Grootste aankoop ooit voor Het Noordbrabants Museum

15 november 2017 door de Redactie
Grootste aankoop ooit voor Het Noordbrabants Museum

Vincent van Goghs Collse watermolen na ruim een eeuw definitief terug in Brabant. Het Noordbrabants Museum heeft dinsdag jl. op de Impressionist & Modern Art Sale van Sotheby’s New York het door Vincent van Gogh (1853-1890) vervaardigde schilderij Collse watermolen verworven. Dit lentelandschap met een watermolen met rode daken is een relatief heldere en kleurrijke voorstelling in het Brabantse oeuvre van Van Gogh. Het is een van de weinige belangrijke schilderijen uit de Brabantse periode van Van Gogh dat nog in particulier bezit was.

Het schilderij werd verworven voor een bedrag van bijna 3 miljoen euro (hamerprijs 2,6 miljoen dollar). Precies een jaar eerder verwierf het museum de aquarel De tuin van de pastorie te Nuenen van Van Gogh.

Deze voor Het Noordbrabants Museum grootste aankoop ooit past binnen de ambitie om een representatief overzicht te kunnen tonen van Van Goghs Brabantse periode aan de hand van werken van de kunstenaar. Het schilderij Collse watermolen kon worden verworven dankzij de financiële steun van de provincie NoordBrabant, Vereniging Rembrandt en Mondriaan Fonds, alsmede dankzij een in 1999 door mevrouw Henriëtte

M.J. van Oppenraaij aan het museum nagelaten legaat. Het museum liet zich bij deze aankoop adviseren door het Van Gogh Museum. Gedeputeerde Henri Swinkels van de provincie Noord-Brabant is trots dat dit bijzondere collectiestuk binnenkort in Het Noordbrabants Museum te zien is: “Het Noordbrabants Museum heeft een belangrijke rol in het uitdragen van het Van Gogh verhaal. Met dit unieke werk wordt de verbinding gelegd tussen het verhaal in het museum en een fysieke ‘monumentale’ Van Gogh locatie in Brabant. Dit is niet alleen belangrijk voor cultuur, maar ook voor de vrijetijdseconomie, natuur en landschap, branding en internationale profilering. Er zijn dus volop redenen waarom we hier als provincie graag aan bij hebben gedragen, met een subsidie van 1,5 miljoen euro. We zijn heel blij dat het gelukt is het schilderij te verwerven. We brengen hiermee weer een stukje Vincent terug naar huis, naar Brabant.”

Vincent van Gogh (1853-1890), Collse watermolen, mei 1884, olieverf op doek, 60,5 x 80 cm Verworven met steun van de Provincie Noord-Brabant, Vereniging Rembrandt, Mondriaan Fonds en het legaat mevrouw H.M.J. van Oppenraaij

Van Goghs fascinatie voor Brabantse watermolens
Vincent van Gogh woonde vanaf december 1883 bijna twee jaar in Nuenen, eerst bij zijn ouders, later elders in het dorp. Tijdens zijn verblijf in Nuenen richtte hij zich sterker dan voorheen op het schilderen. Daarbij koos hij vaak voor de weergave van mensen aan het werk, bijvoorbeeld wevers, en voor de natuur, zoals in het nu door het museum verworven landschap met Collse watermolen. Hoewel Van Gogh in dit landschap geen figuren schilderde, symboliseert de watermolen met de draaiende raderen het werkende bestaan. De stroming van het water en reflectie van de gebouwen in het water vormden bovendien schilderkunstige uitdagingen. Over het schilderen van deze voorstelling schree f Van Gogh aan zijn vriend, de schilder Anthon van Rappard. Deze was in mei 1884 tien dagen lang bij hem op bezoek geweest. Zij werkten in de omgeving aan verschillende onderwerpen:

‘Sedert Uw vertrek heb ik gewerkt aan een Watermolen – die waar ik naar vroeg in dat herbergje aan ’t station waar we zaten te praten met dien man van wien ik U vertelde dat hij scheen te laboreeren aan een chronisch gebrek aan kleingeld in zijn zak.– ’t Is een dito geval als de twee andere watermolens die we zamen bezochten doch met twee roode daken en dat men vlak van voren ziet – met populieren er om heen. Zal in den herfst superbe zijn.’

De Collse watermolen lag dicht bij het toenmalige station Nuenen-Tongelre. Met ‘de twee andere watermolens’ refereert Van Gogh vermoedelijk aan de Opwettense en Hooijdonkse watermolen die in de buurt van Nuenen liggen. Tegenwoordig ligt de door Van Gogh in mei 1884 geschilderde Collse watermolen in de gemeente Eindhoven. De molen is in 1975 gerestaureerd en heeft de status van rijksmonument.

Van Gogh Monumenten
De verwerving van dit schilderij door Het Noordbrabants Museum komt op een bijzonder moment. Twee weken eerder, op 30 oktober 2017, werd een convenant getekend door de provincie Noord-Brabant, negen Brabantse gemeenten en enkele Brabantse culturele organisaties, waarin de ondertekenaars de intentie uitspreken 39 geselecteerde, waardevolle en aan Vincent van Gogh gerelateerde monumenten te beschermen. De Collse watermolen is een van deze 39 zogeheten Van Gogh Monumenten.

Belang voor Noord-Brabant
Van Gogh is de afgelopen jaren steeds meer uitgegroeid tot een icoon voor Brabant. Sinds 2008 werken de provincie Noord-Brabant, Van Gogh Brabant, VisitBrabant en Het Noordbrabants Museum nauw samen bij het vergroten van aandacht voor deze Brabantse kunstenaar in de regio waar hij werd geboren en waar zijn kunstenaarschap in belangrijke mate werd gevormd. In Van Gogh Brabant hebben vijf erfgoedinstellingen in Brabant (Van Gogh Village in Nuenen, Vincents Tekenlokaal in Tilburg, de Van Goghkerk in Etten-Leur, het Vincent van Goghhuis in Zundert en Het Noordbrabants Museum in ’s-Hertogenbosch) de krachten gebundeld om de culturele erfenis van Van Gogh in Brabant te behouden en te delen. Hierin wordt in toenemende mate samengewerkt met Van Gogh Europe, een internationaal samenwerkingsverband tussen diverse instellingen in Nederland, België en Frankrijk dat zich inzet voor het behoud en de collectieve promotie van Van Goghs erfgoed.

Veel aandacht voor Van Gogh in Het Noordbrabants Museum
Het Noordbrabants Museum toont als enige museum in Zuid-Nederland originele werken van Vincent van Gogh. De negen werken zijn te zien in Het Verhaal van Brabant, in een paviljoen gewijd aan Van Gogh en zijn Brabantse periode. Naast het schilderij Spittende boerin en de aquarel De tuin van de pastorie te Nuenen (beide eigendom van het museum) worden hier twee permanente bruiklenen van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed getoond, alsmede bruiklenen van het Van Gogh Museum, Rijksmuseum en een particuliere collectie. Over enkele weken wordt hier dus het schilderij Collse watermolen aan toegevoegd.

Van Goghexposities
Ook in de programmering van wisseltentoonstellingen besteedt Het Noordbrabants Museum sinds de heropening in 2013 speciale aandacht aan de wereldberoemde Brabantse kunstenaar. Zo deed het museum recent onderzoek naar de werken in eigen collectie: de resultaten worden sinds deze zomer getoond in de presentatie Van Gogh doorgelicht. Ook is op dit moment de expositie Loving Vincent te zien, waarin de totstandkoming van de gelijknamige animatiefilm wordt getoond (nog t/m 28 januari 2018). Daarnaast wordt gewerkt aan een tentoonstelling over de relaties die Van Gogh onderhield met familie, vrienden, modellen en medekunstenaars. Deze internationale expositie, met de titel Van Gogh’s Intimate Circle, zal in Het Noordbrabants Museum te zien zijn van 21 september 2019 t/m 12 januari 2020.

Bezoekinformatie:
Het Noordbrabants Museum
Verwersstraat 41,’s-Hertogenbosch
T +31 (0)73 – 6877 877
www.hnbm.nl

Geopend dinsdag tot en met zondag van 11 tot 17 uur.
Gesloten op maandag (m.u.v. feestdagen), Nieuwjaarsdag, Carnaval, Koningsdag en Eerste Kerstdag.

Ticketprijzen Het Noordbrabants Museum
Volwassenen: € 12,Museumkaart, Vereniging Rembrandt en ICOM: gratis
Kinderen 4 t/m 17 jaar: gratis

Het Noordbrabants Museum vormt samen met het Stedelijk Museum ’s-Hertogenbosch het Museumkwartier ’s-Hertogenbosch, een van de grootste culturele attracties van Nederland.

Prijs combiticket Het Noordbrabants Museum en Stedelijk Museum ’s-Hertogenbosch
Volwassenen: € 15,Museumkaart, Vereniging Rembrandt en ICOM: gratis
Kinderen 4 t/m 17 jaar: gratis

Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.