IDFA: Docu 'Bad Press' brengt eigentijdse corruptie in beeld
| Van 8 t/m 19 november draait in een dozijn filmtheaters in Amsterdam een van de belangrijkste mondiale documentairefestivals: het IDFA. Recensent Saskia Wigbold is ervoor Vandaag&Morgen bij. |
'Bad Press'
De documentaire Bad Press vertelt het ontluisterende en meeslepende verhaal over de moeizame strijd om persvrijheid binnen de Muscogee Nation, een federaal erkende indianenstam in de Amerikaanse staat Oklahoma. In de reservaten hebben de indianenstammen hun eigen overheid. De Amerikaanse grondwet garandeert persvrijheid. Maar in de reservaten zijn deze federale regels niet of nauwelijks van toepassing. De Muscogee Nation is een uitzondering. Hoewel de onafhankelijkheid van de Muscogee media onafscheidelijk verbonden is met de overheidsfinanciering van hun platforms.
Inheemse verslaggeefster
Het verhaal wordt verteld vanuit het perspectief van de Indiaanse verslaggever Angel Ellis. In 2018 verkiezingen voor de stammen en de nationale raad van de stam trekt ineens zijn eigen Free Press Act in, zonder publieke kennisgeving. Waarom dat gebeurt, wordt duidelijk als dieper wordt ingegaan op het werk van de verslaggevers zoals Angel Ellis: het onthullen van diverse corruptieschandalen van de politieke elite, waarin ook verduistering en seksuele intimidatie van de partij zijn. Een deel van de journalisten vertrekt, maar de overgebleven gepassioneerde Indiaanse journalisten zoals Angel, raken met de overheid in conflict als ze gevraagd wordt alleen nog maar mooie gepolijste verhalen naar buiten te brengen.
Ze eisen dat het statuut voor de persvrijheid in de stamwet wordt aangenomen om censuur te bestrijden en de democratie te waarborgen. Er volgt een lange boeiende soap met verhalen over corruptie, intimidatie en verduistering binnen de stammen-hiërarchie, waarbij de talloze kleurrijke figuren het geheel op vermakelijke wijze illustreren.
Geen onafhankelijke pers
Door enkele gekozen kandidaten die weet hebben van alle corruptie schandalen worden tevergeefs pogingen gedaan om de intrekking terug te draaien. Het is tenenkrommend om te zien hoe de corrupte machtshebbers dit steeds weer trachten tegen te houden. Als er verkiezingen plaatsvinden voor de volgende hoofdcommissaris wordt het nog ingewikkelder. De lokale pers voert campagne voor nieuwe stamleiders maar de lokale machtspolitiek en het ontbreken van een pers die onafhankelijk is, vormen een groot probleem. Ook nieuwe kandidaten blijken onder een nieuw jasje , corrupt eigenbelang te herbergen.
Still uit 'Bad Press' Bld. courtesy IDFA
Uiteindelijk boeken Angel en haar collega's succes door een onverwachts amendement waarbij de inwoners zelf mogen stemmen. In hoeverre er daarbij sprake is van een cruciale inschattingsfout door de zittende regering, blijft in het midden.
Eigentijdse corruptie
De lugubere uitwerking van de geïnstitutionaliseerde corruptie waarin de regeringsleiders niet alleen hun eigen wandaden verdoezelen maar ook journalisten in de weg zitten om hun werk goed te doen, toont parallellen met recente gebeurtenissen in de rest van de wereld. De opkomst van anti-transparantie politiek zoals onder andere in Polen. En paralellen met de Amerikaanse verkiezingen zoals de uitspraken van Trump waarbij ook verliezende kandidaten in Muscogee Nation spreken over 'gestolen verkiezingen'. Wat dat betreft laat deze documentaire weer zien hoe belangrijk persvrijheid is.
Boegbeeld Angel
Angel vertelt naderhand dat het voor de documentairemakers verboden was om bij de interne stemmingen van de regering, opnames te maken. Onlinefilmpjes waren overigens niet verboden omdat de regering ervan uitging dat de meeste vaak wat oudere bewoners alleen de krant lazen en geen weet hadden van digitale media. Jammer is dat er niets van de latere spannende verkiezing in beeld is gebracht en het beeld zich slechts beperkt tot de uiteindelijke uitslag. Dat neemt niet weg dat wat overblijft een boeiend tijdsdocument is over de dappere indiaanse journaliste Angel Ellis, die inmiddels is uitgegroeid tot een boegbeeld voor vrije journalistiek voor de Indianen.
In enkele andere Indiaanse reservaten zijn stammen inmiddels bezig om te kijken hoe ze hun eigen wetten kunnen uitschrijven of hun eigen grondwet kunnen herschrijven om dit soort federale wetten te kunnen toevoegen.
.gif)
