De nieuwe 'voorvrouwen' van de EU

De regeringsleiders van de Europese Unie zijn eruit. Na drie dagen beraadslaging in Brussel was de uitkomst dat ze de huidige Christen Democratische Duitse defensieminister Ursula von der Leyen voordragen als president van de Europese Commissie. De voordracht was verrassend en niet vanzelfsprekend. Tot 2 juli circuleerden eigenlijk alleen de namen van de christendemocraat Weber (EVP), sociaaldemocraat Timmermans (PES) en de liberaal Vestager (alde), als de door het Europese Parlement naar voren geschoven Spitzenkandidaten, plus nog Georgieva (EVP) uit Bulgarije.
Dat laatste, de naam van de ervaren Kristalina Georgieva, gaf al de twijfel aan in Weber, ook in eigen EVP gelederen. We weten nu dat Von der Leyen voorgedragen is. Plus een andere vrouw, Christine Lagarde (alde), als president van de Europese Bank (ECB). De Belg Charles Michel wordt hoofd van de Europese Raad, de ervaren -nu minister van BZ- Spanjaard Josep Borrell Fontelles (PES) is voorgedragen als nieuwe vertegenwoordiger van de Europese buitenlandpolitiek.
Een uitputtingsslag in de zoals sommige kranten kopten, was het niet. Zeker niet vergeleken met de toedracht van vijf jaar geleden. Toen nam het proces maanden in beslag. Nu ging het in ongekend korte tijd, naar tevredenheid van vrijwel alle betrokkenen, Duitsland en Frankrijk voorop. Dat laatste land kreeg met Franse Christine Lagarde de begeerde post van het presidentschap van de Europese Centrale Bank (ECB). Ook de voordracht van de Belgische liberaal Charles Michel kan door zijn francofonie, in het voordeel van Macron worden uitgelegd. Tegelijk met Frankrijk boekt Merkel een overwinning, twee vrouwen in topfuncties in de Unie en bovendien een dame uit haar partij als Commissiepresident. Zwaargewicht Polen wilde samen de overige Visegrád-staten Spitzenkandidat Timmermans niet. Die had immers regelmatig die landen wegens hun migratie- en rechtstatelijk- beleid op de vingers getikt. Misschien treurig dat zoiets zo afgestraft wordt, maar politiek is in onze contreien gelukkig niet het werk van supermensen. Een ander voorbeeld van politieke balanceer kunst in de Unie is de voordracht en verkiezing van de nieuwe Italiaanse voorzitter van het Euro Parlement (EP) David-Maria Sassoli. Hij is behalve sociaaldemocraat, als Italiaan per definitie ook vertegenwoordiger van een van de oprichters en tevens vierde economie van de huidige EU. Dwarsligger Salvini is bepaald geen sociaaldemocraat. Hij is wel chauvinist. In die zin is de verkiezing van Sassoli in het 750 mens grote Euro Parlement goed voor versterkte Italiaanse aanwezigheid en nog beter voor het Italiaans zelfgevoel los van politieke richtingen. Op die manier steunde ook de Nederlandse liberaal Rutte de kandidaturen van zowel sociaaldemocraat Timmermans als van de liberaal Michel. Dat laatste wordt door analisten bovendien nog uitgelegd als bewijs dat Rutte echt geen belangstelling voor een Europese functie. Immers de post van voorzitter van de Europese Raad had anders voor hem opengelegen. De kwestie van kandidaturen is zeker ook vergemakkelijkt doordat Groot Brittannië, sinds Cameron een weinig constructieve dwarsligger zichzelf buitenspel gezet heeft. In het niet geheel onwaarschijnlijke geval van het niet doorgaan van Brexit, zal daar als je kijkt naar de huidige Britse vertegenwoordiging in het EP weinig verandering in komen.
Dat Manfred Weber met zijn gebrek aan ervaring en Frans Timmermans met zijn gebrek aan zwaarwegende politieke vrienden in Oost-Europa weinig kans zouden maken, had het EP van te voren kunnen weten. Typisch zo'n geval dat Europarlementariërs met hun Spitzenkandidaten even vergaten dat ze 'ook nog' in de politiek zaten. Maar ook Ursula is niet zonder critici. In September zien we of het Europese parlement met de belangrijkste voordrachten genoegen neemt. Vandaag, woensdag 3 juli, kiest de Europese Unie bovendien 14 vicepresidenten en morgen nog vijf toezichthouders op financiën.
Door de manier waarop de functies zowel naar politieke bloedgroep, naar land van herkomst en - niet onbelangrijk naar gender - verdeeld zijn, is de kans op doorslaggevende weerstand -uit de kampen van EVP, PES en alde samen- niet waarschijnlijk.
Christine Lagarde in 2013 (Foto: Wikimedia)