Online agressie tegen politici neemt toe, vooral tegen vrouwelijke politici
De politiek is er voor iedereen en iedereen moet zich daarin vrij en zonder vormen van oneigenlijke druk kunnen bewegen. Het mag niet zo zijn dat online haat bepaalde groepen ervan weerhoudt om politiek te participeren of dat dit een bijdrage levert om het politieke ambt neer te leggen. Online haat beschadigt immers niet alleen de democratie, maar het brengt ook onnodig leed met zich mee voor betrokkenen en hun naasten.
Onder online agressie en geweld verstaan we verbale agressie (zoals schelden, kwetsen, kleinerende of discriminerende opmerkingen) of bedreiging en intimidatie die online wordt geuit (via e-mail of sociale media). |
Vrouwelijke lokale politici krijgen vaker met online agressie en geweld te maken dan hun mannelijke collega’s. Dat blijkt uit een onderzoek dat in opdracht van het Ministerie van BZK is gedaan naar online haat richting vrouwen Bijna de helft van de vrouwelijke politici in gemeenten, provincies en waterschappen heeft hiermee te maken gehad. Bij mannelijke politici gaat dit om ruim 35%. Vrouwen krijgen niet alleen vaker te maken met online agressie en geweld, maar zij ondervinden hier ook meer gevolgen van dan hun mannelijke collega’s. Het kan het werk van politici dusdanig belemmeren, dat dit soms zelfs een reden is om te stoppen met het ambt. Een voorbeeld bij uitstek was vice premier Sigrid Kaag die niet alleen mikpunt was idiote losgeslagen burgers zoals de fakkeldrager maar die ook door Wilders herhaaldelijk heks werd genoemd.
In opdracht van het Ministerie hebben Atria en Ipsos I&O onderzoek gedaan naar online haat richting vrouwen. De afgelopen jaren zijn er steeds meer aanwijzingen dat vrouwen in de politiek onevenredig vaak geraakt worden door haat, agressie en geweld in online media. Hoe de aard, omvang en gevolgen van online agressie en geweld verschillen tussen vrouwelijke en mannelijke Nederlandse politici is nu voor het eerst grootschalig onderzocht door middel van een analyse van de bestaande cijfers van de Monitor Integriteit en Veiligheid 2022, een enquête onder ruim 3000 politieke ambtsdragers in het decentraal bestuur.Op basis van dit onderzoek wordt geconcludeerd dat vrouwelijke politici in het decentrale bestuur significant vaker slachtoffer zijn van online agressie en geweld dan hun mannelijke collega’s. Het meemaken van online agressie en geweld, maar ook het risico daarop, heeft reële gevolgen voor hun gedrag en functioneren, en op hun socialemediagebruik in het bijzonder. |
Steunpakket nodig
Het onderzoek onderstreept de noodzaak om te blijven inzetten op de weerbaarheid van politici, en vrouwelijke politici in het bijzonder. Daarom wordt ⎯ samen met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), vrouwelijke politici en andere partners zoals Stem op een Vrouw ⎯ een steunpakket op maat gemaakt.
Bestuur weerbaar maken
Het steunpakket op maat is 1 van de maatregelen die wordt ingezet binnen het Programma Weerbaar Bestuur. De afgelopen jaren heeft het programma concrete resultaten bereikt, zo blijkt uit een tussenevaluatie uitgevoerd door de Nederlandse School voor het Openbaar Bestuur (NSOB). Een concreet voorbeeld hiervan is het veiligheidspakket met onder meer informatie over trainingen en een stappenplan voor melding en aangifte, dat elke nieuwe burgemeester ontvangt uit handen van de commissaris van de Koning. Er zijn ook aandachtspunten. Zoals de aanpak voor een weerbaar bestuur nog steviger te organiseren binnen de organisatie. Ook kan nog meer worden ingezet op het uitwisselen van kennis tussen gemeenten.
Veel gevoelde onveiligheid
Om de veiligheid van bestuurders in en rond hun woning te verhogen is afgelopen januari de regeling beveiligingsmaatregelen voor decentrale bestuurders uitgebreid. Nieuw is dat alle decentrale bestuurders een preventief beveiligingsadvies op maat kunnen krijgen. Het aantal aanvragen sinds de uitbreiding is, met circa 140, boven verwachting. Daarom wordt de komende periode extra capaciteit ingezet om deze aanvragen zo snel mogelijk te verwerken. Daarbij wordt voorrang gegeven aan urgente gevallen, bijvoorbeeld waarbij sprake is van verhoogd risico of dreiging richting de bestuurder.
Kleinere gemeenten kwetsbaar
Criminelen deinzen er niet voor terug gemeenten te beïnvloeden, bijvoorbeeld door (juridische) intimidatie of infiltratie. Naast actieve ondersteuning aan politieke ambtsdragers en bestuurders is het daarom van belang ook te werken aan de weerbaarheid van gemeenten. Uit onderzoek van het Verwey-Jonker Instituut blijkt dat met name kleinere gemeenten kwetsbaar zijn, bijvoorbeeld bij het verlenen van vergunningen of uitgeven van reisdocumenten.
Bij het weerbaarder maken van gemeenten spelen gemeentesecretarissen, vanwege hun verantwoordelijkheid voor integriteit en veilig werken, een belangrijke rol. Daarom gaan we gemeentesecretarissen hier extra bij ondersteunen. Voor hen ontwikkelen we een veiligheidspakket over het weerbaarder maken van de ambtelijke organisatie. Daarnaast organiseren we momenten waarop kennis uitgewisseld kan worden tussen gemeentesecretarissen en burgemeesters.
-(1)-S.jpg)
-S.jpg)
