Polen teruggefloten door Hof van Justitie EU

06 juni 2023 door een van onze redacteuren

Foto ‘Court of Justice of the European Union

De huidige autocratische Poolse regering is sinds enkele jaren bezig maatregelen in te voeren die de onafhankelijke rechtsspraak , een van de drie pijlers van de liberale rechtsstaat, stevig in te perken. Met name ook door allerlei voor benoeming van rechters. Al geruime tijd worden daarvoor EU gelden (Coronasteun) ingehouden en boetes opgelegd.

Maandag heeft het hoogste gerechtshof van de EU, het Hof van Justitie van de EU, geoordeeld dat Polen een fundamenteel in de fout is gegaan tegen de democratische rechtsorde.

De rechtbank koos in haar vonnis van maandag 5 juni de kant van de Europese Commissie, die beweerde dat een hervorming van december 2019 die rechters verhinderde de wettigheid van de benoeming van andere rechters in twijfel te trekken, in strijd was met het EU-recht, zijn de het hoogste recht in de Unie.

Het vonnis komt een dag nadat in het weekeinde honderdduizenden de straat opgingen tegen de nieuwe wetten van de regering die onafhankelijkheid van de rechtsspraak inperken.

In het vonnis staat onder meer:

De Commissie stelt dat, [...] de onafhankelijkheid en onpartijdigheid niet gegarandeerd zijn, [...] gevolgen heeft voor de status van rechters en de uitoefening van hun taken, tast die wet hun onafhankelijkheid aan.

Met het arrest van vandaag wijst het Hof het beroep van de Commissie toe.

De waarde van de rechtsstaat maakt integraal deel uit van de identiteit van de Europese Unie als gemeenschappelijke rechtsstaat orde en wordt geconcretiseerd in beginselen die voor het Lid juridisch bindende verplichtingen bevatten Staten

Na de aanneming door Polen op 20 december 2019 van een wet tot wijziging van de nationale regels met betrekking organisatie van de gewone rechter, de bestuursrechter en de Hoge Raad (“de wijzigingswet”), de De Europese Commissie heeft een beroep wegens niet-nakoming aangespannen en het Hof van Justitie verzocht dit vast te stellen de bij die wet ingevoerde regeling is in strijd met verschillende bepalingen van het Unierecht.

Het hele vonnis van het Hof van Justitie van de EU is hier te lezen