateur die menigmaal het hoogdravende Poetry International op zijn kop zette.
Met altijd veel humor.

 


Daar waar de internationale dichters op het gerenommeerde festival alom de aandacht vroegen van het ‘hooggeëerde publiek’, wist Vogel met slechts een of twee worden de zaal plat te krijgen.

'Bis bis'
Zo was er een Chinese dichter aan het woord tijdens Poetry. Je kon in de zaal een speld horen vallen, maar niemand verstond de Chinees. Toch klapten de poëzieliefhebbers uit volle borst, nog voordat zijn gedicht in het Nederlands was vertaald. Op dat moment riep Frans Vogel: ‘Harder, harder!’ Gevolgd door zijn: ‘Bis, bis!’.

 

 

Frans Vogel. Foto's: Rinus VuikHet gelach dat hierop volgde uit de zaal was in geluidsterkte nog helemaal niets bij het eerdere geklap. De Chinees begreep hier natuurlijk niets van en Frans Vogel slaagde er voor de zoveelste keer weer in – met zijn brede grijns – om alle aandacht van de Poetry-gangers op te eisen.
Een van de grote nestors in die toenmalige dichterswereld, het ‘Haikoe-fenomeen’ Bert Schierbeek, pakte op een keer tijdens Poetry de luidruchtige Frans Vogel bij zijn schouders en dichtte hem toe: ‘Een pond veren/ vliegt niet/ als er geen Vogel/ in zit!’ Dit tot hilarisch gelach van Frans zelf. Die toen aan Bert Schierbeek antwoordde: ‘Die zal ik altijd onthouden.’ Intussen is dus uiteindelijk de Vogel gevlogen, zonder zijn veren…

Stapmaatje
Een van Frans Vogel zijn leermeesters, de bekende dichter Hans Sleutelaar, karakteriseerde de debuutbundel van Frans, ‘Te gek moment’, als ‘een zwik volwassen, gezonde poëzie. Sleutelaar was daarnaast zijn halve leven lang de literaire coach door dik en dun van de legendarische Rotterdamse schrijver Cor Vaandrager. Ook jarenlang het ‘stapmaatje’ van Frans Vogel. Het was verder de Rotterdamse dichter Rien Vroegindewey die Vogel de kwalificatie gaf van ‘de Bukowski’ van de Rotterdamse underground.
In die tijd van de jaren zestig en zeventig schreef Sleutelaar eens aan Vogel: ‘Wat je werk oorspronkelijk maakt, ik bedoel: uit duizenden herkenbaar maakt is de onnavolgbare mengeling van zin met onzin, ernst met humor, het banale van het verhevene. U zult dat zelf ontdekken!’
Waar Vogel toen zelf aan toevoegde: ‘Kom luisteren: From ear to eternity'. Beroemd in het Rotterdamse werd later zijn gedicht over ‘Nietende Nietmaschines’. Waarbij hij eindeloos herhaalde: ‘Soms niet die niet, soms niet die wel, die niet-nietmachine’….

 

 

 

 

Frans Vogel met zijn 'eeuwige’ levenspartner de Rotterdamse fotografe Hansje de Reuver.

‘Ken zo in Boymans’
Vorig jaar volgde in de stad, mede op initiatief van zijn ‘levenspartner’ fotografe Hansje de Reuver, een uitgebreid huldebetoon aan deze bijzondere dichter/performer. Zo kwamen er honderden cultuurliefhebbers bij zijn opening van de expositie ‘Ken zo in Boymans’ in galerie Wind op het Noordereiland.
Hier hield hij nog zijn laatste boek ten doop met allerlei wetenswaardigheden over hem, rijk geïllustreerd met vaak nog onbekende foto’s. Zijn signeersessies trok zeer vele Vogel-liefhebbers. Nog steeds een ‘hebbeding’ voor elke kunstliefhebber in de stad. Het boek telde zo’n 100 pagina’s en kostte 23 euro.
Ooit begon de jonge Frans Vogel hier in de regio als fotomodel en ‘dressman’. Met een bijzonder knappe kop en met dito uitstraling van zijn flitsende blauwe kijkers. Zijn vrouwelijke fanclub groeide hierin met de jaren mee.
Als een ware ‘filmster’ kon hij aan elke vinger een bloedmooie vrouw krijgen. Veel furore maakte hij daarna als reclame/tekstschrijver met typische Rotterdamse uitdrukkingen als ‘U allen de ballen!’ En ‘Meliefje ik ben er’ (reclametekst voor beroemd café Melief Bender op de Oude Binnenweg.

Brug
Legendarisch in Rotterdam is zijn tekst die hij maakte voor de openstaande brug voor Delfshaven: ‘Tom Waits & U2’. En zelfs meer internationaal: ‘Even the Bedtimes Are Good!’
Het zou de gemeente Rotterdam en Delfshaven sieren om alsnog zijn tekst ‘Tom Waits…’, op de openstaande brug te laten schilderen. Als eerbetoon aan deze wel heel unieke Rotterdamse Vogel, die het zeker niet makkelijk had in zijn latere levensloop.
Frans: ‘Hulde!’

Frans Vogel wordt donderdag 25 februari om 15.00 uur op de algemene begraafplaats Crooswijk begraven.

 

 

 

 

 

Lieve Frans

 

 

 

rust zacht
zingen alle parkietmeters
in de stad

En bedankt hè!

Jana Beranová

 

 

 Frans Vogel bij een vuilniswagen van de ROTEB met een van zijn teksten.

 

 

 

Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.