De moeder van alle pandemieën

17 augustus 2020 door een van onze verslaggevers
De moeder van alle pandemieën
1918 voorzorgen tegen de Spaanse Griep. Foto: onbekende fotograaf , Infocentrum WO2

Honderd jaar geleden brak de Spaanse griep uit. In het laatste jaar van de Eerste Wereldoorlog raasde die zeer besmettelijke ziekte vrijwel ongehinderd over de aardbol. Soldaten die naar huis terugkeerden droegen bij aan de verspreiding van de ziekte en wereldwijd stierven 50 tot 100 miljoen mensen. De maatschappelijke gevolgen waren dan ook groot.

Ook in Nederland veroorzaakte de Spaanse griep in 1918 grote maatschappelijke ontwrichting. In tegenstelling tot nu, keek de regering slechts toe vanaf de zijlijn. Het was aan lokale bestuurders, artsen en verpleegsters om het op te nemen tegen een uiterst dodelijke ziekte die het land in zijn greep hield en 38.000 slachtoffers eiste. 

Er deden verschillende verhalen over de oorsprong van de Spaanse griep de ronde. De griep zou uit China, stammen. Daar was 1910 een griepuitbraak bij Harbin geweest. Een tweede theorie plaatste de ontstaanshaard in Noord Frankrijk, genoeg oorlogsellende daar in die tijd om epidemien een goeie kans te geven. De derde theorie De derde, met hindsight de meest waarschijnlijke was dat de eerste griepuitbraken plaatsvonden in de VS in januari 1918 en dat het daarvandaan   verspreid werd door Amerikaanse militairen betrokken bij de Eerste Wereldoorlog.

Latere studies van evolutiebioloog Michael Worobey ondersteunen de stelling van Nobelprijswinnaar Burnet in de jaren veertig, dat het virus uit Noord Amerika stamde. Zeven van de acht genen in het virus lijken sterk op griepgenen die worden aangetroffen bij vogels in Noord-Amerika. Er is er ook een connectie met een paardenvirus dat zich toen in de Verenigde Staten verspreidde.  

 Tram VS  Fotograaf onbekend 

Een bijzonderheid van de Spaanse griep was dat vooral 20- tot 40-jarigen eraan bezweken, terwijl andere influenzavirussen vooral kleine kinderen en ouderen in gevaar brachten en brengen. Varianten  veroorzaakten de uitbraak van de Russische griep in 1977/1978 en van varkensgriep pandemie van 2009. De Aziatische griep van 1957 en de Hongkong griep van 1968 waren gebaseerd op andere subtypes, maar de meeste interne griepgenen zijn afkomstig van het Spaanse griepvirus. Daarom werd het in 2006 naar de gevleugelde woorden van Sadam Hoessein, de 'moeder van alle pandemieën' genoemd.

Meer hierover 27 aug Infocentrum WO2 Nijmegen Reserveren

Meer over:
Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.