Patstelling aan grens Polen Wit Rusland doorbroken
Eerst maakte Wit Rusland's president Loekasjenko de komst van duizenden migranten mogelijk uit landen als Irak , Syrië en Afghanistan via Wit Rusland tot aan de grenzen van de Europese Unie. In dit geval waren dat Polen en Litouwen. Daarmee veroorzaakte hij een nieuwe migrantencrisis aan de oostgrens van de EU. Intussen haalt Wit-Rusland duizenden migranten die in nachtelijke temperaturen van onder nul aan de grens bivakeerden terug. Ze worden ondergebracht in verwarmde hallen. Een deel van de migranten is teruggebracht naar het vliegveld van Minsk om daar per vliegtuig terug naar Irak te gaan.
Vreemde koude oorlog
Die crisissituatie leverde de afgelopen weken voor Europa en Polen een patstelling op. Tegelijk zijn de migranten ook een probleem voor het regime van Wit-Rusland, die het oog van de wereld op zich gevestigd zag en zelfs in een merkwaardig autoritair bestuurd land als Wit-Rusland waar geen vrije pers bestaat, krijgen burgers iets mee van de strapatzen van hun regeerders.
Intussen gingen duizenden migranten, geholpen door Loeksjenko, uit vrije wil en tegen betaling van veelal duizenden euros vrijwillig op pad in de hoop in de EU te komen. Het gros kwam bij nachtelijke temperaturen van onder nul aan de grens terecht, gevangen tussen prikkeldraad en Poolse troepen enerzijds en Wit-Russche grenstroepen anderzijds.
Grens Polen Wit-Rusland deze week. Foto Gov. Poland
De Duitse krant Süddeutsche Zeitung citeerde de Poolse vice-minister van Binnenlandse Zaken Maciej Wąsik dei zei: 'Het tentenkamp bij Kuźnica loopt leeg. Het lijkt erop dat Loekasjenko deze strijd om de grens heeft verloren." Deze strijd wel, op naar de volgende.
Telefoongesprekken van Merkel
Intussen heeft Bondskanselier Merkel enkele malen contact gehad met de Duitse bondskanselier Merkel. Woensdag berichtte France 24 dat de Wit-Russische president Loekasjenko en de Duitse bondskanselier Angela Merkel gedurende een telefoongesprek overeen zijn gekomen op Europees niveau te gaan onderhandelen om de dus door Loekasjenko zelf uitgelokte crisis op te lossen. Het secretariaat van Loekasjenko meldde dat de twee leiders het eens waren dat het probleem tussen Wit-Rusland en de EU moet worden besproken. Een dergelijk contact zou je kunnen zien als een kleine diplomatieke overwinning voor de verder in het Westen als paria behandelde Wit-Russische dictator.
Die telefoongesprekken leidden vervolgens dan ook tot kritiek uit Polen, dat in deze gesprekken een impliciete erkenning van het dictatoriaal regime van Loekasjenko zag.
Grens van de rechtsstaat
Polen is een EU land waar de rechtsstaat enigszins onder druk staat doordat de huidige regering Polen zodanig rechters in haar constitutioneel hof benoemde zodat het de regering van de rechtse PiS haar plannen door kon drijven. Ze doorbrak daarmee de grensscheiding der machten, de trias politica, de wetgevende, de uitvoerende en de rechtelijke machten, de scheiding waarvan in liberale democratieën het functioneren van de die democratie waarborgt. Uniek is Polen daarin niet hetzelfde gebeurde in de Verenigde Staten onder president Trump. Desondanks is Polen evenals de VS een democratie. In Wit-Rusland is daarvan geen sprake. Dat land is een onversneden dictatoriale autocratie waar de Wit-Russische president Alexander Loekasjenko, wetten en regering vrijelijk en als nodig met geweld naar zijn hand zet.
Grens Polen Wit-Rusland deze week. Foto Gov. Poland
Intussen heeft Loekasjenko gesteund door Poetin laten zien waartoe hij in staat is, met circa zevenduizend migranten als pionnen. Blijkbaar is dit agressieve spel even genoeg geweest. En de inzet leek ook geopolitiek te stijgen.
Poetin steunt Loekasjenko. Omdat Poetin ook troepen samengetrokken heeft aan de grens van de Oekraïne zien sommige onderzoekers van de internationale politiek maar ook de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Blinken in het optreden van Loekasjenko een samenhangende agressieve strategie van president Poetin.
Grens Polen Wit-Rusland deze week. Foto Gov. Poland