’Vrijwillig’ 15% gaskrimp. Hoe solidair is de EU?

23 juli 2022 door een van onze redacteuren

Nooit gebruikte pijpen van Northstream 2 - Foto Streichholz cco

De Europese Unie loopt het risico van verdere gasleveringsbeperkingen vanuit Rusland, als gevolg van de bewapening van de gasexport door het Kremlin, waarbij bijna de helft van onze lidstaten al te maken heeft met verminderde leveringen. Door nu actie te ondernemen, kunnen zowel het risico als de kosten voor Europa in geval van verdere of volledige ontwrichting worden verminderd.

Daarom stelde de Commissie nieuwe wetgeving en een Europees plan voor om het gasverbruik in Europa tot volgend voorjaar met 15% te verminderen. Alle consumenten, overheden, huishoudens, eigenaren van openbare gebouwen, energieleveranciers en de industrie kunnen en moeten maatregelen nemen om gas te besparen.

Alle consumenten, overheden, huishoudens, eigenaren van openbare gebouwen, energieleveranciers en de industrie kunnen en moeten maatregelen nemen om gas te besparen

De Commissie stelt een nieuwe verordening van de Raad voor inzake gecoördineerde maatregelen ter vermindering van de vraag naar gas. Daarmee moet de vraag naar gas tussen 1 augustus 2022 en 31 maart 2023 met 15% te verminderen.

Eerst vrijwillig dan mogelijk verplicht

De nieuwe verordening zou de Commissie ook de mogelijkheid bieden om, na raadpleging van de lidstaten, een "Union Alert" uit te roepen voorzieningszekerheid, waarbij alle lidstaten een verplichte vermindering van de vraag naar gas worden opgelegd. De Union Alert kan worden geactiveerd wanneer er een substantieel risico is op een ernstig gastekort of een uitzonderlijk hoge gasvraag.

De lidstaten moeten hun nationale noodplannen tegen eind september klaar hebben om aan te tonen hoe zij van plan zijn de reductiedoelstelling te halen.

Dit schrijft de commissie:
Waar mogelijk moet prioriteit worden gegeven aan het overschakelen op hernieuwbare energiebronnen of schonere, minder koolstofintensieve of vervuilende opties. Het kan echter nodig zijn om als tijdelijke maatregel over te schakelen op kolen, olie of nucleair, zolang het koolstoflock-in op lange termijn vermijdt.

Een andere belangrijke pijler van energiebesparing is de vermindering van verwarming en koeling. De Commissie dringt er bij alle lidstaten op aan om bewustmakingscampagnes te lanceren om de vermindering van verwarming en koeling op grote schaal te bevorderen

Solidariteit staten, Groningen

Lidstaten die om solidariteitsgasleveringen verzoeken, moeten aantonen welke maatregelen zij hebben genomen om de binnenlandse vraag te verminderen. Ze kunnen dan in aanmerking komen voor solidariteitsleveringen. Immers de verschillen in afhankelijkheid van Russisch gas zijn zeer groot in Europa.

Als Duitse gezinnen bijvoorbeeld in de kou komen zou de Groninger gaskraan wellicht weer verder open gaan. Nood breekt wet. Wel tijd om dan de kwestie met de Groninger gasbevingen eens goed op te lossen. Wie de verhoren van enquêtecommissie van de Tweede Kamer een beetje gevolgd heeft, zal daar niet optimistisch over zijn.