Pim Fortuyn woonde in zijn eigen museum

18 februari 2009 door de redactie

Zou hij vandaag nog leven, dan zou het statige herenhuis aan het G.W. Burgerplein in Rotterdam west geen historische waarde hebben. Maar dan nog zou een argeloze bezoeker zich in een museum wanen. De rondleiding door de vier verdiepingen duurt een uur en dat is kort. Er is veel te zien. Ook al zou je nooit van Fortuyn hebben gehoord, dan nog dringt het besef door dat hier een bijzonder mens heeft geleefd. Goed of slecht, daar gaat het niet om. Pure geschiedenis.

Allereerst: wat een boeken. Zo'n tienduizend zijn het er. Heel veel zijn er gelezen of ingekeken blijkt uit de licht gekreukte kaften. Nogal wat boeken hebben een voorwoord van de schrijver. Ze staan natuurlijk niet in doorsnee boekenkasten, maar in hand-gemaakte. De titels zijn gevarieerd: Een Leven lang Fit staat naast een dik werk over Napoleon. Kapitein Rob naast Jan Cremer en Menno Ter Braak. Verder nog het werk van Lou de Jong, Gerard Reve, Simon Vestdijk, Oscar Wilde en Simone de Beauvoir.

Geëmotioneerd

"Het is een echte werkbibliotheek", vertelt Janny, de dame die de afgelopen jaren de erfenis beheerde. ,,Deze bibliotheek inspireerde hem tot het schrijven van zijn eigen veertig boeken".Janny is af en toe geëmotioneerd. Ze kende Fortuyn persoonlijk. Haar dochter was zijn secretaresse. De wetenschap dat over een paar maanden alles is verkocht is miserabel.
De huidige eigenaren van het statige pand kochten het inclusief inboedel voor 1,1 miljoen Euro. De winst zouden ze behalen uit een bijzondere voorwaarde. Als iemand een verzekering bij hen afsloot zou er bij de polis een speciaal Fortuyn-vignet worden gevoegd. Om te beginnen lieten ze 1000 vignetten drukken. Daar zijn er de afgelopen jaren 88 van verkocht. Er wordt zwaar verlies geleden. Ook donaties blijven uit. De eigenaren willen de inboedel laten veilen. Geert Postma, taxateur en veilingmeester loopt al dagen door het pand om de waarde van de spullen te bepalen. Hij schat dat de meubels , de boeken, de schilderijen en andere persoonlijke spullen ongeveer achthonderdduizend tot een miljoen euro zullen opleveren.
Janny heeft een van de eigenaren, Hans den Hartog, goed leren kennen. Fortuyn aanhangers beschuldigen hem nu van lijkenpikkerij. Dat vindt ze onjuist. Janny:"De mensen begrijpen niet dat Den Hartog dit pand heeft gekocht uit liefde voor Fortuyn. Er zaten geen zakelijke belangen achter’’.

Agenda

De inrichting en het herenhuis aan het G.W. Burgerplein zijn onlosmakelijk met Fortuyn verbonden. Als de inboedel daadwerkelijk wordt geveild en er zouden wat meubeltjes en boekenkasten in een museum worden tentoongesteld, dan zou het bijzondere van de mens Fortuyn niet over komen. De woning is vrijwel onveranderd sinds hij op 6 mei 2002 zijn huis verliet. De pantoffels staan nog naast zijn bed, zijn agenda voor die dag ligt nog op zijn bureau. Om elf uur die morgen had hij een afspraak met Jorien van den Herik en Jan D. Swart, toentertijd de leiders van Feyenoord. Het gesprek zou gaan over veiligheid in voetbalstadions
,,Daarover spraken we een kwartier'', vertelt Swart, ,,en drie kwartier over zijn eigen veiligheid. Hij voelde zich ongemakkelijk''. Een paar uur later werd hij doodgeschoten.
Het besef dat er vrijwel niets in de woning is veranderd, maakt de rondgang bijzonder. Fortuyn heeft niet even kunnen opruimen voordat de rest van de wereld over de vloer kwam. We komen onverwacht op de koffie en kijken en passant ook even in zijn slaapkamer en zijn keukenkastjes.
Deze woning vertelt veel over zijn karakter, zijn voorkeuren, zijn netheid, alles staat op z’n plek, zijn smaak, zijn grilligheid. De inrichting is eigenlijk een ratjetoe. De meest exclusieve en kostbare meubels staan naast een Ikea'tje. Dat valt niet eens op. Janny wijst ons erop.

Snijmachine

Alles past bij elkaar, hoe ongebruikelijk het ook allemaal is. Wie binnenkomt loop tegen een klassieke snijmachine aan, waarmee vroeger de ham werd gesneden. Hij kocht het in Rotterdam gemaakte apparaat in Italië. Links daarvan staat een borstbeeld van Gandhi, dat hem ooit cadeau is gedaan. Er hangen prachtige schilderijen van Rob Scholten, Corneille en Marte Rohling. Ook licht homo erotische platen. Tussendoor een foto van Fortuyn in de beroemde schommelstoel van president Kennedy, die hij bewonderde.
Opvallend is het aantal fonteinen, bestemd voor het handenwassen. Op elke verdieping staan er wel een paar in alle soorten en maten. Natuurlijk is er een overvolle wijnkelder. Wat er ook verder gebeurt, de wijn wordt zeker geveild. Die is niet houdbaar. Op elke verdieping hangen grote kroonluchters, en staat er een bureau. Voor de verschillende werkzaamheden zoals het schrijven van colums, het bijhouden van de administratie of het schrijven van toespraken had hij verschillende werkplekken. Alsof er verschillende kantoren in zijn woning waren.
Fortuyn was een perfectionist, maar bestelde toch schoenen in Engeland terwijl hij wist dat die schoenen slecht waren voor de marmeren vloeren in zijn huis. Zijn sporen waar hij veel liep zijn daardoor nog zichtbaar. Het lucht een beetje op. Eindelijk iets dat niet perfect is, maar gewoon menselijk gedrag.

Hoewel zijn voornaamste kleding en zijn fiets naar het Historisch Museum in Rotterdam zijn gebracht, bleef er nog wel een en ‘t ander over. Ook zo’n 70 spijkerbroeken, die zijn verbrand. De familie wilde niet dat zwervers in de spijkerbroeken van Fortuyn zouden rondlopen.

Als we weggaan gaat de voordeur niet open. De deurkruk draait naar rechts in plaats van links. ,,Typisch Pim’’, zegt Janny, ,,alles was bij hem anders’’.